مقایسه و ارزیابی کیفیت فضاهای باز شهری برای گذران اوقات فراغت (مطالعه موردی شهر اراک)
محورهای موضوعی : مقالات تحلیلی جغرافیایی و محيطي
محمدکاظم یاوری
1
(دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران .)
علیرضا شیخ الاسلامی
2
(عضو هیات علمی ، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد ، ایران.)
فرزانه ساسان پور
3
(دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی.)
کلید واژه: فضاهای باز شهری, اوقات فراغت, ارزیابی کیفیت, BWM, اراک,
چکیده مقاله :
از جمله عملکردهای مهم فضاهای باز شهری موضوع گذران اوقات فراغت در این فضا هاست که در دهه های اخیر با توجه به سرعت رشد شهرنشینی و انقلابی که در سبک زندگی شهروندان رخ داده، از اهمیت مهمتری هم برخوردار شده است. بدیهی است پرداختن به موضوع کیفیت در فضاهای باز شهری و ارزیابی و احصای کمبودهای این فضاها، می تواند در راستای مباحث گذران اوقات فراغت، برای مدیران و برنامه ریزان شهری اهمیت ویژه ای داشته باشد. بنابر این معرفی فرآیندی که بتواند ارزیابی جامع از فضاهای باز شهری از زاویه کیفیت های محیطی ارایه نمایدضروری بوده و از اهداف این تحقیق می باشد. این تحقیق به روش توصیفی ـ پیمایشی با رویکرد کمی ـ کیفی و به صورت یک مطالعه موردی انجام شده است. در این پژوهش با استفاده از مبانی نظری موضوع، اقدام به معرفی 45 نماگر کیفیت در فضاهای باز شهری (به عنوان چک لیست ارزیابی) شده و سپس با استفاده از تکنیک پیاده روی اکتشافی، نماگرهای مذکور در 82 مورد از فضاهای باز شهر اراک مورد ارزیابی قرار گرفته و داده های لازم جمع آوری شده و از این داده ها، برای مقایسه و رتبه بندی فضاهای مذکور، با بهره گیری از روش BWM و تکنیک TOPSIS، استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله در فضاهای باز مورد مطالعه در شهر اراک، فضای شهربازی لاله و پارک شهدای گمنام به ترتیب رتبه های اول و دوم را کسب نموده اند. و فضای باز طرفین بلوار شریعتی به عنوان بدترین فضا برای گذراندن اوقات فراغت معرفی شده است. در این فضا، نماگر" سازگاری قرارگاههای رفتاری" بدترین شرایط را داشته است. و همچنین در کل فضاهای باز شهر اراک نماگر" مناسب بودن طرح و طراحی با نیاز کاربران و پویایی آن" بیشترین ضریب تاثیر را بر کیفیت فضاهای باز این شهردارد.