تحلیل و ارزیابی آینده تاب‌آوری شهر الشتر با رویکرد آینده‌پژوهی
محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری
مهدی صفری احمدوند
1
,
عباس ملک حسینی
2
*
1 - دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران
2 - استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران
کلید واژه: تاب آوری , سناریو , آینده پژوهی , شهر الشتر ,
چکیده مقاله :
تاب‌آوری رویکرد جدیدی است که در راستای پایداری و حفظ مانایی و ارتقای ظرفیت تحمل منابع و شاخصه‌های توسعه در شهرها در برابر خطرات و آسیب‌ها و مخاطرات مطرح شده است. در مطالعه حاضر با هدف کاربردی- توسعه و با روش‌شناسی توصیفی- تحلیل سعی شده است به تحلیل و ارزیابی آینده تاب‌آوری شهر الشتر با رویکرد آینده پژوهشی بپردازد. برای گردآوری داده‌های توصیفی از روش اسنادی- کتابخانه‌ای و برای گردآوری داده‌های تحلیل به روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه بهره برده شد. جامعه نمونه پژوهش۱۵ نفر از کارشناسان اجرایی و ۱۵ نفر از اساتید دانشگاهی می‌باشند که با شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده مورد پرسش و پاسخ قرار گرفتند. برای تحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار Micmac و Morphol استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که تحلیل سناریوهای ارائه شده نشان می‌دهد که تاب‌آوری شهر الشتر به شدت تحت تأثیر عوامل کلیدی اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی است. برای جلوگیری از وقوع سناریوهای فاجعه، باید به توسعه اقتصادی، بهبود خدمات زیربنایی و تقویت زیرساخت‌های خدماتی و زیست‌محیطی توجه ویژه‌ای شود. اجرای سیاست‌های پیشگیرانه و برنامه‌ریزی برای بهبود وضعیت شهر در این زمینه‌ها می‌تواند تاب‌آوری شهر را افزایش داده و آن را در برابر بحران‌ها مقاوم‌تر سازد.
Resilience has emerged as a crucial approach for maintaining stability and enhancing the adaptive capacity of cities in the face of risks and hazards. This study aims to analyze and evaluate the future resilience of Al-Shatar City using a scenario-based, future-oriented research approach. Employing an applied–developmental purpose and a descriptive–analytical methodology, data were collected through documentary research and surveys. The sample included 30 participants—15 executive experts and 15 university professors—selected through simple random sampling. Data analysis was performed using MICMAC and Morphol software. Results indicate that Al-Shatar City’s resilience is strongly influenced by economic, social, and environmental factors. To prevent disaster scenarios, policymakers should focus on economic growth, infrastructure improvement, and environmental management. Preventive planning and proactive governance can strengthen urban resilience and enhance the city’s capacity to withstand crises.