مکان‌یابی بهینه کمپ‌های طبیعت‌گردی درحوضه بازفت با استفاده از معیار دسترسی

محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری

امیر گندمکار ¹ , مریم السادات احدی نژاد ²

1 - استاد
2 - دانشجو

تاریخ دریافت : 1397/07/20 تاریخ پذیرش : 1397/08/05 تاریخ انتشار : 1397/09/01

کلید واژه: طبیعت گردی, مکانیابی, حوضه بازفت, کمپ طبیعت گردی,

چکیده مقاله :

طبیعت گردی یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. شناسایی مناطق مستعد طبیعت گردی و برنامه ریزی برای این مناطق، به منظور جذب علاقه مندان و ایجاد امکانات زیربنایی برای آن ها از جمله راهکارهای توسعه صنعت اکوتوریسم است. پژوهش حاضر به مکان یابی بهینه کمپ های طبیعت گردی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و بررسی لایه های جغرافیایی حوضه بازفت می پردازد. حوضه بازفت جزو مناطق دارای قابلیت های طبیعت گردی بالا در زمینه گردشگری است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی‌ـ تحلیلی است.. هدف مطالعۀ حاضر این است که با توجه به معیار فاصله ها و دسترسی ها و زیر معیار های مشخص شده برای آن، مکان های مستعد جهت احداث پروژه های گردشگری تعیین شوند. برای انتخاب مکان مناسب جهت احداث کمپ های طبیعت گردی، لایه های مربوط به معیار و زیرمعیارهای دسترسی، ارزیابی شده و ارزش هریک از این لایه ها در نظر گرفته شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی تحلیلی است. درنهایت، با بهره گیری از مدل تصمیم گیری تحلیل سلسله مراتبی مکان یابی مناسب برای ایجاد پروژه های گردشگری مشخص شد و با تجزیه و تحلیل انجام شده، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، بخش مرکزی حوضه و منتهی علیه شمالی حوضه دارای وضعیت بسیارنامناسب جهت احداث کمپ ها میباشد و بخش‌های پراکنده در جنوب و شمال غرب حوضه، بهترین وضعیت را جهت احداث کمپ های طبیعت گردی دارند.

چکیده انگلیسی:

Ecotourism is a type of tourism which is based on natural attractions. Identifying potential areas for ecotourism and planning for these areas in order to attract enthusiastic tourist and also to create basic facilities for them is one of the strategies to develop the ecotourism industry. The current study aims to optimally locate the ecotourism camps using the Analytical Hierarchy Process and Geographic Information System and study of the geographic layers of the Bazoft basin. Bazoft Basin is one of the areas with high ecotourism potentials in the field of tourism. This study is an applied research using the descriptive-analytic method. The purpose of this study is to determine the proper places to build tourism projects according to the criteria of the distances and accessibility and the sub-criteria specified for it. In order to choose the appropriate location for the construction of ecotourism camps, the layers related to the criteria and sub-criteria of accessibility have been evaluated and the value of each of these layers has been considered. Finally, using the analytic hierarchy process the appropriate place for creating tourism projects was identified, in addition, analyzing the data using the geographic information system showed that, the central and northern parts of Bazoft basin are completely inappropriate places for camps construction and some scattered areas in the south and northwest of the basin have the best conditions for the construction of ecotourism camps.

منابع و مأخذ:

• تقوایی، م.، تقی زاده، م.،کیومرثی، ح. 1390. مکان‌یابی دهکده‌های گردشگری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل (SWOT) نمونه موردی: ساحل دریاچه کافتر، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی محیطی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان) : تابستان 1390 ، دوره 22 ، شماره 2 (پیاپی 42)؛ از صفحه 99 تا صفحه 120.


• حسینی، ع.، حیدری، ف.، پارسا، ع. 1393.مکان‌یابی بهینه کیوسک‌های مطبوعاتی شهر رشت با استفاده از روش AHPدر محیطGIS،همایش ملی معماری، عمران و توسعه نوین شهری، تبریز، کانون ملی انجمنهای صنفی مهندسان معمار ایران.


• حسینی توسل، م.، کهندل، ا.، مرتضایی فریزهندی، ق.، ارجمند راد، م. 1389. تعیین سایت طبیعت گردی در مرتع با استفاده از GIS و تلفیق بهینه معیارها. کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی وسنجش از دور در برنامه ریزی، شماره 2، صص 96-85.


• خشنودی فر, م.، شقاقی پور، م، ۱۳۹۴، مکان‌یابی تفرجگاه‌های گردشگری با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی مبتنی بر ICT و تاثیرات آن در گردشگری(مطالعه موردی: شهرستان خوانسار)، سومین همایش سراسری محیط زیست، انرژی و پدافند زیستی، تهران، موسسه آموزش عالی مهر اروند، گروه ترویجی دوستداران محیط زیست.


• رستمی، ش.، آبکار، ف. 1391. مکان‌یابی کاربری‌های گردشگری با استفاده از سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) مورد شناسی: مکانیابی یک پارک شادی در جزیره‌ی کیش. جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای. شماره5. صفحه48-35.


• رضوانی، م.، اروجی، ح.، علیزاده م.، نجفی، م. 1392. مکان‌یابی احداث پیست‌های اسکی از دیدگاه گردشگری (مطالعه موردی: مناطق شمالی استان تهران). برنامه‌ریزی منطقه‌ای : شماره 10 ; از صفحه 25 تا صفحه 43.


• رشیدی، م.، قنبری، ی.، کریمی، ج.1394. مکان‌یابی وب کیوسک‌های اطلاع رسانی در مقاصد گردشگری شهری، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، مقاله 5، دوره 10، شماره 32، زمستان 1394، صفحه 89-109.


• سلیقه، م.، بهشتی جاوید، ابراهیم. 1393. پهنه‌بندی مکان گزینی گردشگری فصلی شهرستان سمیرم بر پایه مقایسه روش تحلیل سلسله مراتبی و شاخص اقلیمی. جغرافیا، شماره 41 ; از صفحه 239 تا صفحه 255.


• طاهری بجگان، س.،‌هادی اصل، ف.، آصیقلانی، پ. 1393. مکان‌یابی سایت‌های گردشگری شهر بندرعباس جهت ایجاد فضای توریستی،نشریه گردشگری شهری، مقاله 9، دوره 1، شماره 1، زمستان 1393، صفحه 113-126.


• فاضل نیا، غ.، معصومی جشنی، م. (1395). برنامه ریزی فضایی زمستان 1395 ,دوره 6 , شماره 4 از صفحه 65 تا صفحه 80.


• فروزنده شهرکی، گ.، کهرم، ا.، لقایی، ح. 1390. مکان یابی طراحی دهکده گردشگری در «دره عشق». علوم و تکنولوژی محیط زیست.شماره 3. از صفحه 83 تا صفحه 99.


• قیاسی نوعی، م. 1392. مکان یابی منطقه نمونه‌ی گردشگری ابرده با استفاده از نرم افزار GIS و مدل AHP. اولین همایش ملی مدیریت گردشگری، طبیعت‌گردی و جغرافیا، همدان. انجمن ارزیابان محیط زیست هگمتانه.


• مومنی م.، تقی پورجاوی م.، ,مستغاثی ش. 1392. مکان یابی بهینه مناطق نمونه گردشگری (مطالعه موردی: استان سیستان و بلوچستان). فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری : شماره 8 ، از صفحه 113 تا صفحه 141.


• نادعلی، ن.، محمدی، ج.، موحدی، س.1390. مکان‌یابی کمپینگ‌های گردشگری در شهر اصفهان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، 1390.

 

• Auesriwong, A. Nilnoppakun, A. Parawech, w. 2015. Integrative Participatory Community-based Ecotourism at Sangkhom District, Nong Khai Province, Thailand. Procedia Economics and Finance. Vol 23, pp 778-782.


• Fennell, D (2000),” Ecotourism, an introduction”, Routledge London and New York.


• Gigovi´ca, L. Pamuˇcarb, D. Luki´ca, D. Markovi´, S. 2016. GIS-Fuzzy DEMATEL MCDA model for the evaluation of the sites forecotourism development: A case study of “Dunavski kljuˇc” region,Serbia. Land Use Policy, Vol 58, pp348–365.


• Gossling, S. 1999. Ecotourism: a means to safeguard biodiversity and ecosystem functions? Ecological, Vol 29, pp 303-320.