چکیده علیرغم این که در طول چند صد سال و تا آخرین دهه های قرن 13 ه.ق، نوشیدنی محبوب و عمومی همه مردم ایران قهوه بود، اما در آخرین دهه های این قرن و اوایل قرن 14 ه.ق، چای جزء جدایی ناپذیر آداب غذایی هر فرد ایرانی گردید. بدیهی است بررسی و تحلیل این تغییرات از اهمیت ویژه ای چکیده کامل
چکیده علیرغم این که در طول چند صد سال و تا آخرین دهه های قرن 13 ه.ق، نوشیدنی محبوب و عمومی همه مردم ایران قهوه بود، اما در آخرین دهه های این قرن و اوایل قرن 14 ه.ق، چای جزء جدایی ناپذیر آداب غذایی هر فرد ایرانی گردید. بدیهی است بررسی و تحلیل این تغییرات از اهمیت ویژه ای در تاریخ اجتماعی ایران برخوردار است.از این رو و در این نوشته به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که چه عواملی در تغییر ذائقه ایرانی از قهوه به چای دخیل بوده و این تحول چگونه صورت گرفته است؟ به زعم ما هر چند نقطه صفری برای شروع تغییرات در کنش افراد در طول تاریخ وجود نداشته و ندارد، اما دستاوردهای این پژوهش حاکی از آن است که نقطه عطف این جامعه پذیری در دو دهه آخر قرن 13 ه.ق، به وقوع پیوست. هر چند از اولین سال های شکل گیری سلسله قاجار، بذر این تغییر کاشته شد و در اواخر حکومت ناصری به بار نشست. در این پژوهش کوشیده می شود علل و عوامل داخلی و خارجی این تغییر اجتماعی واکاوی شود و روش تحقیق به صورت کتابخانه ای است. کلید واژه: چای، قهوه، تغییر ذائقه، قاجار، قهوه خانه ، چای خانه.
پرونده مقاله
چکیده بلوچستان تا قبل از سال 1307 ه. ش از نهضت فرهنگی مملکت بهره چندانی نداشت و آموزش اندک و محدود بود، دوره پهلوی اول در تاریخ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بلوچستان حائز اهمیت زیادی است. به نظر میرسد آغاز روند پیدایش معارف نوین در بلوچستان به دوره پهلوی اول برمیگ چکیده کامل
چکیده بلوچستان تا قبل از سال 1307 ه. ش از نهضت فرهنگی مملکت بهره چندانی نداشت و آموزش اندک و محدود بود، دوره پهلوی اول در تاریخ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بلوچستان حائز اهمیت زیادی است. به نظر میرسد آغاز روند پیدایش معارف نوین در بلوچستان به دوره پهلوی اول برمیگردد. اینکه معارف و آموزش کودکان بلوچ چگونه آغاز و چه مسیری را در دوره پهلوی اول طی نمود سؤال اصلی این پژوهش است، بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق تلاش میگردد به روش تاریخی و به شیوه توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای و اسناد مراکز سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران مورد واکاوی و پژوهش قرار گیرد. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که پس از عملیات قشون در بلوچستان دولت توجه خود را معطوف به گسترش تحولات فرهنگی نمود و در این زمینه اقداماتی نظیر دایر نمودن اداره فرهنگ و معارف، تأسیس مدارس شبانهروزی در شهرستانهای خاش، ایرانشهر، سراوان و زاهدان صورت گرفت. به نظرمی رسد حضور نظامیان در بلوچستان در گسترش و توسعه مدارس مؤثر بوده است از طرفی دیگر، باوجود اقدامات صورت گرفته در این زمینه، عدم اختصاص بودجه کافی و پرداخت بهموقع حقوق معلمان در مدارس تازه تأسیس، عدم وجود راههای مواصلاتی مناسب و عدم توجه کافی دولتمردان در دولتهای مختلف به امور فرهنگی بهعنوان مهمترین عوامل اصلی رکود و گسترش آموزش نوین در این دوره بهحساب میآید.
پرونده مقاله
در دوران مظفرالدین شاه (132۴-1313 هـ. ق)، شورشهای شهری وسیعی شکل گرفت. استبداد حاکمان محلی، درگیریهای مذهبی و کمبود و گرانی مواد غذایی به ویژه نان، از مهمترین علل وقوع این شورشها بود. ریختشناسی شورشهای شهری در عصر مظفری به منظور درک و تحلیل عمیقتر اوضاع اجتماعی ق چکیده کامل
در دوران مظفرالدین شاه (132۴-1313 هـ. ق)، شورشهای شهری وسیعی شکل گرفت. استبداد حاکمان محلی، درگیریهای مذهبی و کمبود و گرانی مواد غذایی به ویژه نان، از مهمترین علل وقوع این شورشها بود. ریختشناسی شورشهای شهری در عصر مظفری به منظور درک و تحلیل عمیقتر اوضاع اجتماعی قبل از مشروطه، موضوع اصلی این مقاله است که کوشش میشود به روش تاریخی، با شیوه توصیفی_تحلیلی و با استناد به منابع و مآخذ موجود بررسی شود. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسشها است که چه عواملی باعث وقوع شورشهای شهری در این دوره بود. گروه ها و اقشار اجتماعی شرکت کننده در آن چه کسانی بودند و این شورش ها چه تأثیراتی داشت. به نظر میرسد عواملی همچون ناکارآمدی حکومت قاجار، ظلم و ستم درباریان و حکام محلی، افزایش جمعیت شهرها، تورم قیمتها و کاهش ارزش داخلی و خارجی واحد پول، منجر به نارضایتی عمومی گردیده است. این نارضایتیها سبب وقوع شورشهایی گردید که پیشدرآمد انقلاب مشروطه است.
پرونده مقاله
آلمانی ها همزمان با سلطنت رضاشاه پهلوی در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را علی رغم نفوذ ابرقدرت های بزرگ جهان ، که مانع اصلی ورود آنها به حساب می آمدند، به عنوان بازار چکیده کامل
آلمانی ها همزمان با سلطنت رضاشاه پهلوی در ایران تبدیل به یکی از قدرت های اقتصادی مهم شدند. آنها که به دنبال فروش محصولات خود و تهیه مواد خام برای کارخانه هایشان بودند، ایران را علی رغم نفوذ ابرقدرت های بزرگ جهان ، که مانع اصلی ورود آنها به حساب می آمدند، به عنوان بازار هدف انتخاب کردند. حکومت ایران هم که می خواست از نفوذ انگلیس و شوروی در خاک خود بکاهد و علاقمند به نوسازی صنایع سنتی خود بود،از این روابط استقبال کرد. ملی گرایی سیاسی و وجود اشتراکات نژادی میان هر دو کشور هم به این مسئله کمک می کرد. آلمانی ها تمایل به فروش محصولات مختلف خود، از جمله کارخانه های صنعتی داشتند که ایران هم از آن استقبال می کرد. به همین دلیل بود که تعداد فراوانی از کارخانه های سبک و سنگین آلمانی به ایران فروخته شد؛ صنایع مختلفی مثل : صنایع نساجی، فولاد، ارتباطات، صنایع غذایی و بسیاری دیگر از کارخانه های کوچک و بزرگ که در مالکیت دولت یا سرمایه گذاران بخش خصوصی بود. در کنار این صنایع مدارس فنی با تدریس مدرسین آلمانی در ایران شروع به کار کردند که وظیفه آموزش نیروهای فنی را برعهده داشتند و می توانستند در انتقال تکنولوژی مؤثر واقع شوند. این سبک از روابط سیاسی ـ اقتصادی توسط ایران آن سال ها کمتر تجربه شده بود و بطور کلی می توانست در قالب روابط برد –برد میان دو کشور به اقتصاد و توسعه صنایع هر دو کشور کمک کند. در تحقیق حاضر، با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و کتاب ها و مطبوعات دوره مورد پژوهش، به بررسی فعالیت صنایع آلمان در ایران عصر رضاشاه پهلوی پرداخته شده است. هدف این پژوهش بررسی ورود و استقرار صنایع سبک و سنگین آلمانی و تأثیر آن بر نوسازی صنعتی ایران در دوره پهلوی اول است. این تحقیق به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که ورود صنایع آلمانی به ایران در عصر رضاشاه پهلوی چه تحول کمی و کیفی در جهت نوسازی صنایع سنتی ایران ایجاد کرد. جهت یافتن پاسخ این پرسش، ابتدا بطور کوتاه اوضاع ایران و آلمان پیش از برقراری این روابط تبررسی شده و پس از ورود به دوره مورد پژوهش ورود صنایع مختلف آلمانی به ایران، قراردادهای منعقد شده، انگیزه ها و موانع بین المللی این فعالیت ها مورد بررسی قرار گرفته است.
پرونده مقاله