بررسی اثرات تأمین مسکن محله محور بر توسعه گردشگری با رویکرد زیست‌محیطی (موردمطالعه: شهر اراک)
محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری
محمد نجفی
1
,
عباس ملک حسینی
2
*
1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی،ملایر، ایران
2 - استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران
کلید واژه: مسکن, محله محور, اثرات زیست‌محیطی, ماتریس ایرانی, اراک.,
چکیده مقاله :
در حال حاضر گردشگری جایگاه خاصی در توسعه کشورها پیدا کرده و نقش فعال و مؤثری در ارتقاء ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به‌ویژه در کشورهای درحال‌توسعه ایفا می‌کند؛ امروزه تأمین مسکن در قالب برنامه‌ریزی محله محوری، بیش از هر زمان دیگری مورد توجه می‌باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی اثرات تأمین مسکن محله محور بر توسعه گردشگری با رویکرد زیست‌محیطی در شهر اراک بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ چگونگی گردآوری اطلاعات، میدانی (پرسشنامه) و اسنادی (کتابخانه‌ای) است. جامعه پژوهش، مسئولین و متصدیان گردشگری در محدوده مورد مطالعه که با موضوع گردشگری آشنایی دارند (15 نفر)، متصدیان و کارکنان و فعالان حوزه گردشگری (8 نفر)، کارشناس جغرافیا و گردشگری (5 نفر)، کارشناس عمران (3نفر)، کارشناس مهندسی منابع آب(3نفر) و اساتید، محققان و پژوهشگران دارای اطلاع یا سابقه پژوهش در حوزه گردشگری اراک (6 نفر) بود که 40 پرسشنامه را تکمیل نمودند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش ماتریس ایرانی (لئوپولد تغییر یافته مخدوم، 1387) بود. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش، اثرات و پیامدهای تأمین مسکن بر گردشگری شهر اراک دارای اندک تأثیرات منفی می‌باشند، در واقع باید به این نکته اشاره کرد که تأمین مسکن نمی‌تواند تنها شامل اثرات منفی زیست‌محیطی باشد بلکه می‌تواند در زمینه توسعه گردشگری نقش آفرین باشد. بنابراین ضروری است که در درجه اول جهت کاهش اثرات منفی تلاش کرده و در درجه دوم باید سعی کرد از این پتانسیل در جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی بهره برد.
Tourism has become a vital component of development strategies in many countries, playing an active and effective role in improving the economic, social, and cultural structures, especially in developing nations. In this context, neighborhood-oriented housing provision has gained increasing importance. This study aimed to investigate the effects of neighborhood-based housing provision on tourism development with an environmental approach in the city of Arak. The research is applied in purpose and employs both field methods (questionnaires) and documentary methods (library studies) for data collection. The research sample included tourism officials and operators in the studied area (15 people), operators, employees, and activists in tourism (8 people), geography and tourism experts (5 people), civil engineering experts (3 people), water resources engineering experts (3 people), and professors and researchers with experience or knowledge in Arak tourism (6 people), resulting in 40 completed questionnaires. The data were analyzed using the Iranian matrix method (Leopold modified Makhdoom, 2017). The results showed that the effects of housing provision on tourism in Arak have minimal negative environmental effects. In fact, the findings highlight that neighborhood-based housing provision not only avoids significant environmental harm but can also contribute positively to tourism development. Therefore, it is essential to minimize negative effects while leveraging this potential for economic and social development.
1. جعفری، ف، شری زاده، ع، 1397. شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر قیمت مسکن با رویکرد آینده‌نگاری (مورد پژوهشی: کلان‌شهر تبریز)، جغرافیا و برنامه‌ریزی بهار 1398 - شماره 67، ص 67 تا 88.
2. خزایی، م، رضویان، م، 1395. محله محوری، رهیافتی نوین در ایجاد مدیریت شهری پایدار (نمونه موردی: محله قیطریه تهران، فصل‌نامه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری چشم‌انداز زاگرس، (30)8،1-19.
3. رابر، ک، 1389. لغتنامه شهرسازی، ترجمه مریم نعمتی، زهرا ترکی و بهنود شرافتی، انتشارات نقش پرهام، تهران.
4. شکری یزدان‌آباد، ش، خلیلی، ا، بهزادفر، م، 1400. تحلیل عوامل مؤثر بر تحقق برنامه‌ریزی محله مبنا (مورد مطالعاتی: محله سنگلج تهران)، مطالعات ساختار و کارکرد شهری، دوره 8، شماره 28، پاییز، ص 113 تا 137.
5. مخدوم، مجید (1361)، الگوی ارزیابی تغییرات محیط زیست، محیط شناسی، شمارة 3، ص 34-25.
6. مخدوم، مجید (1387)، چهار نکته در ارزیابی اثرات توسعه، نشریة علمی محیط و توسعه، سال دوم، شمارة 3، ص 12-9.
7. ولی¬زاده، سهیل و شکری، زینب (1394)، بررسی کاربرد ماتریس لئوپولد ایرانی در ارزیابی اثرات محیط زیستی)EIA) گزینههای مدیریت پسماند جامد در شهر بیرجند، مجلة سالمت و محیط، دورة،8 شمارة،2 صص.249-262.
8. Albert P. C. Chan, Michael Atafo Adabre. 2019, Critical success factors (CSFs) for sustainable affordable housing, April 2019, Building and Environment 156(2).
9. Bogusz, B. 2018, Neighbourhood planning: national strategy for ‘bottom up’governance. Journal of Property, Planning and Environmental Law.
10. Bogusz, Marcin. 2018, Evolutionary Approaches to Sequence Alignment, Acta. Universitatis Upsal
11. Daphne P. Berry, Myrtle P. Bell. 2012, Expatriates: Gender, Race and Class Distinctions in International Management, Special Issue: Gender & Change: The Next Step, January 2012, Volume19, Issue1, Pages 10-28.
12. Hansson, Anna Granath. 2017, Promoting planning for housing development: What can Sweden learn from Germany?, Land Use Policy, Volume 64, May 2017, Pages 470-478.
13. Iulian Adrian Sorcaru(2021)Industrial Tourism Attractions. The Case of Salt Mines in Romania, May 2021, Annals of Dunarea de Jos University of Galati Fascicle I Economics and Applied Informatics 27(1):24-31.
14. Jan Bredenoord, Paul van Lindert. 2010, Pro-poor housing policies: Rethinking the potential of assisted self-help housing, Habitat International 34 (2010 278-287.
15. Jan Bredenoord, Paul van Lindert. 2009, Pro-poor housing policies: Rethinking the potential of assisted self-help housing, Habitat International 34(3):278-287.
16. Otgaar, A. (2012). Towards a common agenda for the development of industrial tourism. Tourism management perspectives, 4, 86-91.
17. Liu, Y. 2010, Social Media Tools as a Learning Resource. Journal of Educational Technology Development and Exchange, 3, 101-114.
18. Pablo Bocarejo, Luis A.Guzman, Ingrid Portilla, David Meléndez a, Ana M. Gómez, Carlos Rivera. 2017, Access as a determinant variable in the residential location choice of low-income households in Bogotá, Transportation Research Procedia, Volume 25, 2017, Pp 5121-5143.
19. Parker, S. 2003, Urban theory & urban experience. Routledge