تحلیل فضایی شبکه شهری و شهرنشینی استان آذربایجان شرقی با استفاده از GIS
محورهای موضوعی : مقالات تحلیلی جغرافیایی و محيطي
حسین کریم زاده
1
(استادیار گروه برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تبریز)
معصومه علیرضایی
2
(دانش آموخته کار شناسی ارشد برنامه ریزی آمایش سرزمین ،دانشگاه تبریز)
علی زارعی
3
(دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری)
کلید واژه: GIS, آذربایجان شرقی, مدل رتبه- اندازه, الگوی فیش نت, االگوی توزیع جهت دار,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش بررسیتغییراتنظامسلسلهمراتب شهری و جهت توزیع جمعیت استانآذربایجان شرقی دردورةزمانی(1390- 1375) است .جامعةآماریپژوهشنقاطشهری آذربایجان شرقی ،روشتحقیقتوصیفی- تحلیلی ، مدلهای بهکار رفته، مدلرتبهاندازه و شاخصهاینخست شهری بر پایه نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GISموسوم به الگوی فیش نت و الگوی توزیع جهت دار می باشد. روش گردآوریاطلاعاتبراساسآمارمستخرجازسه دوره سر شماری است. یافتههایتحقیقبیانگرآناستکهدرنظامشهری استانطیسا لهای (1375- 1390 (عدم تعادل برقرار بوده و تمرکزجمعیتوفعا لیتهادر شهر تبریزوافزایشمقیاس فضاییشهردرکلمنطقه تمامفعا لیت هایاجتماعی-اقتصادیمنطقهشهریراتحتتأثیر قرارداده و موجبتراکم فضایی،کارکرد هایمنطقهایبامرکزیتتبریزگردیدهاست. همچنین بررسی میزان توزیع جمعیت بر اساس الگوی فیش نت و توزیع جهت دار نشان دهنده آن است که در سال 1375 میزان توزیع جمعیت متعادل بوده ولی در سال 1385 به ترتیب شهرهای بناب، ملکان، لیلان، عجب شیر و در سال 1390 شهرهای تبریز، بناب، ملکان، لیلان ، عجب شیر بیشترین میزان جمعیت را داشته اند همچنین جهت توزیع جمعیت در استان آذربایجان شرقی در طی سال های (1390- 1375) از جنوب غربی به سمت شمال شرقی بوده است.