تأثیر ساختار سررسید بدهی بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

محمد نمازی ¹ , زهره حاجیها ² , حسن چناری بوکت ³

1 - استاد گروه حسابداری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 - دانشیار گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1396/01/15 تاریخ پذیرش : 1396/03/17 تاریخ انتشار : 1396/06/01

کلید واژه: مدیریت سود, ساختار سررسید بدهی, مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی, واژه‌های کلیدی: بدهی کوتاه مدت, رفتارهای فرصت‌طلبانه,

چکیده مقاله :

ا ادبیات پژوهش ارتباطی مثبت بین بدهی و مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی را پیش‌بینی می‌کند. بدهی نقشی انضباطی روی رفتار مدیران اعمال می‌کند. گراسمان و هارت (1982) بیان می‌دارند که سطوح بالاتر بدهی تهدید ورشکستگی را افزایش می‌دهد و مدیران را به‌خاطر احتمال بالقوه از دست دادن کنترل شرکت تحت فشار قرار می‌دهد. بدهی بیشتر مدیران را وادار می‌کند از تصمیم‌هایی که باعث کاهش ارزش شرکت می‌شود بپرهیزند. هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر ساختار سررسید بدهی بر مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی است. در راستای این هدف، اطلاعات هفتاد و پنج شرکت بورس اوراق بهادار تهران مورد مطالعه قرار گرفت. برای آزمون فرضیه‌ها از رگرسیون چندمتغیره با داده‌های ترکیبی استفاده شده است. یافته‌های حاصل از فرضیه اول پژوهش بیان می‌کند که بین ساختار سررسید بدهی و مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی ارتباط معنی‌دار و مثبت وجود دارد و با این نظریهٔ که امکان انجام رفتارهای فرصت‌طلبانه توسط مدیران از طریق ساختار سررسید بدهی کوتاه‌مدت وجود دارد، منطبق است. یافته‌های حاصل از آزمون فرضیه دوم پژوهش نشان می‌دهد کهبین ساختار سررسید بدهی و مدیریت سود بر مبنای اقلام تعهدی در شرکت‌های با اعتبار بالا نسبت به شرکت‌های با اعتبار پایین ارتباط معنی‌دار قوی‌تری وجود دارد.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

1)   بنی‌مهد، بهمن و عبدالرضا عرب عامری، (1391)، "رابطه میان شاخص مدیریت سود و بدهی"، فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 4، شماره 13، صص 20-1.

2)   جبارزاده کنگرلویی، سعید، محمد نورزاد دولت‌آبادی و سمیه فیضی، (1391)، "تأثیر ساختار بدهی بر محافظه‌کاری شرطی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بورس اوراق بهادار، دوره پنجم، شماره 20، صص 64-47.

3)   حاجیها، زهره و حسنعلی اخلاقی، (1392)، "بررسی تأثیر ویژگی‌های هیأت‌مدیره بر ساختار سررسید بدهی شرکت"، فصلنامه علمی- پژوهشی حسابداری مدیریت، سال ششم، شماره هفدهم، صص 74-59.

4)   حاجیها، زهره و حسنعلی اخلاقی، (1391)، "بررسی عوامل مؤثر بر ساختار سررسید بدهی شرکت: آزمون تجربی تئوری نمایندگی و تئوری اهرم"، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال دهم، شماره 33، صص 167-147.

5)   حاجیها، زهره و حسنعلی اخلاقی، (1390)، "تأثیر عوامل خاص شرکت بر ساختار سرسید بدهی"، پژوهش‌های تجربی حسابداری، سال اول، شماره 1، صص 62-39.

6)   حاجیها، زهره و حسنعلی اخلاقی، (1389)، "ارایه مدلی برای تعیین ساختار سررسید بدهی شرکت‌های ایرانی بر اساس متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نرخ تورم و عرضه پول"، فصلنامه علوم اقتصادی، سال سوم، شماره 11، صص 176-155.

7)   حاجیها، زهره و حسن چناری، (1394)، "مطالعه تأثیر نقدشوندگی سهام بر پاداش مدیران ارشد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه علمی- پژوهشی دانش حسابرسی، پذیرفته شده و در انتظار چاپ.

8)   حاجیها، زهره و حسن چناری، (1392)، "مطالعه تأثیر انگیزه مدیران ارشد بر خلق ثروت (ارزش‌آفرینی) برای سهامداران"، فصلنامه علمی – پژوهشی دانش سرمایه‌گذاری، سال دوم، شماره 5، صص 98-81.

9)   رحیمیان، نظام‌الدین، اسماعیل توکل‌نیا و میثم کرم‌لو، (1392)، "اظهارنظر حسابرسی تعدیل شده و ساختار سررسید بدهی"، فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال پنجم، شماره بیستم، صص 180-157.

10) کریمی، فرزاد و مریم حفیظی بروجنی، (1393)، "بررسی ارتباط میزان بدهی با رشد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با تأکید بر جریان‌های نقدی"، فصلنامه علمی- پژوهشی حسابداری مالی، سال ششم، شماره 26، صص 127-104.

11) مشایخی، بیتا، ساسان مهرانی، کاوه مهرانی و غلام‌رضا کرمی، (1384)، "فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، سال دوازدهم، شماره 42، صص 74-61.

12) نمازی، محمد و محمد منفرد مهارلویی، (1390)، "بررسی تأثیر حدود عملیات شرکت بر ساختار هیأت مدیره (مورد مطالعه: شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)"، مجله دانش حسابداری، سال دوم، شماره 7، صص 25-7.

13) نمازی، محمد و مجتبی سعیدی، (1393)، "رابطه بین ویژگی‌های هیأت مدیره و انتخاب حسابرس"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، سال ششم، شماره 22، صص 28-1.

14) نمازی، محمد، انور بازیدی و سعید جبارزاده کنگرلویی، (1390)، "بررسی رابطه بین کیفیت حسابرسی و مدیریت سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، سال سوم، شماره نهم، صص 9-1.

15) نیکومرام، هاشم و سید امین هادیان، (1392)، "تبیین جایگاه بدهی و تنوع‌سازی شرکتی در مدیریت سود"، فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 5، شماره 20، صص 28-1.

16)  ‌Acharya, V., Gale, D., Yorulmazer, T., (2010), “Rollover Risk and Market Freezes”, Working Paper, New York University.

17)  Alcock, J. A. B., Finn F, C., Kelvin J. K. T., (2010), “The Determinants of Debt Maturity in Australian Firms”, available at: http://ssrn.com/abstract=1728565

18)  Bathala, C., Moon, K., Rao, R., (1994), “Managerial Ownership, Debt Policy, and the Impact of Institutional Holdings: An Agency Theory Perspective. Financial Management, 23, PP.38–50.

19)  Beasley, M., (1996), “An Empirical Analysis of the Relation between the Board of Director Composition and Financial Statement Fraud”, The Accounting Review, 71, PP.443–465.

20)  Bebchuk, L. A., A. Cohen, and A. Ferrell., (2009), “What Matters in Corporate Governance?”, Review of Financial Studies 22, PP.783–827.

21)  Becker, C., DeFond,M., Jiambalvo, J., Subramanyam, K., (1998), “The Effect of Audit Quality on Earnings Management”, Contemporary Accounting Research 15, PP.4-24.

22)  Bergstresser, D., Philippon, T., (2006), “CEO Incentives and Earnings Management”, Journal of Financial Economics 80, PP.511–529.

23)  Bliss, M., Gul, F.A.,Majid, A., Sun, S., (2008), “Politically Connected Firms, Corporate Governance and Audit Pricing”, UnpublishedWorking Paper. The Hong Kong Polytechnic University.

24)  Cai, K., Fairchild, R., Yilmaz, G., (2008), “Debt Maturity Structure of Chinese Companies”, Pacific-Basin Finance Journal 16, PP.268-297.

25)  Carcello, J., Hermanson, S., Neal, T., Riley, R., (2002), “Board Characteristics and Audit Fees”, Contemporary Accounting Research 19, PP.365–384.

26)  Childs, P. D., Mauer, D. C., Ott, S. H., (2005), “Interactions of Corporate Financing and Investment Decisions: The Effects of Agency Conflicts”, Journal of Financial Economics 76, PP.667-690.

27)  Chou, D.W., Gombola, M., Liu, F.Y., (2006), “Earnings Management and Stock Performance of Reverse Leveraged Buyouts”, Journal of Financial and Quantitative Analysis 41, PP.407–437.

28)  Cornett, M.M., McNutt, J.J., Tehranian, H., (2009), ”Corporate Governance and Earnings Management at Large US Bank Holding Companies”, Journal of Corporate Finance 15, PP.412–430.

29)  Crutchley, C., Hansen, R., (1989), “A Test of Agency Theory Managerial Ownership, Corporate Leverage, and Corporate Dividends”, Financial Management 18, PP.36-46.

30)  Datta, S., Iskandar-Datta, M., Raman, K., (2005), “Managerial Stock Ownership and the Maturity Structure of Corporate Debt”, Journal of Finance 60, PP.2333–2350.

31)  DeAngelo, H., DeAngelo, L., Skinner, D., (1994), “Accounting Choice in Troubled Companies”, Journal of Accounting and Economics 17, PP.113–143.

32)  DeFond, M., Jiambalvo, J., (1994), “Debt Covenant Violation and Manipulation of Accruals”, Journal of Accounting and Economics 17, PP.145–176.

33)  Dechow, P., Sloan, R., Sweeney, A., (1996), “Causes and Consequences of Earnings Manipulation: An Analysis of Firms Subject to Enforcement Actions by the SEC”, Contemporary Accounting Research 13, PP.1–36.

34)  Diamond, D., (1991), “Debt Maturity Structure and Liquidity Risk”, The Quarterly Journal of Economics106, PP.709–737.

35)  Dichev, I., Skinner, D., (2002), “Large-Sample Evidence on the Debt Covenant Hypothesis”, Journal of Accounting Research 40, PP.1091–1123.

36)  Flannery, M.J., (1986), “Asymmetric Information and Risky Debt Maturity Choice”, Journal of Finance  41, PP.19–37.

37)  Frankel, R., Johnson, M., Nelson, K., (2002), “The Relation between Auditor’s Fees for Non-Audit Services and Earnings Management”, The Accounting Review 77, PP.71-105.

38)  Goudes, J., and Opler, T., (1996), “The Determinants of the Maturity of Corporate Debt Issues”, Journal of Finance 51, PP.1809-1833.

39)  Gong, J. J. (2011), “Examining Shareholder Value Creation Over CEO Tenure: A New Approach to Testing Effectiveness of Executive Compensation”, Journal of Management Accounting Research 23, PP.1–28.

40)  Grossman, S., Hart, O., (1982), “Corporate Financial Structure and Managerial Incentives”, in John McCall, ed., The Economics of Information and Uncertainty, University of Chicago Press, Chicago, IL.

41)  Gupta, M., Khurana, I., Pereira, R., (2008), “Legal Enforcement, Short Maturity Debt, and the Incentive to Manage Earnings”. Journal of Law and Economics 51, PP.619-639.

42)  Harford, Jarrad., Li, Kai., Xinlei Zhao., (2007), “Corporate Boards and the Leverage and Debt Maturity Choices”, available at: http://ssrn.com/abstract=891300

43)  Healy, P.M., (1985), “The Effect of Bonus Schemes on Accounting Decisions”, Journal of Accounting and Economics 7, PP.85–107.

44)  Healy, P., Wahlen, J., (1999), “A Review of the Earnings Management Literature and Its Implications for Standard Setting”, Accounting Horizons 13, PP.365–383.

45)  Jaggi, B., Lee, P., (2002), “Earnings Management Response to Debt Covenant Violations and Debt Restructuring”, Journal of Accounting, Auditing, and Finance 17, PP.295–324.

46)  Jensen, M., (1986), “Agency Costs of Free Cash Flow, Corporate Finance and Takeovers”, American Economic Review 76, PP.323–329.

47)  Jeon, H., Nishihara, M., (2015), “The Effect of Business Cycle and Debt Maturity on a Firm's Investment and Default Decisions”, International Review of Economics & Finance, Accepted Manuscript.

48)  Johnson, S., (2003), “Debt Maturity and the Effects of Growth Opportunities and Liquidity Risk on Leverage”, The Review of Financial Studies 16, PP.209–236.

49)  Jun, S. G., Jen, F. C., (2003), “Trade-off Model of Debt Maturity Structure”, Review of Quantitative Finance and Accounting 20, PP.5-34.

50)  Kirch, G. & Terra, P. R. S., (2012), “Determinants of Corporate Debt Maturity in South America: Do Institutional Quality and Financial Development Matter?”, Journal of Corporate Finance 18, PP.980-993.

51)  Klein, A., (2002), “Audit Committee, Board of Director Characteristics, and Earnings Management”, Journal of Accounting and Economics 33, PP.375–400.

52)  Levitt, A., (2007), “Standards deviation”, The Asian Wall Street Journal.

53)  Leuz, C., Nandab, D.,Wysocki, P., (2003), “Earnings Management and Investor Protection: An International Comparison”, Journal of Financial Economics 69, PP.505-527.

54)  Muradoglu, Y. G., Onay, C., Phylaktis, K., (2011), “Capital Structure and Debt Maturity in Europe”, Online Available at SSRN: http://ssrn com.

55)  Myers, S., (1977), “Determinants of Corporate Borrowing”, Journal of Financial Economics 5, PP.147–175.

56)  Park, Y., Shin, H.-H., (2004), “Board Composition and Earnings Management in Canada”, Journal of Corporate Finance 10, PP.431–457.

57)  Peasnell, K., Pope, P., Young, S., (2005), “Board Monitoring and Earnings Management: Do Outside Directors Influence Abnormal Accruals?”, Journal of Business Finance and Accounting 32, PP.1311–1346.

58)  Rajan, R., Winton, A., (1995), “Covenants and Collateral as Incentives to Monitor”, Journal of Finance 50, PP.1113–1146.

59)  Ross, S. A., Westerfield, R. W., Jaffe, J., (2002), “Corporate Finance”, 6^th, McGraw-Hill, New York, NY.

60)  Roychowdhury, S., (2006), “Earnings Management through Real Activities Manipulation”, Journal of Accounting and Economics 42, PP.335–370.

61)  Simon Y.K. Fung., John Goodwin., (2013), “Short-Term Debt Maturity, Monitoring and Accruals-Based Earnings Management”, Journal of Contemporary Accounting & Economics 9, PP.67-82.

62)  Stephana, A., Talaverab, O., Andriy, T., (2011), “Corporate Debt Maturity Choice in Emerging Financial Markets”. The Quarterly Review of Economics and Finance 51, PP.141-151.

63)  Stohs. M. H., Mauer, D. C., (1996), “The Determinants of Corporate Debt Maturity Structure”, Journal of Business 69, PP.279-312.

64)  Teoh, S., Welch, I., Wong, T., (1998a), “Earnings Management and the Long Run Underperformance of Seasoned Equity Offerings”. Journal of Financial Economics 50, PP.53–100.

65)  Teoh, S., Welch, I., Wong, T., (1998b), “Earnings Management and the Subsequent Market Performance of Initial Public Offerings”, Journal of Finance 53, PP.1935- 1974.

66)  Terra, P.R.S., (2011), “Determinants of Corporate Debt Maturity in Latin America”, European Business Review 23, PP.45-70.

67)  Treacy, W., Carey, M., (1998), “Credit Risk Rating at Large US Banks”. Federal Reserve Bulletin (Nov), PP.897–921.

68)  Waisman, M., Ye, P., Zhu, Y., (2015), “The Effect of Political Uncertainty on the Cost of Corporate Debt”. Journal of Financial Stability 16, PP.106-117.

69)  Wang, D., (2006), “Founding Family Ownership and Earnings Quality”. Journal of Accounting Research 44, PP.619–656.

70)  Wang, Y., Sun, Y., Qingjun Lv., (2010), “Empirical Study on the Debt Maturity Structure based on the Macroeconomic Variables”, International Journal of Business and Management 12, PP.450-473.

71)  Warfield, T., Wild, J., Wild, K., (1995), “Managerial Ownership, Accounting Choices, and in Formativeness of Earnings”. Journal of Accounting and Economics 20, PP.61-91.

72)  Wei, J., Min, X., Jiaxing, Y., (2011), “Management Overconfidence and Debt Maturity Structure of Firms Analysis based on China'slisted Companies”, China Finance Review International 3, PP.262-279