ارزیابی عوامل مؤثر بر جذب توریسم پزشکی در شهرک‌های جدید (نمونه مورد مطالعه شهرک خاوران)

محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری

لاچین پهلوان ¹ (استادیار گروه معماری، واحد آذرشهر، دانشگاه آزاداسلامی، آذرشهر،ایران)
رضا دین پرور ² (دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، واحدآذرشهر، دانشگاه آزاداسلامی، آذرشهر،ایران)

تاریخ دریافت : 1401/08/21 تاریخ پذیرش : 1401/09/18 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: توریسم درمانی, توریسم, شهرک بیمارستانی, شهرک خاوران,

چکیده مقاله :

در طی سال‌های اخیر به‌خصوص در کشورهای در حال توسعه گردشگری پزشکی به عنوان یک تجارت مهم تبدیل شده است. گردشگری پزشکی در کشورها درآمدزایی اقتصادی، توسعه تولید ناخالص ملی، افزایش اشتغال‌زایی، جلوگیری از فرار مغزها و بهبود زیرساخت‌ها را به همراه داشته است. با توجه به اینکه کشور ایران به عنوان یک کشور تک محصولی می‌باشد، لذا توسعه‌ی صنعت گردشگری به عنوان یک منبع قوی ارز آوری می‌تواند موجب رونق اقتصادی کشور شود. با توجه به اینکه شهر تبریز از موقعیت استراتژیک خوبی برخوردار است، اهداف اصلی تحقیق توسعه بخش بهداشت و درمان ایجاد قطب گردشگری پزشکی در استان، توسعه‌ی بازار کار مشاغل بخش خدماتی می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق کتب، مقالات، پایان نامه‌ها و پژوهش‌های مربوطه و داده‌های میدانی و پرسشنامه‌های (بر اساس مقیاس لیکرت) بوده و جامعه آماری پژوهش را متخصصان امر گردشگری و پزشکی تبریز تشکیل می‌دهند که پرسشنامه دارای 25 ‌سؤال در چهار قسمت عوامل سیاسی، عامل بیمه، عوامل امکانات اقامتی و عوامل بیمارستانی و دارویی می‌باشد که بین 200 نفر از افراد پخش شده و نتایج حاصل در نرم‌افزار اس پی اس اس مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. براساس نتایج حاصل از داده‌ها عامل بیمارستانی دارویی با 33 درصد عامل امکانات اقامتی با 30 درصد، عامل سیاسی با 22 درصد و عامل بیمه با 15 درصد به ترتیب در اولویت‌های یک تا چهار مؤثر در جذب توریسم پزشکی در شهرک‌های بیمارستانی قرار دارند.

چکیده انگلیسی:

In recent years, especially in developing countries, medical tourism has become an important business. Medical tourism in countries has resulted in generating economic revenue, GDP development, increased job creation, preventing brain drain, and improving infrastructure. Considering that Iran is a single-product country, the development of the tourism industry as a strong source of currency can cause the country's economic prosperity. The main objectives of the research are the development of the health sector and the creation of a medical tourism hub in the province, and the development of the job market of the service sector. The type of research is applied and its method is descriptive-analytical. Data were collected through books, articles, dissertations, related research, field data, and questionnaires (based on the Likert scale) The statistical population of the study consisted of specialists in tourism and medical affairs of Tabriz, whose questionnaire consisted of 25 items in four parts: political factors, insurance factor, residential facilities factors, and hospital and pharmacological factors that have been distributed among 200 people and the results have been analyzed using the SPSS software. Based on the results of the data, the hospital factor with 33%, the residential facilities factor with 30%, the political factor with 22%, and the insurance factor with 15% are the priorities of one to four effective factors in attracting medical tourism in hospital towns, respectively.

منابع و مأخذ:

1. ابراهیم زاده، عیسی؛ سخاور، ناهید؛ تقی زاده، زهرا 1392. بررسی تطبیقی ظرفیتهای گردشگری سلامت در ایران و هند با بهره گیری از مدل SWOTو فرایند سلسله مراتبی AHPنشریه مطالعات شبه قاره، دوره 5، شماره 15. صص. 51-78.


2. امیری، جواد؛ مینایی، مسعود؛ مینایی، فواد (1399) بررسی توانمندی خدمات درمانی و بهداشتی شهر مشهد با رویکرد گردشگری سلامت، نشریه میراث و گردشگری، دوره 1، شماره 4، صص. 121-137.


3. مروتی شریف آبادی، علی؛اسدیان اردکانی، (1395)ارایه مدل توسعه گردشگری سلامت بارویکرد تلفیقی تاپسیس فازی ومدل سازی ساختاری تفسیری در استان یزد.


4. رمضانی، یوسف؛ عارف، معصومه؛ شاه تقی، مهدیه (1399) حفظ مشتری در صنعت گردشگری پزشکی: تبیین روابط بین کیفیت، رضایت، اعتماد و قیمت منطقی، فصلنامه تصویر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دوره 11، شماره 1، صص39.


5. ملکی، سعید؛توانگر، معصومه(1394)جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دوم پاییز و زمستان شماره3.


6. پیردشتی حسن. حسین نژاد سیدحسین(1394)تبیین گردشگری پزشکی در ایران(چالش‌ها و راهکارها)همایش ملی فرهنگ. گردشگری و هویت شهری.


7. صدرممتاز. ناصر. اقارحیمی. زهرا(1389)صنعت گردشگری پزشکی در ایران –راهکارهایی برای توسعه. مدیریت اطلاعات سلامت/ویژه نامه.


8. ۸. نعمتی، ولی؛ابراهیم پور، حبیب؛ بابایی، یاور؛ عباسقلی زاده، ناطق(1394)ارزیابی موانع توسعه گردشگری پزشکی(مطالعه موردیری؛شهر اردبیل)نشریه سلامت و بهداست اردبیل.


9. دلگشایی، بهرام جباری، علیرضا فرزین، محمدرضا شعربافچی زاده، نسرین طبیبی، سیدجمال‌الدین(1390)وضعیت موجود گردشگری پزشکی. مطاله موردی ایران، نشریه پایش.


10. Carlos Leitao N. Portuguese tourism demand 10. Carlos Leitao N. Portuguese tourism demand: a dynamic panel data analysis. International Journal of Economic & Financial Issues 2015; 5: 673-677.


11. Morovaty Sharifabadi A، Asadian Ardakani F. Presentation of health tourism development model with fuzzy topsis


12. integrated approach an interpretative structural modeling in Yazd province. Journal of Health Management 2014; 55: 73-88.


13. Mansourian S، Shojaee M، Sade E. Evaluation of internal relationships of medical tourism empowerment using structural


14. interpretative modeling. Journal of Tourism and Development 2017; 6: 18-38.


15. Maleki S، Tavangar M. Investigation and analysis of challenges of Mashhad health tourism from the point of view of foreign


16. Geography Magazine and Urban Space Development 2015; 2: 153-165.


17. Smith، & Martinez Alvarez، M. & Chanda، R. (2011) Medical tourism: A review of the literature and analysis of a role for bilateral trade، Health Policy journal، Vol. 103، No. 2-3، pp 276- 282.


18. Wilson، (2011) Foreign Bodies and National Scales: Medical Tourism in Thailand. Body &Society، Vol. 17، No. 2-3، pp121-137.