خوانشی دیگر از بیت حافظ: «این همه شعبدة خویش که می‌کرد اینجا/سامری پیش عصا و ید بیضا می‌کرد»

Subject Areas : Persian Language and Literature

Yadollah  Pashabadi ¹ (Assistant Professor of Kurdish Language and Literature, University of Kurdistan and a member of the faculty of the Kurdistan Research Institute)

Received: 2021-08-18 Accepted : 2022-01-30 Published : 2022-03-21

Keywords: شعر حافظ, بازخوانی, استفهام انکاری, حافظ‌شناسی, علم معانی,

Abstract :

تأمل و دقت در زوایای سخن خواجة شیراز همواره به کشف ظرافت‌هایی در واژگان و معانی اشعار وی می‌انجامد. آنچه در این پژوهش مورد کنکاش و موشکافی واقع شده است، بیتاین همه شعبدة خویش که می‌کرد اینجا سامری پیش عصا و ید بیضا می‌کرداست. در این جستار یک پیشنهاد دربارة نحوة خواندن این بیت، مبتنی بر استدلال و ارایة دیدگاه‌ها و تشریح جزئیات مرتبط با این بیت مطرح شده است و در راستای برطرف کردن پیچیدگی و تأویل‌های موجود پیرامون این بیت، و بر اساس فرضیة انشایی بودن مصرع دوم، و با روش تحلیلی ـ توصیفی انجام گرفته است. یافتة اصلی حاصل از آن، حکایت از تأیید فرضیة مورد نظر دارد.AbstractAngles of reflection and careful about the words and meanings of Hafez Shirazi has discovered his poems leads. What this study is to explore and analyze is the couplet:این همه شعبدة خویش که می کرد اینجاسامری پیش عصا و ید بیضا می کردmeaning: It's all the black magic himselve to do, Samaritan ago cane and iodine infrount of the Mousas miracle.In this paper, a proposal on how to read these couplet, based on the reasoning and finding point of view and details related to this couplet has been proposed in order to overcome the complexity and the paraphrase on this couplet, and based on the hypothesis compositionall second verse, and descriptive analysis was performed. The deconstruction of it, confirming the hypothesis that.Keywords: analysis, description, another reading, contradictional question

References:

منابع

ابهری، عبدالله (1384)، دیوان حافظ با شرح کامل(منزل به منزل با حافظ). چاپ اول، تهران: نشر طلایه.

برزگرخالقی، محمدرضا (1382)، شاخ نبات حافظ شرح غزلها همراه با مقدمه، تلفظ واژگان دشوار و ... . چاپ اول، تهران: انتشارات زوّار.

برومند، ادیب (1382)، غزلیات حافظ چاپ دوم، تهران: کارگاه نشر عرفان.

ثروتیان بهروز (1386)، سروده­های بی­گمان حافظ. چاپ اول، تهران: امیرکبیر.

ــــــــــــ  (1380)، شرح غزلیات حافظ دفتر دوم. تهران: پویندگان دانش.

حافظ شیرازی، خواجه شمس الدین محمد (1367)، غزلهای حافظ شیرازی. تصحیح و مقابلة پرویز ناتل خانلری، چاپ سوم، تهران: انتشارات معین.

ــــــ . (1372)، دیوان حافظ. با تصحیح، تحقیق و مقدمة محمدرضا جلالی نائینی و نورانی وصال. چاپ اول، تهران: انتشارات سخن و نشر نقره.

ـــــــــ  (1378)، دیوان حافظ شیرازی. تصحیح و تحقیق قاسم غنی و علامه قزوینی، چاپ اول، تهران: نشر احتشام.

ـــــــــــ، پرویز (1367)، غزلهای حافظ شیرازی. تصحیح و مقابلة پرویز ناتل خانلری، چاپ سوم، تهران: انتشارات معین.

رستگار فسایی، منصور (1367)، شعر و زندگی حافظ (مجموعه مقالات)، به اهتمام منصور رستگار فسایی، چاپ چهارم، تهران: نشر جامی.

خطیب رهبر، خلیل (1388)، دیوان حافظ شیرازی. چاپ چهل و ششم، تهران: انتشارات صفی­علیشاه.

سجادی، سید صادق؛ بهرامیان، علی (1379)، دیوان حافظ بر اساس نسخة نویافتة بسیار کهن. چاپ اول، تهران: شرکت انتشارات فکر روز.

سعادت­پور، علی (1382)، جمال آفتاب و آفتاب هر نظر شرحی بر دیوان حافظ. چاپ سوم، تهران: شرکت انتشارات احیاء کتاب.

سودی بسنوی، محمد (1372)، شرح سودی بر حافظ. ترجمة عصمت ستارزاده، چاپ هفتم، تهران: انتشارات زرین و انتشارات نگاه.

شاملو، احمد (1375)، حافظ شیراز. چاپ هفتم، تهران: انتشارات مروارید و انتشارات زمانه.

شیبانی، حسنعلی (1372)، آب حیات (نگرشی در اندیشه­های خواجه حافظ شیرازی). چاپ اول، تهران: انتشارات فردوس، انتشارات مجید.

علوی، پرتو (1369)، بانگ جرس راهنمای مشکلات دیوان حافظ. چاپ چهارم، تهران: انتشارات خوارزمی.

فرزاد، مسعود (بی تا)، حافظ گزارشی از نیمة راه. شیراز: انتشارات دانشگاه پهلوی.

نیساری، سلیم (1371)، غزلهای حافظ. چاپ دوم، تهران: انتشارات بین المللی الهدی.

هروی، حسنعلی (1367)، شرح غزلیات حافظ. مجلد اول، چاپ دوم، تهران: نشر نو.

یثربی، سید یحیی (1381)، آب طربناک (تحلیل موضوعی دیوان حافظ). چاپ اول، تهران: مرکز مطالعات و انتشارات آفتاب توسعه.

Bibliography

Bibliography

Abhari, Abdullah (2005), Hafez's divan with full description (house to house with Hafez). First Edition, Tehran: Talaieh Publishing.

Barzgar Khaleghi, Mohammad Reza (2003), Hafiz Nabat's description of lyric poems with introduction, difficult pronunciation of words and .... First Edition, Tehran: Zovar Publications.

Boroumand, Adib (2003), Hafez lyric poems second edition, Tehran: Erfan Publishing Workshop.

Tharoutian Behrooz (2007), Poems of Hafez. First Edition, Tehran: Amirkabir.

(2001), description of Hafez's lyric poems, second book. Tehran: Pooyandegan Danesh.

Hafez Shirazi, Khajeh Shamsuddin Mohammad (1367), lyric poems of Hafez Shirazi. Edited and confronted by Parviz Natel Khanlari, third edition, Tehran: Moin Publications.

ــــــ. (1372), Diwan of Hafez. With correction, research and introduction by Mohammad Reza Jalali Naeini and Noorani Vesal. First Edition, Tehran: Sokhan Publications and Silver Publishing.

ــــــــ (1378), Divan of Hafez Shirazi. Correction and research by Qassem Ghani and Allameh Qazvini, first edition, Tehran: Ehtesham Publishing.

ــــــــــ, Parviz (1367), Ghazals of Hafez Shirazi. Edited and confronted by Parviz Natel Khanlari, third edition, Tehran: Moin Publications.

Rastegar Fasaei, Mansour (1988), Hafez Poetry and Life (collection of articles), by Mansour Rastegar Fasaei, fourth edition, Tehran: Jami Publishing.

Khatib Rahbar, Khalil (2009), Divan of Hafez Shirazi. Forty-sixth edition, Tehran: Safi Ali Shah Publications.

Sajjadi, Seyed Sadegh; Bahramian, Ali (1379), Hafez's divan based on a very old version. First Edition, Tehran: Fekr Rooz Publishing Company.

Saadatpour, Ali (2003), Jamal Aftab and Aftab Every commentary on Hafez's divan. Third Edition, Tehran: Book Revival Publishing Company.

Soodi Basnavi, Mohammad (1372), Description of Soodi on Hafez. Translated by Esmat Sattarzadeh, seventh edition, Tehran: Zarrin Publications and Negah Publications.

Shamloo, Ahmad (1375), Hafez Shiraz. Seventh Edition, Tehran: Morvarid Publications and Zamaneh Publications.

Sheibani, Hassan Ali (1372), Ab Hayat (An Attitude in the Thoughts of Khajeh Hafez Shirazi). First Edition, Tehran: Ferdows Publications, Majid Publications.

Alavi, Parto (1369), Bang Jaras, a guide to the problems of Hafez's court. Fourth Edition, Tehran: Kharazmi Publications.

Farzad, Massoud (Bita), Hafiz, a report from the middle of the road. Shiraz: Pahlavi University Press.

Nesari, Salim (1371), Ghazals of Hafez. Second Edition, Tehran: Al-Huda International Publications.

Heravi, Hassan Ali (1367), description of Hafez's lyric poems. Volume One, Second Edition, Tehran: New Publication.

Yathribi, Seyed Yahya (2002), Ab Tarbnak (Thematic analysis of Hafez's divan). First Edition, Tehran: Aftab Tose'e Center for Studies and Publications.