ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار بر اساس مولفه های بازاریابی اجتماعی
محورهای موضوعی : خلاقیت و نوآوری از جنبه‏های روان‏شناختی، علوم شناختی، علوم تربیتی و آموزشی (خلاقیت شناسی روان‏شناختی، خلاقیت شناسی پرورشی)صادقه آیینه وند 1 , علی دلاور 2 , افسانه مظفری 3 , نسیم مجیدی قهرودی 4
1 - علوم ارتباطات، دانشکده ادبیات و علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد گروه سنجش و اندازه‌گیری دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3 - علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
4 - استادیار گروه علوم ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: بازاریابی اجتماعی, کیفیت زندگی, زنان سرپرست خانوار,
چکیده مقاله :
زنان سرپرست خانوار جزء گروه آسیب‌پذیر جامعه محسوب می‌شوند که با مشکلات، مصائب و موانع زیادی هم در سطح فردی و هم در سطح کلان در مقایسه با مردان سرپرست خانوار مواجه‌اند که کیفیت زندگی آنان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از ابزارهای مهم در بهبود شاخص‌های مهم کیفیت زندگی، ایجاد تغییرات نگرشی و رفتاری از طریق رسانه است. موضوعی که مورد توجه محققان فراوانی قرار گرفته است. یکی از این روش‌ها بازاریابی اجتماعی است. بازاریابی اجتماعی کاربرد تکنیک‌های بازاریابی تجاری به منظور تجزیه، تحلیل، طراحی، اجرا و ارزیابی برنامه‌های تعیین شده است که به طور داوطلبانه بر رفتار مخاطبان هدف تأثیر می‌گذارد و منجر به بهبود رفاه شخصی و رفاه جامعه می‌گردد. استراتژی این تحقیق پیمایشی است و از طریق پرسشنامه صورت می‌گیرد. جامعه آماری در این تحقیق زنان سرپرست خانوار مراجعه‌کننده به مراکز کارآفرینی شهرداری تهران می‌باشد که در بهار ۱۳۹۸ مراجعه کرده‌اند. در این تحقیق از فرمول کوکران برای جامعه محدود به منظور محاسبه حجم نمونه استفاده شد. روش نمونه‌گیری این پژوهش نمونه‌گیری طبقه‌بندی نسبی بر اساس منطقه شهرداری است. در این پژوهش تأثیر هریک از ابعاد بازاریابی اجتماعی بر روی کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار سنجیده شد که عبارت‌اند از پیشنهادات اجتماعی، قابلیت دسترسی، هزینه‌های اجتماعی مشارکت، ارتباطات اجتماعی و سیاست و با توجه به آزمون تحلیل مسیر معلوم شد که همه پنج بعد بازاریابی اجتماعی در کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار اثر معناداری دارند.
Women heads of households are considered as a vulnerable group of society, who face many problems, hardships and obstacles both at the individual level and at the macro level compared to male heads of households, which affects their quality of life. One of the important tools in improving important indicators of quality of life is to create attitudinal and behavioral changes through the media. A topic that has attracted the attention of many researchers. One of these methods is social marketing. Social marketing is the application of commercial marketing techniques in order to analyze, design, implement and evaluate determined programs that voluntarily influence the behavior of the target audience and lead to the improvement of personal well-being and community well-being. The strategy of this research is a survey and it is done through a questionnaire. The statistical population in this research is female heads of households who referred to entrepreneurship centers of Tehran municipality, who referred in the spring of 2018. In this research, Cochran's formula for limited population was used to calculate the sample size. The sampling method of this research is relative classification sampling based on the municipal area. In this research, the impact of each dimension of social marketing on the quality of life of women heads of households was measured, which include social offers, accessibility, social costs, participation, social communication, and politics, and according to the path analysis test, it was found that all five dimensions of marketing Social factors have a significant effect on the quality of life of female heads of the household.
اصانلو بختیاری، شکوفه؛ آقا بخشی، حبیب؛ کفاشی، مجید. (1394). وضعیت کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار (مطالعه موردی زنان تحت پوشش شهرداری منطقه 12 شهر تهران در سال 1393). پژوهش اجتماعی، 7(28)، 79-97.
اولیایی، آزاده. (1395). نقش بازاریابی اجتماعی در برنامه‌های پیشگیری از اعتیاد. فصلنامه‌ی پارسی طب اعتیاد، 3(12-13)، 91-93.
ایمنی، بهزاد، کرمپوریان، آرزو، حمیدی، یدالله. (1392). ارتباط کیفیت زندگی کاری و استرس شغلی در کارکنان سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران استان همدان. مجله طب نظامی، ۱۵ (۴)، ۲۵۳-۲۵۷
باسخا، مهدی، عاقلی کهنه شهری، لطفعلی، مسائلی، ارشک. (1389). رتبه‌بندی شاخص کیفیت زندگی در استان‌های کشور. فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، 10(37)، 95-113.
پورافکاری، نصرالله؛ حکیمی نیا، بهزاد. (۱۳۹۰). عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی شهری در کرمانشاه با تأکید بر هوش اجتماعی آن‌ها. فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی، ۵ (۱۵)، ۷۷-۱۰۸.
دوله، معصومه، اسماعیلی، رضا، امیرمظاهری، امیرمسعود. (1395). بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در کیفیت زندگی (مورد مطالعه: کاربران 20 تا 49 ساله شبکه‌های اجتماعی در شهر تهران). فصلنامه علمی – پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، 10، 4(35)،97-120.
رضایی پندری، حسن؛ کشاورزمحمدی، نسترن. (۱۳۹۳). کاربرد رویکرد بازاریابی اجتماعی در حوزه سلامت: مطالعه‌ای مروری. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، ۲ (۲)، ۱۰۹-۱۳۰.
رضایی، زهرا سادات؛ دهقانی، محسن؛ حیدری، محمود. (۱۳۹۶). کیفیت زندگی زنان سرپرست خانواده: نقش تاب‌آوری و کارکرد خانواده مبتنی بر مدل مک مستر. خانواده پژوهی، ۱۳(۵۱)، ۴۰۷-۴۲۱.
ریماز، شهناز، دستورپور، مریم، وصالی آذرشربیانی، سمیرا، ساعی پور، نرگس، بیگی، زهرا، نجات، سحرناز. (1393). بررسی کیفیت زندگی و عوامل مؤثر بر آن در زنان سرپرست خانوار تحت پوشش شهرداری منطقه ۹ شهر تهران. مجله اپیدمیولوژی ایران، ۱۰ (۲)، ۴۸-۵۵.
صادقی ولنی، زلیخا؛ غلامی سیاهکلرودی، مهدی. (۱۳۹۵)، کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار، دومین کنگره بین‌المللی توانمندسازی جامعه در حوزه مشاوره، خانواده و تعلیم و تربیت اسلامی، تهران، مرکز توانمندسازی مهارت‌های فرهنگی و اجتماعی جامعه.
فرخی راد، زهرا؛ فرخی راد، انسیه؛ قیطرانی، نیما. (۱۳۹۶)، تبلیغات محیطی و کیفیت عینی زندگی شهری، چهارمین کنفرانس بین‌المللی فناوری‌های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، تهران، دانشگاه صالحان.
فنی، زهره؛ حیدری، سامان؛ آقایی، پرویز. (۱۳۹۴). سنجش کیفیت زندگی شهری با تأکید بر جنسیت، مطالعه موردی: شهر قروه. دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، ۶ (۱۲)، ۶۵-۷۸.
موسوی گورابی، مینا. (۱۳۹۴). ارزیابی روش‌های مناسب بازاریابی اجتماعی در حوزه خدمات سلامت در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان فارس، کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، تهران، موسسه سرآمد همایش کارین.
مهدی زاده، محمد (۱۳۹۱). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی، تهران: همشهری.
نجات، سحرناز. (1387). کیفیت زندگی و اندازه‌گیری آن. مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران، 4(2)، 57-62.
Alves, H. (2010) “The Who, Where, and When of Social Marketing”, Journal of Nonprofit & Public Sector Marketing, 22 (4): 288-311.
Arditi, C, Zanchi, A, Peytremann-Bridevaux, I. (2019). Health status and quality of life in patients with diabetes in Switzerland, Primary Care Diabetes, Volume 13, Issue 3, Pages 233-241.
Chiu, YW, Moore, RW, Hsu, CE, Huang, CT, Liu, HW, Chuang, HY. (2008), Factors influencing women's quality of life in the latter half of life, Climacteric, vol 11(3), pp:201-11.
Constantinescu, M. (2012). The Relationship between the Quality of Life Concept and Social Marketing Development, International Journal of Economic Practices and Theories (IJEPT), Vol 2, No 2, PP:1-12.
Dalia, A, Ruzevicius, J. (2007). Quality of Life and its Components’ Measurement. Engineering Economics, pp 317-334.
Dwivedi, P, Huang, D, Yu, W, Nguyen, Q. (2019). Predicting geographical variation in health-related quality of life, Preventive Medicine, Volume 126, 105742.
Firestone, R, Rowe, C, Modi, S, Sievers, D. (2017). The effectiveness of social marketing in global health: a systematic review, Health Policy and Planning, Volume 32, Issue 1, Pages 110–124.
Goodman, J.M, Marzolini RKin, S. (2019). Adding Life to Years in Cardiac Rehabilitation: Importance of Measuring Quality of Life, Canadian Journal of Cardiology, Volume 35, Issue 3, Pages 235-237.
Lafta, R. K, Hayawi, A. H, & Khudhairi, J. M. (2012). Medical and social problems among women headed families in Baghdad. Qatar medical journal, 2012(2), 51-58.
Lakomý, M. (2019). The effects of prolonged working life on subjective quality of life across Europe, Social Science Research, In Press, Corrected Proof.
Lee, Ch, Kim J, Kim, J. (2018), Impact of a gaming company's CSR on residents' perceived benefits, quality of life, and support , Tourism Management, Vol.64 pp.281-290.
Li, Y.M, Lai, C.Y, Lin, l.f. (2017). A diffusion planning mechanism for social marketing, Information & Management, Volume 54, Issue 5, Pages 638-650.
Serrat, Oliver. (2010). The Future of Social Marketing, Knowledge Solutions, 73, 1-10.
Uysal, M, Sirgy, M. J. (2019). Quality-of-life indicators as performance measures, Annals of Tourism Research, Volume 76, Pages 291-300.