مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سلامت روان زوجین
محورهای موضوعی : روانشناسی زوجینصحرا ناصری 1 * , رقیه ایرانی 2 , بهرام معصومی پور 3 , فرشته رضائی نسب 4 , حمید رستمی 5
1 - (نویسنده مسئول)، دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران، کیش، ایران. naseri.f@yahoo.com
2 - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارومیه، ارومیه، ایران.
3 - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.
4 - دکتری تخصصی روانشناسی سلامت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران
5 - کارشناسی ارشد روانشناسی شخصیت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
چکیده مقدمه: میزان سلامت و بهداشت روانی در ازدواج یکی از ملاک‌های مهمی است که کیفیت زندگی زوجین را تعیین می‌کند. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سلامت روان زوجین بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون است. از میان زوجین تهران در سال 1400،30 نفر به شیوة نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش 15 نفری جایگزین شد. یک گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه‌ای با روش طرحواره درمانی و یک گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه‌ای با روش درمان شناختی رفتاری آموزش دید . گروه‌ها پرسش‌نامه سلامت روان (GHQ-28) و مقیاس پرسش‌نامة طرحواره‌های ناسازگار اولیه را به‌عنوان پیش‌آزمون و پس‌آزمون تکمیل کردند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس یک عاملی و چند متغیری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین نمره سلامت روان در گروه آزمایش درمان شناختی رفتاری و در گروه آزمایش طرحواره درمانی تفاوت معنی‌دار بود (p<0/01) و این میزان در گروه کنترل تفاوت معنی‌داری نداشتند. همچنین نتایج بیانگر این بود که درمان طرحواره نسبت به درمان شناختی رفتاری در بهبود طرحواره‌های ناسازگار بیماران دارای اثربخشی و ماندگاری بیشتری بوده است. نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش بر اهمیت کاربرد درمان طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری در افزایش سلامت روان زوجین اذعان دارد. می‌توان از این دو رویکرد برای کاهش آسیب‌های موجود در روابط زناشویی استفاده کرد.
Abstract Introduction: The level of mental health in marriage is one of the important criteria that determines the quality of life of couples. The aim of this study was to compare the effectiveness of schema therapy and cognitive-behavioral therapy on early maladaptive schemas and mental health of couples. Research Methods: The present study is applied and experimental with pre-test and post-test design. Among Tehran couples in 1400, 30 were selected by available sampling method and were randomly replaced in two experimental groups of 15 people. An experimental group was trained in 8 sessions of 90 minutes with schematic therapy and an experimental group was trained with 8 sessions of 90 minutes with cognitive-behavioral therapy. The groups completed the Mental Health Questionnaire (GHQ-28) and the early maladaptive Schema Questionnaire Scale as pre-test and post-test. One-factor and multivariate analysis of variance were used to analyze the data. Findings: The results showed that the mean score of mental health was significantly different in the experimental group of cognitive-behavioral therapy and in the experimental group of schema therapy (p <0.01) and this rate was not significantly different in the control group. The results also showed that schema therapy was more effective and lasting than cognitive-behavioral therapy in improving maladaptive schemas in patients. Conclusion: The findings of this study acknowledge the importance of using schema therapy and cognitive-behavioral therapy in increasing the mental health of couples. These two approaches can be used to reduce the harms of marital relationships.