تاثیر قابلیت‌های تجارت الکترونیک و کارآفرینی بین‌الملل دربهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان

محورهای موضوعی : کارآفرینی

فاطمه شهدکار ¹ , وحید کشتی آرای ² , حسین وظیفه دوست ³

1 - داشگاه آزاد اسلامی- واحد بین الملل- امارات متحده عربی
2 - دانشگاه آزاد اسلامی- واحدامارات متحده عربی
3 - دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات- تهران- ایران

تاریخ دریافت : 1401/02/09 تاریخ پذیرش : 1401/05/30 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: “قابلیت فضای مجازی”, ” شرکت‌های دانش بنیان”, “عملکرد صادراتی”, “ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل”,

چکیده مقاله :

این مقاله با هدف بررسی رابطه بین قابلیت‌های فضای مجازی و ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل و بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان انجام گرفته است. این پژوهش به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل 293 شرکت دانش بنیان در استان خراسان رضوی است. تعداد 166 نفر از مدیران این شرکت‌ها به عنوان نمونه تحقیق، به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گرد آوری اطلاعات سه پرسشنامه قابلیت‌های فضای مجازی، ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل و عملکرد صادراتی بود که به صورت محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفته است. روایی محتوایی، روایی صوری، روایی سازه و اعتبار پرسشنامه ها به تایید رسید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل رابطه وجود دارد. همچنین بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت و ویژگی های کارآفرینی بین‌الملل با بهبود عملکرد صادراتی رابطه معنی‌دار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که قابلیت‌های اینترنت و تجارت الکترونیک و ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل بر علکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان تاثیر گذار است.

چکیده انگلیسی:

This article aims to investigate the relationship between cyberspace capabilities and the characteristics of international entrepreneurship and improve the export performance of knowledge-based companies. This research was conducted by descriptive correlation method. The statistical population of this study includes 293 knowledge-based companies in Khorasan Razavi province. A total of 166 managers of these companies were selected as a research sample by simple random sampling method. The data collection tool was three questionnaires of cyberspace capabilities, international entrepreneurial characteristics and export performance that were used as researchers. Content validity, face validity, structural validity and validity of the questionnaires were confirmed. The results showed that there is a relationship between e-commerce capabilities and the Internet with the characteristics of international entrepreneurship. There is also a significant relationship between e-commerce and Internet capabilities and international entrepreneurial characteristics with improved export performance. The results also showed that the capabilities of the Internet and e-commerce and the characteristics of international entrepreneurship affect the export performance of knowledge-based companies.

متن کامل:



 

تاثیر قابلیت‌های تجارت الکترونیک و کارآفرینی بین‌الملل در بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان 

 

چکیده

این مقاله با هدف بررسی رابطه بین قابلیت‌های فضای مجازی و ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل و بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان انجام گرفته است. این پژوهش به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل 293 شرکت دانش بنیان در استان خراسان رضوی است. تعداد 166 نفر از مدیران این شرکت‌ها به عنوان نمونه تحقیق، به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گرد آوری اطلاعات سه پرسشنامه قابلیت‌های فضای مجازی، ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل و عملکرد صادراتی بود که به صورت محقق ساخته مورد استفاده قرار گرفته است. روایی محتوایی، روایی صوری، روایی سازه و اعتبار پرسشنامه ها به تایید رسید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل رابطه وجود دارد. همچنین بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت و ویژگی های کارآفرینی بین‌الملل با بهبود عملکرد صادراتی رابطه معنی‌دار وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که قابلیت‌های اینترنت و تجارت الکترونیک و ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل بر علکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان تاثیر گذار است.  

واژه‌گان کلیدی: قابلیت فضای مجازی، ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل، عملکرد صادراتی، شرکت‌های دانش بنیان

 

 

 

1-مقدمه

ظرفیت و قابلیت اینترنت برای دسترسی، سازماندهی و انتقال اطلاعات در یک شیوه موثرتر، رابطه جدیدی بین مصرف کنندگان و شرکت‌ها ارائه می‌دهد که منجر به ظهور انواع جدید موسسات اقتصادی و مدل‌های کسب و کار جدید شده است. امروزه اینترنت هزینه‌های جمع‌آوری اطلاعات و دسترسی به مشتریان را کاهش داده و تعامل شرکتها با تامین کنندگان و مشتریان خود را سهل الوصول‌تر نموده است و همچنین شرکت‌ها را قادر ساخته که بتوانند معاملات را به شکل الکترونیکی انجام دهند. به طور کلی کسب و کار الکترونیکی، کیفیت، چابکی و دسترسی سریع‌تر به مشتریان و بازار را افزایش داده و در مقابل هزینه و مدت زمان دسترسی به مشتریان و بازار را کاهش داده است و باید اذعان داشت که پیشرو بودن در تجارت و کسب و کار الکترونیکی به عنوان عامل مهمی در کسب مزیت رقابتی است. تحقیقات گسترده نشان می‌دهد که اینترنت یکی از مهمترین ابزارها برای تجارت بین المللی امروزی بوده است(نگاه کنید به: لون، مک ناتون و بل¹، 2004؛ لون، 2006؛ ماتیوز و هلی²، 2007؛ مصطفی، ویلز و جونز³، 2006؛ پترسن، ولش و لیش،⁴ 2002؛ تولستوی و همکاران⁵، 2020). به عنوان مثال، اینترنت شرکت‌های بین المللی را قادر ساخته است تا کارایی معاملات بازارهای بین المللی را بهبود بخشند(گابریلسون و مانک کرپلانیا⁶، 2004؛ لون و همکاران، 2004؛ ماتیوز و هلی، 2008؛ پراساد، رامامورتی و نیدو⁷، 2001؛ زوچلا و هاگن⁸، 2012). که شامل تقویت روابط تجاری بین‌المللی، و در عین حال بهبود قابل توجهی در جمع آوری و تبادل اطلاعات مربوط به بازارهای بین المللی است (پترسن و همکاران، 2002). به طور خاص، اینترنت نقش مهمی در ارائه راهکارهای جدید به شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)  به خصوص شرکت‌های دانش بنیان برای انجام تجارت بین‌المللی از طریق دسترسی سریع تر به بازار و اطلاعات رقبا داشته است(ماتیوز و هلی، 2007). در بسیاری از موارد، اینترنت زمینه رقابت را برای این شرکت‌ها با همتایان بزرگتر خود در محیط بازار خارجی هموار کرده است(لون، 2006؛ استندینگ و واسوداوان⁹، 2000). با استفاده از اینترنت و از طریق برنامه‌های وب سایت، SME ها و شرکت‌های دانش بنیان توانسته‌اند هزینه‌های عملیاتی تجارت بین‌المللی را به میزان قابل توجهی کاهش دهند، بنابراین توانایی پاسخگویی انعطاف‌پذیر به فرصت‌های جدید بازار بین المللی را افزایش می‌دهند(ماتیوز و هلی، 2007). تجارت الکترونیک عبارت است از فرایند خرید،فروش،انتقال یا مبادله محصولات، خدمات و یا اطلاعات از طریق شبکه‌های کامپیوتری که شامل اینترنت می‌باشد(هناری و محبوب¹⁰، 2008). میزان تجارت الکترونیکی جهان در سال 2005 بین 4/6 و 2/9 هزار میلیارد و در سال 2007سهم تجارت الکترونیک در خرده فروشی کل دنیا 4/3 % بوده است؛ این سهم در سال 2010، 1/5 % و در سال 2019، 1/14 یعنی 3.5 تریلیون دلار و در 2020، 1/16 درصد بوده است(پورتال آمار¹¹، 2020). این اقبال گسترده به اینترنت، به طور خاص در امور تجاری، دلایل روشن و مهمی داشته است. اینترنت به طور اساسی پارادایم های کسب و کار را تغییر می‌دهد که منجر به تغییر تمامی حلقه های ارتباطی در زنجیره های یک بنگاه می‌شود. اینترنت با تسهیل و تسریع تبادل اطلاعات آنی، زنجیره ارزش را در شرکتها و صنایع در بخش های صادراتی غیر سنتی ارتقا میبخشد(سورنس، هینسن و بوآتسی¹²، 2007، هوانگ و همکاران¹³، 2018).

SME ها و شرکت‌های دانش بنیان با پیشرفت‌های شگرف فناوری های ارتباطات و اطلاعات در دنیای اقتصاد و کسب و کار، با پارادایم های جدیدی مانند اقتصاد دیجیتالی یا شبکه ای و بازارهای الکترونیکی و شکل گیری شبکه های ارزش روبه رو هستند. تحقیقات زیادی سعی در توضیح تأثیر اینترنت و تجارت الکترونیک بر موفقیت بین المللی شرکتها در گسترش بازار خارجی و عملکرد صادراتی انها وجود دارد(لون، 2006؛ پیترسون و همکاران، 2002).همچنین مطالعات تحقیقاتی، کارآفرینی بین الملل را به عنوان یک کاتالیزور مهم و بالقوه برای تحریک بین المللی سازی شرکت‌ها و محصولات آنها از طریق اینترنت و فرایند تجارت الکترونیک  معرفی می‌کند (دیویس، هاروستون و نیکوویچ¹⁴، 2000؛ لون و بل، 2006؛ لون و همکاران، 2004 ؛  لون، 2006؛ مصطفی و دیگران، 2006). عمدتا، تحقیقات تأثیر مثبت اینترنت و تجارت الکترونیک را بر عملکرد صادراتی شرکتها برجسته می‌کند، اما از تأثیر قابل توجه تصمیم‌گیرندگان یا نقش کارآفرینان بین الملل در بهره‌برداری از بسترهای فضای مجازی برای بهبود عملکرد صادارتی شرکت ها غفلت می‌کند. به استثنای تعداد کمی از مطالعات (نگاه کنید به آسپلوند و مون¹⁵، 2004؛ لون و همکاران، 2006؛ مصطفی و همکاران، 2006؛ روبر و فیشر¹⁶، 2001). تاکنون مطالعات کمی در حوزه تاثیر تجارت الکترونیک و کارآفرینی بین المللی بر عملکرد صادراتی شرکت های دانش بنیان انجام شده است. اینترنت و تجارت الکترونیک  بعنوان یک منبع استراتژیک برجسته شده است که ممکن است به شرکت‌ها در دستیابی به کارایی و عملکرد عملیاتی هنگام کار در سطح بین المللی کمک کند(لی و یی¹⁷، 1999).

روبر و فیشر (2011) دریافتند که منابع کارآفرینی، مانند قابلیت های تجارت الکترونیک و اینترنت، یک متغیر مهم برای دستیابی موفقیت آمیز به فرصت‌های بازاریابی بین المللی است. علاوه بر این، ارتباط بین ویژگی‌های تجارت الکترونیک، قابلیت های اینترنت و عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان هنوز به خوبی درک نشده است(ماتیوز و هلی، 2007؛ مصطفی و همکاران، 2006؛ روبر و فیشر، 2011).

علیرغم افزایش تعداد مشاغل در حوزه تجارت الکترونیک و اینترنت در راستای بهبود عملکرد صادراتی توسط شرکت‌های دانش بنیان، و پتانسیل نهفته چنین فعالیتی در حوزه تجارت الکترونیک و اینترنت، ادبیات کارآفرینی بین الملل توجه زیادی به این پدیده نداشته است(روبر و فیشر، 2011؛ آبه، 2014).

اگرچه چندین مقاله تحقیقاتی تجربی تلاش می‌کنند تا بینشی از کارآفرینی بین الملل در یک محیط تجاری الکترونیک ارائه دهند، حوزه تحقیق هنوز در حال پیشرفت است، و به همین دلیل اکتشاف بیشتر برای آشکار کردن ویژگی‌های کلیدی و موثر کارآفرینی بین‌الملل بر تصمیمات تجارت اینترنتی در میان‌SME ها و شرکت‌های دانش بنیان انجام می‌شود. چون نقش اینترنت و تجارت الکترونیک در مطالعات کارآفرینی بین الملل در مرحله نسبتاً ابتدایی باقی مانده است (آرنیوس و همکاران¹⁸، 2006 ؛ اعتماد و همکاران¹⁹،2010 ؛ لون ، 2006 ؛ مصطفی و دیگران ، 2006 ؛ روبر و فیشر ، 2011، باهل و همکاران²⁰، 2020). برای رفع این شکاف ، ادبیات گذشته را در زمینه‌های تجارت بین الملل و اینترنت و تجار الکترونیک مرور می‌کنیم تا ویژگی‌ها و قابلیت‌های اینترنت و تجارت الکترونیک را که انتظار می‌رود مربوط به بهبود عملکرد صادراتی این شرکت‌ها باشد شناسایی کنیم. این مطالعه تحقیقاتی با هدف بررسی میزان تاثیر قابلیت‌های تجارت الکترونیک و ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل بر بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان انجام خواهد شد. سوال تحقیق این است آیا قابلیت‌های تجارت الکترونیک و ویژگی‌های کارآفرینی بین المللی بر بهبود عملکرد شرکت‌های دانش بنیان تأثیر می‌گذارد؟ علاوه بر این، استفاده از قابلیت‌های تجارت الکترونیک و ویژگی‌های تأثیرگذار اینترنت بر بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان بررسی می‌شود. این مقاله به چهار بخش اصلی تقسیم شده است.

بخش اول این مقاله به ادبیات پیرامون کارآفرینی بین الملل و قابلیت های کلیدی اینترنت و تجارت الکترونیک SME ها و شرکتهای دانش بنیان و نیز ادبیات عملکرد صارداتی پرداخته خواهد شد.

در بخش دوم روش اجرایی پژوهش بررسی شده و در بخش سوم یافته های تحقیق و در نهایت نتیجه گیری انجام می‎شود. 

2-مبانی نظری تحقیق

۲-۱- اینترنت و تجارت الکترونیک

پیشرفت روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات و همگرایی بین این دو فناوری ،تحول و حرکتی تحت عنوان انقلاب ارتباطات را در جوامع بشری ایجاد کرد.از طرف دیگر حرکت‌هایی که در جهت مدیریت شرکت‌ها و در راستای کاهش هزینه و عملیاتی کردن دیدگاه مشتری محوری صورت گرفت، کاربرد دستاوردهای انقلاب ارتباطات در کسب و کار را به امری توجیه پذیر و چه بسا الزام و واجب تبدیل کرده است(فتحی،1383). ظهور اینترنت و دسترسی به وب بر دنیای امروزی به همان شیوه‌ای تاثیر گذاشت که انقلاب صنعتی روی جوامع کشاورزی تاثیر گذاشته است.اینترنت بطور موثری به همه کشورهای سراسر جهان متصل شده است.پیشرفت‌ها در مخابرات، رونق اینترنت و ظهور تجارت الکترونیک به توسعه محیطی کمک کرده است که جهانی‌سازی بازارهای سراسر دنیا را ارتقا و بهبود می‌دهد (چفی و همکاران²¹، 2019). معاملات آنلاین ِ مستقیم با مشتری²² به عنوان یکی از نوآوری‌های تکنولوژیکی مهم شناخته شده است که در حال تغییر کانال‌های ارتباطی بازار در عصر اطلاعات می باشد. تجارت الکترونیک مزایای زیادی مثل اشاعه اطلاعات، توسعه تکنولوژی‌های جدید، تبلیغات و فروش محصولات و خدمات، و همکاری بین افرادی که در یک زنجیره تامین قرار دارند را به همراه دارد. به هر حال همانطور که تجارت الکترونیک رشد کرده و ابزار مهمی در کشورهای توسعه یافته می باشد، باید در کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه نیز به طور کامل مورد توجه قرار گیرد(چفی و همکاران، 2019)

۲-۱-۱-قابلیت های اینترنت

در یک حالت کلی اینترنت شبکه‌ای پیچیده از کامپیوترهای به هم پیوسته است. اینترنت کنسرسیومی میان شبکه‌هاست. تحقیقات نشان می‌دهد که موفقیتSME ها و شرکت‌های دانش بنیان کارآفرین در بازارهای بین المللی تا حد زیادی به ظرفیت شرکت برای تغییر و انطباق با تحولات جدید مانند قابلیت‌های اینترنت و تجارت الکترونیک بستگی دارد(باتریس و ویلکینسون²³، 2003؛ لون، 2006؛ مصطفی و همکاران، 2006). قابلیت‌های اینترنت به عنوان استفاده از فناوری اینترنت برای فرآیندهای تجاری بین‌المللی شرکت تعریف می‌شود: بهبود انتقال دانش، کارایی معاملات بازار بین‌المللی و توسعه و حفظ روابط شبکه بین‌المللی از ویژگی‌های آن می‌باشد. بنابراین، بهره‌گیری از قابلیت های اینترنت برای هر فعالیت مرتبط با تجارت بین المللی، یا شرکتی که قصد دارد بین المللی شود، ضروری است. رشد انفجاری و کم هزینه بودن اینترنت شرکت ها، به ویژه شرکت های کوچک و متوسط را قادر ساخته است تا با مردم و مکانها در سراسر جهان ارتباط برقرار کنند و روابط تجاری بین المللی را بیش از پیش تقویت نمایند. (لون، 2006؛ رازیر²⁴، 2006). به این ترتیب ، اینترنت این توانایی را دارد که نه تنها کارایی معاملات بازار را به میزان قابل توجهی افزایش دهد، بلکه همچنین می‌تواند فرآیند یادگیری مربوط به عملیات بین المللی را از طریق دسترسی سریعتر و گسترده‌تر به اطلاعات مربوطه افزایش دهد. نفوذ و توانایی اینترنت در تسهیل گسترش بازار بین المللی و تجارت الکترونیک در بسیاری از تحقیقات مورد تایید قرار گرفته است(برند²⁵، 2020).

تجارت الکترونیک برای شرکت‌های دانش بنیان و کوچک خصوصاً از نظر جغرافیایی بسیار مهم است.این بدان دلیل است که اینترنت به عنوان کانال بسیاری از فعالیت‌های بین المللی بین مشتری و شرکت عمل می‌کند(تولستوی، 2020) همچنین  اینترنت می‌تواند موانع ارتباطی را برای شرکت‌ها از نظر جغرافیایی به طور اساسی کاهش دهد. بنابراین، استفاده طولانی مدت از اینترنت ضمن ایجاد تحرک سریعتر در بازار خارجی شرکت‌ها، فرصت جریان اطلاعات و معاملات را ایجاد می‌کند(واکولنکو و همکاران²⁶، 2019) به این ترتیب، تجارت و عملکرد صادراتی شرکت‌ها تحت تأثیر فناوری در حال توسعه اینترنت قرار گرفته است(باتریس و ویلکینسون²⁷، 2003). اینترنت بعنوان واسطه‌ای برای تجارت بین الملل همچنین بعنوان مهمترین عامل پیشرفت در استراتژی جهانی شناخته شده است (لینچ و بک²⁸ ، 2001 ؛ ملاوار و استید ²⁹، 2002). همچنین ابزار قدرتمندی است كه در بیشتر موارد می‌تواند برای كمك به شركت‌ها در عبور از موانع فیزیكی و مدیریتی بین المللی‌شدن مورد استفاده قرار گیرد و این امر به ویژه برای SME ها و شرکت٬های دانش بنیان با توجه به محدودیت منابع انسانی و مالی به طور گسترده‌ای کارآمد است(لون، 2006؛ لون و بل، 2006).

شركت‌های كارآفرین و دانش بنیان مرزهای ملی را نادیده گرفته و تحت تأثیر جهانی‌سازی و قابلیت‌های اینترنت قرار می گیرند و راه‌های جدیدی را برای انجام تجارت و تبادل ارتباط، ایده‌ها و اطلاعات فراهم می‌نمایند. این قابلیت‌ها در توسعه شركت‌های دانش بنیان از طریق ایجاد کانال فروش، بین المللی٬سازی و بهبود عملکرد صادراتی نمایان می شود. اینترنت از نظر قابلیت پردازش اطلاعات می‌تواند شرکت‌ها را در بهبود دانش بازار و روابط شبکه بین المللی خود تسهیل کند و شرکت ها را قادر می سازد تا اطلاعات ارزشمندی در مورد بازارهای بین المللی بدست آورند. در نتیجه شرکت خود را در موقعیت بهتری برای انطباق با نیازهای خاص بازار می یابد( نیتو و فرناندز³⁰، 2006؛ تولستوی و همکاران، 2016).

2-1-۲-تجارت الکترونیک

برای تجارت الکترونیک تعاریف متعددی ارائه شده است که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌شود.

زواس³¹(1996) تجارت الکترونیک را به عنوان «تسهیم اطلاعات تجاری، حفظ روابط تجاری و هدایت معاملات تجاری توسط وسایل و ابزارهای شبکه‌های مخابراتی» تعریف می‌کند. ترسه و استوارت³²(1998) تجارت الکترونیک را به عنوان «استفاده از اینترنت جهانی برای خرید و فروش کالاها و خدمات، شامل خدمات و حمایت پس از فروش» تعریف می‌کنند. کاالکوتا و وینستون³³(1996) تجارت الکترونیک را «انتقال اطلاعات، محصولات/خدمات، یا پرداخت از طریق خطوط تلفن، شبکه‌های کامپیوتری یا هر وسیله دیگر» تعریف می‌کنند. در تعاریف دیگری تجارت الکترونیک به شکل زیر تعریف شده است. تجارت الکترونیک عبارت است از فرآیند خرید، فروش، انتقال یا مبادله‌ی محصولات، خدمات و یا اطلاعات از طریق شبکه‌های کامپیوتر متصل به اینترنت(هناری و محبوب³⁴، 2008). تجارت الکترونیک راه و روش جدید کسب و کار ،به صورت الکترونیکی و با استفاده از شبکه‌ها و اینترنت میباشد. در این روش فرآیند خرید و فروش یا تبادل محصولات(کالاها)، خدمات و اطلاعات از طریق شبکه‌های کامپیوتری و مخابراتی در اینترنت صورت می‌گیرد(علیزاده و همکاران، 1389). با مروری بر متون مرتبط با تجارت الکترونیک از دیدگاه‌های متفاوت چهار تعریف از تجارت الکترونیک ارائه شده است(بوتنگ و دیگران³⁵، 2008).

از دیدگاه ارتباطی: تجارت الکترونیک عبارت است ازانتقال اطلاعات، محصولات/خدمات یا پرداخت از طریق خطوط تلفن، شبکه‌های کامپیوتر یا هر وسیله الکترونیکی دیگر

از دیدگاه فرآیند تجاری: (کسب و کار) عبارت است از کاربرد و اعمال تکنولوژی در خودکارسازی جریان کار و معاملات تجاری.

از دیدگاه خدماتی: عبارت است ابزاری که توسط آن شرکت‌ها، مشتریان و مدیریت در عین بهبود کیفیت کالاها و افزایش سرعت انتقال خدمات به کاهش هزینه‌های خدمت می پردازند.

از دیدگاه برخط(آنلاین): تجارت الکترونیک، قابلیت خرید و فروش محصولات و خدمات در اینترنت و دیگر وسایل برخط می‌باشد(بوتنگ و همکاران،2008). به رغم وجود تعاریف مختلف در زمینه تجارت الکترونیکی، دو مورد مشترک را در تمامی آنها می‌توان یافت: 1)در همه تعاریف به فرایند خرید و فروش یا مبادله توجه شده است، 2)استفاده از نوعی ابزار الکترونیکی در تمامی آنها مدنظر می‌باشد.

2-1-3-انواع تجارت الکترونیک

توربان و همکاران³⁶(2001) باتوجه به نوع معاملات، تجارت الکترونیک را به 6 نوع تقسیم کرده‌اند که تعریف هر یک از آنها به اختصار در جدول ۱-1 نشان داده شده است.

جدول ۱-1 :طبقه بندی تجارت الکترونیک از دیدگاه معاملات

نوع	تعریف
شرکت با شرکت	معاملات الکترونیکی بین شرکتها
شرکت با مصرف کننده	معاملات الکترونیکی با خریداران فردی
مصرف کننده با مصرف کننده	مصرف کنندگان مسقیما به مصرف کنندگان می فروشند و از یک شبکه الکترونیکی برای تبلیغ یا آگهی فروش یا خدمات استفاده می کنند.
مصرف کننده با شرکت	افراد محصولات یا خدمات را از طریق معاملات و ارتباطات الکترونیکی به شرکت میفروشند.
تجارت الکتروتیک غیر تجاری	موسسات غیر تجاری از شبکه های الکترونیکی متعدد برای کاهش هزینه ها و بهبود فعالیت‌ها و خدمات استفاده می کنند.
تجارت الکترونیک درون سازمانی	فعالیت های سازمانی داحلی از طریق اینترنت انجام می شود.

۲-1-۴- مراحل تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیکی را میتوان مجموعه ای از فعالیت‌ها دانست که بصورت فرآیندی و متوالی صورت می گیرد. اگر تجارت الکترونیکی را بصورت یک فرآیند در نظر گرفت میتوان آن را طی مراحلی نشان داد. سلز و شوبرت³⁷(1998) بیان میدارند که تجارت الکترونیکی طی چهار مرحله رخ می‌دهد:

1)مرحله اطلاعات: در این مرحله طرفین معامله در مورد محصول، قیمت‌ها،نوع،کیفیت و سایر موضوعات مورد نیاز اطلاعات لازم را کسب می کنند. 2)مرحله توافق: در این مرحله مذاکرات و چانه‌زنی‌های لازم بین خریدار و فروشنده واقع می‌شود. در بهترین حالت این مرحله منجر به انعقاد قرارداد می‌شود.۳)مرحله واریز و پرداخت:در این مرحله قیمت مورد توافق پرداخت شده و معامله صورت می‌گیرد. ۴)مرحله ارتباطات؛ در این مرحله برای ایجاد رابطه بین مشتریان با هم و بین مشتریان با  شرکت از طریق ایجاد یک جامعه الکترونیکی تاکید می‌شود.این مرحله را مرحله پشتیبانی نیز می‌نامند زیرا در این مرحله خدمات پس از فروش ارائه می‌شود و بر حفظ مشتریان تاکید می‌گردد.

۲-1-۵-مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک

مدل‌های کسب و کار نشان می‌دهد که یک شرکت چگونه درآمد کسب می‌کند .موقعی که یک شرکت)کسب و کار(تصمیم به حضور در شبکه اینترنت می‌گیرد و قصد کسب درآمد دارد به روش‌های متفاوتی می‌تواند این کار را انجام دهد.یال تیمرز³⁸(1998) یازده نوع مدل کسب و کار را مطرح می‌کند .این مدل‌ها عبارتند از:

1)فروشگاه الکترونیکی: فروشگاه الکترونیکی به معنای داشتن یک مغازه و فروشگاه در فضای الکترونیک و اینترنت می باشد.

2)تدارکات الکترونیکی: عبارتست از مناقصه الکترونیکی و تهیه کالا و خدمات مورد نیاز. شرکت‌های بزرگ خصوصی و دولتی خریدهای خود را به مناقصه می گذارند و بهترین پیشنهاد را می‌پذیرند.

3)مزایده الکترونیکی: مزایده یا حراج الکترونیکی به معنای اجرای الکترونیکی مکانیزم مزایده در فضای اینترنتی می‌باشد.برای تسهیل مزایده از نرم افزارهای چند رسانه‌ ای استفاده می‌شود.

4)مرکز خرید الکترونیکی: مرکز خرید الکترونیکی مجموعه ‌ای از فروشگاه‌های الکترونیکی است که تحت یک چتر قرار دارند.

5)بازار شخص ثالث: در این نوع مدل که تازه رایج شده است شرکت انجام بازاریابی و خرید خود را به سایر شرکت‌ها واگذار می‌کند.

6)جوامع مجازی: در این نوع مدل حتی عضویت و تبلیغات منابع درآمد می‌باشند.

7)ارائه دهندگان خدمات زنجیره ارزش: در این مدل یک وظیفه خاص و یا بخش خاصی از زنجیره ارزش توسط شرکت دیگری انجام می‌شود.

8)الگوهای مشارکتی: این مدل مجموعه ای از ابزار و یک محیط اطلاعاتی را برای همکاری بین شرکتها ارائه می‌دهد و می‌تواند بر وظایف خاصی مثل طراحی و مهندسی مشارکتی و یا پشتیبانی از تیم مجازی مشاوران متمرکز شود.

9)یکپارچه کردن زنجیره ارزش: این مدل بر یکپارچه کردن مراحل و افراد مختلف زنجیره ارزش و یکپارچه کردن جریان اطلاعات بین آن مراحل به منظور ایجاد ارزش افزوده بیشتر تمرکز می کنند.

10) واسطه‌گری اطلاعاتی: در این مدل ارائه اطلاعات درخواستی در ازای دریافت وجه صورت می‌گیرد و یک نوع واسطه گری در زمینه اطلاعات ایجاد می‌کند.

11)خدمات اعتماد: خدمات اعتماد نوع خاصی از واسطه‌گری اطلاعاتی می‌باشد.در این مدل ارائه خدمات در زمینه ایجاد اعتماد در تجارت الکترونیکی منبع درآمد شرکت تلقی می‌گردد.صدور گواهینامه‌‌‌ها و تایید اسناد الکترونیکی و سایر وظایف طرف ثالث مورد اعتماد از جمله این فعالیت ها می‌باشد.

2-2 -کارآفرینی بین الملل

واژه کارآفرینی بین المللی اولین بار در 1988 مطرح شد. کارآفرینی بین المللی استفاده از فرصت‌هایی است که فراتر از مرزهای ملی باشد. یعنی افراد کارآفرین در تلاش‌اند تا فعالیت ها و کسب وکارهای خود را در کشورها و مکان های خارج از کشور خود نیز گسترش دهند زیرا می‌دانند با تکیه بر بازارهای داخلی در مقابل موج رقابت‌های بین المللی دوامی نخواهند آورد و این خود به خود منجر به کنار رفتن آن ها از صحنه رقابت خواهد بود(ماینلا و همکاران³⁹، 2018). امروزه وجود کارافرینی بین المللی و اجتماعی در سازمان‌ها جهت بقای آن ها امری ضروری به نظر می‌رسد. دلیل این آمار قرار گرفتن در محیط رقابتی دنیای امروز است که سازمان ها را وادار می‌کند با استفاده از کارآفرینان و شرایط محیطی از این قافله عقب نمانند و از گردونه رقابت خارج نشوند(پرنی و لوسونچ⁴⁰، 2018).

سازمان‌ها در محیط پویاي رقابت جهانی امروز با وجود تغییرات سریع جهانی، جهت بقا و دستیابی به موفقیت‌هاي رقابتی به طور فزاینده‌اي به انجام فعالیت‌هاي کارآفرینانه متعهد شده‌اند (اندرسون⁴¹، 2017). امروزه کارآفرینی از طریق ایجاد فعالیت‌هاي اشتغال زا، خلق، نوآوري، گسترش خلاقیت و ایجاد محیط رقابتی نقشی مهم در توسعه اقتصادي ایفا می‌کند(عربیون و همکاران، 1388).کارآفرینی بین المللی ترکیبی از رفتارهای نوآورانه، فعال و ریسک پذیر است که با گذشتن از مرزها در پی کسب ارزش در سازمان ها است. محققان کارآفرینی بین المللی را عرصه‌ی جدیدی معرفی می‌کنند که شامل دو موضوع است: مقایسه رفتارهای کارآفرینانه در کشورها و فرهنگ های مختلف و رفتار سازمانی توسعه یافته میان کشورهای مختلف با عبور از میان مرزها (به نظر می‌رسد که رابطه مثبتی بین جستجوی فعال برای فرصت‌های جدید یا پاسخ‌های نوآورانه برای محیط‌های در حال تغییر و عملکرد صادرات یک شرکت وجود دارد(ماینلا و همکاران، 2018). 

2-2-1- عوامل موثر بر کارافرینی بین الملل

الف) توجه به درآمد، سلیقه و سطح انتظارات و استانداردهای بین المللی: وقتی فعالیت های کارافرین در چارچوب مرزهای اقتصادی کشور طراحی و اجرا شود تنها با توجه به فرهنگ، درآمد، سلیقه و سطح انتظارات مردم یک کشور انجام می شود. در صورتی که در فعالیت های کارافرینی بین المللی، تولید محصول و خدمات و نوآوری ها و روش فعالیت‌های اقتصادی بین چند کشور با سطوح متفاوتی از درآمد اقتصادی، سلیقه، فرهنگ، قوانین و مقررات دولتی متفاوت و ... انجام می شود. در کارافرینی بین المللی ضروریست به این تفاوت ها توجه شود.

ب) توجه به انطباق محصولات و خدمات با محیط فرهنگی بین المللی: در کارافرینی بین المللی کارافرینان باید بین فرهنگ کشورهای مقصد و طرح قعالیت اقتصادی تا حدی هماهنگی ایجاد نمایند. برخی از فرهنگ ها فرصت خاصی را برای کارافرینان فراهم می کنند. شناخت فرهنگ بومی و کشورهای هدف برای کارافرینی که می خواهد محصولات و خدمات خود را در سطح کشورهای مختلف و بازارهای بین المللی ارائه دهد، بسیار ضروری است. میزان سازگاری محصولات و خدمات با فرهنگ کشورهای هدف مسائله‌ای اساسی است که بایستی به آن توجه شود.

ج)توجه به محیط سیاسی و حقوقی کشورها: کارافرینانی که توجه به کثرت و تنوع محیط های سیاسی و حقوقی در کشورهای مختلف و در بازار بین المللی نمی‌کنند موجب بوجود آمدن مسائل و مشکلات بسیاری می‌شوند. در مقابل برای کارافرینانی که توجه اساسی می‌کنند، ایجاد فرصت می‌نمایند. به عنوان مثال تصمیم‌های قیمت گذاری در کشورهایی که ارزش افزوده مالیاتی دارند با تصمیم هایی که همان کارافرینی در کشوری بدون ارزش افزوده مالیاتی در نظر گرفته است، متفاوت می باشد. قوانین حاکم بر تمهیدات تجاری نیاز در بیش از 151 نظام حقوقی مختلف قوانین ملی تفاوت های بسیار دارد.

د) توجه به ساختار سازمانی، تقسیم کارها، استاندارد سازی، نظارت و کنترل: در ادبیات علمی عوامل مختلفی برای رشد و توسعه کارافرینی بین المللی توصیه شده است. چهار عامل مهم آن عبارتند از: الف) تخصیص مسئولیت بین کشور کارافرین و فعالیات‌های خارجی؛ ب) ماهیت طراحی، برنامه ریزی، گزارش دهی و سیستم های کنترلی مورد استفاده در تمام عملیات بین المللی؛ ج)ایجاد ساختار سازمانی مناسب برای انجام عملیات بین المللی؛ د) سطح استاندارد سازی و ارتقا کیفیت محصولات و خدمات. همچنین از دیگر عوامل موثر بر کارآفرینی بین المللی می‌توان شناخت شرایط محیطی بین المللی: شامل شناسایی فرصت‌ها، شناسایی تهدیدها؛ شناخت ضعف‌های خود، شناسایی قوت ها خود در بازارهای بین المللی؛ و شناخت خصوصیات بازار: شامل اندازه بازار، میزان رشد بازار، چرخه عمر محصول، خصوصیات رفتاری خریدار را نام برد(صادق عمل نیک، 1392).

۲-۲-۲- گرایش کارآفرینی بین الملل

سه دهه از این تفکر که جهت گیری کارآفرینی نقش مهمی در توسعه تحقیقات کارآفرینی داشته است می‌گذرد(اسلواین و ترجسن⁴²، 2011) جهت گیری کارآفرینی به فرایندهای استراتژی شرکت‌هایی که فعالیت‌های کارآفرینی انجام می‌دهند اشاره می‌کند(اسلواین و ترجسن، 2011؛ مصطفی و همکاران، 2001). جهت گیری کارآفرینی می‌تواند به طور معناداری در حوزه کارآفرینی بین الملل به عنوان روشی برای بررسی و توضیح بین المللی‌سازی فرامرزی شرکت‌ها گسترش یابد. برای بقا و موفقیت مستمر در بازارهای بین المللی، شرکت‌ها به ویژه SME ها و شرکت‌های کار آفرین باید رفتار بین المللی داشته باشند. گرایش کارآفرینی بین المللی یک شرکت (IEO)  می‌تواند شرکت را قادر به شناسایی و بهره برداری از فرصت‌های بین المللی کند. گرایش کارآفرینی بین المللی یک مفهوم چند بعدی است(اسلواین و کوین⁴³، 1991)، که منعکس کننده کنش پذیری و عکس العمل‌های شدتی شرکت‌ها در تعقیب بازارهای بین المللی است (نایت⁴⁴، 2001). گرایش کارآفرینی بین المللی یک شرکت در ادبیات هم به عنوان سازه ای فردی و هم سازمانی بکار رفته است (نایت ، 2001). مفهوم گرایش کارآفرینی بین المللی یک شرکت شامل سه بعد است( میلر، 1983). این سه بعد نشان دهنده تمایل شرکت به انجام رفتارهای بین المللی نوآورانه، فعال و ریسک پذیر برای دستیابی به اهداف رقابتی و بین المللی شرکت است (نایت ، 2001). اولاً، نوآوری بین‌المللی به گرایش شرکت برای ورود به آزمایش، حمایت از ایده‌های بین المللی جدید و دور شدن از شیوه‌های معمول اشاره دارد(ویکلوند، شپورد⁴⁵، 2005). بعد نوآورانه بین المللی همچنین به توسعه یا ارتقا محصولات و خدمات، مانند فنون جدید اداری و یا فن آوری‌های بهبود عملکرد سازمانی بین المللی شرکت اشاره دارد (نایت، 2001)

 ثانیاً، فعالیت بین المللی مربوط به موقعیت تهاجمی نسبت به رقبا با تأکید بر اجرا و انجام وظایف مداوم برای پیگیری اهداف بازار بین‌المللی شرکت‌ها است (نایت، 2001). همچنین پیشنهاد شده است که با نگاه "آینده نگرانه"، شرکت‌های فعال تمایل به پیشگامی دارند، در نتیجه از فرصت‌های جدید و فعلی تجارت بین المللی استفاده کنند (ویکلوند و شپورد ، 2005)

ثالثاً، تمایل به ریسک پذیری بین المللی نشان دهنده تمایل کارآفرین بین المللی برای سرمایه‌گذاری و تعهد منابع در پروژه‌هایی است که دارای نتایج نامشخص یا دارای سود یا زیان غیرمعمول زیاد هستند(لی ، کیونگموک و پنینگ ⁴⁶، 2001 ؛ لامپکین و دس ، 1996 ). به طور کلی، تحقیقات نشان می‌دهد که هدف قرار دادن مشتری در محیط های بسیار پویای اینترنت به دلیل افزایش احتمال تخریب در محیط های رقابتی ناشناخته، مستلزم داشتن گرایش‌های بین المللی نوآورانه، فعال و ریسک پذیر است(ریپولس ملیا و همکاران⁴⁷، 2007).

 

3-عملکرد صادراتی

با آغاز هزاره سوم میلادي حوزه عمکرد بنگاه‌هاي تولیدي در بسیاري از صنایع در مقیاس جهانی گسترش یافته است و بازارهاي محلی در حال تغییر و ادغام در یک بازار فراگیر جهانی می‌باشند. ورود به بازارهاي خارجی نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادي کشورها ایفا کرده است(لی⁴⁸، 2003). از منظر اقتصاد کلان، صادرات براي کشورها، موقعیت معاملات خارجی فراهم می کند، ایجاد شغل می‌نماید، از طریق منبع یابی در بازارهاي بین المللی فرصت‌هایی براي ادغام عمودي میان کسب و کارها فراهم می نماید و نیز استانداردهاي زندگی را بهبود می بخشد (اربانو و آپریکو⁴⁹، 2016). طبق تعریف صادرات عبارت است از: حمل کالا از يک کشور به ساير کشورها با هدف فروش يا مبادله که در آن، ملزومات قانونی مورد توجه قرار می‌گیرد. در صادرات مزاياي مالکیت داراي اهمیت می‌باشد. منظور از اين مزايا، دارايی‌هاي ويژه شرکت، تجربه بین المللی شرکت و توانائی کاهش هزينه يا توسعه کالاهاي متمايز در زنجیره ارزش می‌باشد(مقیمی فرد، 1392).

عملكرد صادرات عبارت است از حدي كه اهداف بنگاه (شامل اهداف راهبردي و اهداف اقتصادي) براي صادرات یك محصول از طریق طرح ریزي و اجراي راهبردهاي بازاریابي صادراتي محقق مي شود(كاووسوگیل و زو⁵⁰، 1994). همچنین عملكرد صادرات داراي ابعاد گوناگوني است كه یك شاخص یا یك عامل نمي‌تواند آن را توضیح دهد. محققین سه بعد اصلي از عملكرد را برجسته نموده‌اند. اول اثر بخشي در زمینه محصول و برنامه‌هاي بنگاه در قبال رقبا است. نشانگرهایي از قبیل رشد فروش مي‌تواند اثربخشي را نشان دهد. دومین بعد كارایي است كه بر خروجي‌هاي كسب و كار نسبت به ورودي‌هاي آن متمركز است. سودآوري شاخص اصولي است كه این بعد را نشان مي‌دهد. سومین بعد قابلیت انطباق است، به این معني كه چطور كسب و كار به تغییرات شرایط و فرصت‌هاي محیط پاسخ مي‌دهد(مشبکی و خادمی، 1391). مطالعات عملكرد صادراتي در دهه‌های اخیر ارتباطات متقابل مؤلفه‌هاي عملكرد صادراتي بنگاه را مورد بررسي قرار داده اند(مشبکی و خادمی، 1391). مرور این ادبیات نشان مي‌دهد كه مطالعات عملكرد صادراتي بر دو قسم عمده قابل تقسیم‌اند: صادركنندگان و غیر صادركنندگان، که این باعث به وجود آمدن مدل‌های مختلف در زمینه عملکرد صادراتی شده است.

۳-۱-مدل‌هاي عملکرد صادراتی و عوامل مرتبط با آنها

مدل بالدوف، کراونس و واگنر⁵¹: این مدل در سال 2000 براي اقتصادهاي کوچک ارايه شد. در این مدل عوامل اثرگذار بر عملکرد صادراتی  پیرامون نیروهاي داخلی و خارجی شرکت سازماندهی شده اند (ابی و واستلر⁵²، 1989 ،8). مدل صادراتی بالدوف مدلی است که می‌توان در آن چکیده نکات مهم اکثر مدل‌هاي صادراتی را یافت. این مدل مانند اکثر مدل‌هاي مشابه خود اعتقاد به تاثیر گذاري سه عامل کلان بر عملکرد صادراتی دارد. الف) محیطی شامل فرهنگی - اجتماعی – سیاسی، ب) ویژگی‌هاي شرکت، مثلاً انگیزه مدیران، ج) استراتژی‌هاي بازاریابی (مدل پورتو). در مدل بالدوف سه بعد از عملکرد صادراتی منظور شده است: 1)اثربخشی صادراتی، 2)شدت صادرات 3)فروش هاي صادراتی. معیار اندازه گیري مورد استفاده براي اثربخشی صادراتی ترکیبی است تا بر انتقادات وارده بر شاخص‌هاي تک موردي غلبه کند و ادراکات مدیران درباره تغییرات در نتایج استراتژیک و مالی را بدست آورد. شدت صادراتی و فروش‌هاي صادراتی به ابعاد مالی بر می‌گردند و به‌ عنوان معیارهاي اندازه گیري عینی مورد استفاده هستند. هدف از استفاده از ابعاد سه گانه غلبه بر جنبه‌هاي متفاوت عملکرد است.

مدل ابی و اسلتر: ابی و اسلتر نیز در سال 1989 اعتقاد به تعریف عامل موثر بر عملکرد صادراتی ذیل سه عنوان الف)محیط بازار ب)شرکت ج) استراتژي دارد. هر چند این سه عامل مشابه مولفه‌هاي مدل‌هاي دیگر عملکرد صادراتی است، اما زیر مولفه‌هاي آنها متفاوت است. آنها 55 مطالعه بازاریابی صادراتی را به منظور ایجاد چارچوب موجود یکجا جمع کرده است. در این چارچوب متغیرهاي مستقل در 2 سطح کلی تقسیم بندي شده‌اند که این 2 سطح با محیط که معمولاً فراتر از کنترل شرکت است و سطح داخلی که تحت کنترل شرکت می‌باشد، مشخص شده است. در این مدل متغیرهاي قابل کنترل مورد توجه هستند و به ویژگی‌ها، توانمندي‌ها و استراتژي شرکت تقسیم شده‌اند. این چارچوب روابط مستقیم بین توانمندی‌ها و استراتژي را با عملکرد مطرح می‌نماید و همچنین یک رابطه غیر مستقیم بین ویژگی‌هاي شرکت و عملکرد را با کمک متغیر واسطه‌اي استراتژي در نطر دارد (استیلس و آمبلر⁵³، 1994، 27).

مدل کانتون، کیم، اچمیدت و کاوسگیل⁵⁴: این مدل در سال 2006 با بهره گیري از نظریه مبتنی بر منابع و تئوري مبتنی بر ساختار صنعت فرض می‌شود که ویژگی‌هاي خارجی و داخلی شرکت ابتدا استراتژي انطباق و سپس عملکرد صادراتی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. از ویژگی‌هاي داخلی (وابستگی صادراتی و باز بودن براي نوآوري) انتظار می‌رود که استراتژي انطباق محصول را تسهیل نمایند. ویژگی‌هاي خارجی ( انطباق صنعت ) بطور مثبت استراتژي انطباق محصول شرکت را تحت تاثیر قرار می‌دهد ولی این ویژگی خارجی اثر منفی بر روي عملکرد صادراتی دارد. منظور از انطباق صنعت درجه و شدت انطباق محصول که در یک صنعت انجام می‌شود.

مدل طبقه‌بندي عوامل تعیین کننده عملکرد صادراتی: این مدل را می‌توان برآیند کلی از تمام نظریات ارائه شده در حوزه عملکرد صادراتی دانست که تصویري روشن از معنی و تعریف عملکرد صادراتی را توضیح می‌دهد. براي سازمان دادن به این یافته‌ها، یک جدول 2 در2 مورد استفاده قرار گرفته است که عوامل تعیین کننده عملکرد صادراتی را بر اساس دو بعد طبقه بندي کرده است. 1 -داخلی در مقابل خارجی، 2-قابل کنترل در مقابل غیر قابل کنترل. طبقه بندي کردن عوامل تعیین کننده عملکرد صادراتی به عوامل درونی و بیرونی از نظر تئوریکی موجه است. عوامل تعیین کننده درونی بر اساس تئوري مبتنی بر منابع موجه است و عوامل تعیین خارجی بر تئوري ساختار صنعت بنیان نهاده شده است. تئوري مبتنی بر منابع شرکت را بعنوان یک بسته ویژه از منابع قابل لمس و غیر قابل لمس تصور می‌کند (دارائی‌ها، شایستگی‌ها، فرآیندها، ویژگی‌هاي مدیریتی، اطلاعات و دانش) که به وسیله شرکت قابل کنترل هستند و شرکت را توانا می‌سازد که استراتژي‌ها را بمنظور بهبود بخشیدن به کارائی و اثربخشی خود انجام دهد. تئوري مبتنی بر منابع ادعا می‌کند که عوامل تعیین کننده عملکرد صادراتی شرکت و استراتژي شرکت، منابع داخلی و از درون سازمان هستند (کولیس⁵⁵، 1991، 53). در مقابل تئوري ساختار صنعت بحث می‌کند که عوامل خارجی استراتژي شرکت و عملکرد آن را تعیین می‌کنند. منطق این است که محیط خارجی فشارهایی را بر شرکت تحمیل می‌کند که شرکت باید بپذیرد تا بتواند باقی بماند و پیشرفت نماید. بر طبق تئوري ساختار صنعت، عوامل خارجی و استراتژي صادراتی شرکت عوامل تعیین کننده عملکرد صارداتی محسوب می‌شوند.

۳-۲- معیارهاي اندازه گیري عملکرد صارداتی

عملکرد صارداتی معمولاً با استفاده از رویکرد شاخص واحد، اندازه گیري می‌شود و فروش‌هاي صادراتی، رشد فروش‌هاي صادراتی، سودهاي صادراتی و شدت صادرات بیشترین شاخص‌هاي معمول مورد استفاده هستند(زو و استان⁵⁶، 1998، 341). با وجود این، مدارك و دلایل زیادي وجود دارد که عملکرد صادراتی بعنوان یک ساختار چند وجهی مورد توجه قرار گرفته است و نباید توسط یک شاخص واحد اندازه‌گیري شود (کاوسگیل و زو⁵⁷، 1994، 9). در واقع توافقی بر روي اینکه چگونه عملکرد صادراتی اندازه‌گیري شود، وجود ندارد اگرچه چنین رویکرد وسیعی مورد حمایت واقع شده است. در این بازنگري همه معیارهاي اندازه‌گیري عملکرد صادارتی در 7 طبقه گروه بندي می‌شوند که توسط مقیاس‌هاي مالی، غیر مالی و مقیاس‌هاي ترکیبی نشان داده شده است. "فروش" شامل معیارهایی است که حجم فروش کل صادرات یا شدت صادرات را اندازه گیري می‌کند. "سود" شامل معیارهایی است که سود کل صادرات را اندازه‌گیري می‌کند و معیارهاي نسبی، همچون سود صادراتی تقسیم بر سود کل صادرات یا سود صادراتی تقسیم بر سود بازار داخلی را شامل می‌شود. زمانیکه معیار‌هاي "سود یا فروش" ایستا هستند، معیار "رشد" که به تغییرات فروش یا سود صادراتی در یک دوره از زمان بر می‌گردد، اندازه گیري می‌شود. "موفقیت" معیارهایی همچون اعتقاد مدیران که صادرات چه سهمی از کل سودآوري شرکت را دارد و مقبولیت و شهرتشان چقدر است را شامل می‌شود. "رضایتمندي" به رضایت کلی مدیران درباره عملکرد صادراتی شرکت بر می‌گردد. "دستیابی به هدف" به ارزیابی مدیران در مقایسه عملکرد با اهداف بر می‌گردد. سرانجام "مقیاس ترکیبی" به معیارهایی که مبتنی بر امتیازات کلی از معیارهاي متنوع عملکرد است، بر می‌گردد. فروش صادراتی، سود صادراتی و مقیاس‌هاي ترکیبی بیشترین معیارهاي اندازه گیري عملکرد هستند که مورد استفاده قرار می‌گیرد (موسوي، 1393).

۴- مدل مفهومی تحقیق

با توجه به بررسی مبانی نظری و پیشینه موضوع می‌توان مدل مفهومی زیر را ارائه کرد که فرضیه‌های تحقیق نیز بر اساس آن شکل می‌گیرد(شکل1).

قابلیت های تجارت الکترونیک و اینترنت

 

 

بهبود عملکرد صادراتی

 

ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل

 

 

شكل ۴-۱- مدل مفهومي و پيشنهادي پژوهش در رابطه ببين متغير‌ها (منبع:پژوهش محقق)

 

۵- فرضیه‌های تحقیق

1-5- فرضیه اصلی

قابلیت تجارت الکترونیک و اینترنت و ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل بر بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان تاثیر دارد.

2-5 -فرضیه های فرعی

1.قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان رابطه دارد.

2. ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل با بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان رابطه دارد.

3. قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل رابطه دارد.

 

۶-روش تحقیق

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها توصیفی بوده و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 293 نفر از مدیران و سرپرستان شرکت‌های دانش بنیان شهر مشهد در سال ۱۴۰۰ است. نمونه آماری این پژوهش بر اساس جدول مورگان، 166 نفر محاسبه شده که این تعداد به روش تصادفی در دسترس انتخاب شدند. تعداد 166 پرسشنامه توزیع و و جمع آوری و تحلیل گردید. به منظور تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی با استفاده از مشخصه‌های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار به تحلیل و توصیف ویژگی های جامعه آماری پرداخته شده است و در سطح استنباطی به منظور اثبات یا رد فرضیات، تحقیق و یافتن روابط خاص میان متغیرها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS و Amos و روش معادلات ساختاری و تحلیل مسیر استفاده شد. به منظور جمع آوری داده‌ها، به طور هم زمان از منابع کتابخانه ای و پرسشنامه نیز استفاده گردیده است. جهت گرد آوری داده‌های مورد نیاز برای انجام این تحقیق از ابزار پرسشنامه در سه بخش که مشتمل بر 38 سوال هدفدار- تلفیقی از چندین پرسشنامه معتبر داخلی و خارجی می باشد، مبتنی بر طیف 5 گزینه‌ای لیکرت استفاده شده است. جهت تعیین روایی پرسشنامه‌ها، ابتدا روایی صوری و محتوای پرسشنامه توسط اساتید مدیریت تایید و سپس از تحلیل عاملی اکتشافی، اعتبار سازه تعیین شد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ محاسبه گردید.

۷- تجزیه و تحلیل داده‌ها

1-7 -نتایج بررسی توصیفی

جدول۷-۱- خصوصیات جامعه آماری مورد بررسی

جنسیت	153 مرد و 13 زن
سطح تحصیلات	لیسانس 75/ فوق لیسانس و بالاتر 91
سابقه خدمت	کمتر از 10 سال 41/ 10 تا 20 سال، 73/ 21 سال به بالا 52

نمونه مورد مطالعه در پژوهش حاضر از نظر جنسیتی 92% مرد و 8% زن بودند، از نظر سطح تحصیلات 45% لیسانس و 55% فوق و بالاتر داشته‌اند. از نظر سابقه خدمت نیز، %25 درصد کمتر از 10 سال، 44% درصد بین 10تا 20 سال و 31% درصد 21 سال و بیشتر می باشند.

جدول ۷-۲- مقایسه توزیع نمرات متغیرهای پژوهش با توزیع نرمال

سطح معنی داری	کالمو گروف – اسمیرنف	متغیر
212/	05/1	قابلیت تجارت الکترونیک و اینترنت
218/	12/1	ویژگی های کارآفرینی بین الملل
235/	32/1	عمکرد صادراتی

براساس نتایج جدول ۷-۲ آماره کالموگروف – اسمیرنف در سطح 05≥p  معنی دار نبوده است. بنابراین توزیع نمرات متغیر‌های پژوهش نرمال می باشد. 

 

۷-۲- آزمون فرضيه‌های تحقيق بر اساس نتايج تجزیه و تحلیل داده‌ها

۷-۲-1-قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان رابطه دارد.

جدول ۷-۳- ضریب همبستگی بین قابلیت های تجارت الکترونیک و اینترنت با عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان

متغیر	عملکرد صادراتی
	r	P
قابلیت های تجارت الکترونیک و اینترنت	275/	001/

براساس نتایج جدول ۷-۳ ضریب همبستگی بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با عملکرد صادراتی در سطح بحرانی 05/≥p  معنی دار بوده است. بنابراین بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با عملکرد صارداتی شرکت‌های دانش بنیان رابطه معنی دار وجود دارد

 

۷-۲-2-بین ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل با عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان رابطه وجود دارد.

جدول ۷-۴- ضریب همبستگی بین ویژگی های کارآفرینی بین الملل با عملکرد صادراتی شرکت های دانش بنیان

متغیر	عملکرد صادراتی
	r	P
ویژگی های کارآفرینی بین الملل	198/	001/

براساس نتایج جدول ۷-۴ ضریب همبستگی بین ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل با عملکرد صادراتی در سطح 05/≥p  معنی دار بوده است. بنابراین بین ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل با عملکرد صادراتی رابطه معنی‌دار وجود دارد.

۷-۲-3- بین قابلیت‌های تجارات الکترونیک و اینترنت و ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل رابطه وجود دارد.

 

جدول ۷-۵- ضریب همبستگی بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل

متغیر	ویژگی های کارآفرینی بین الملل
	r	P
قابلیت های تجارات الکترونیک و اینترنت	324/	001/

براساس نتایج جدول ۷-۵ضریب همبستگی بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل در سطح 05/≥p  معنی‌دار بوده است. بنابراین بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت و ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل رابطه معنی‌دار وجود دارد

 

۸- نتایج تحلیل مدل متغیرهای تحقیق

برای سنجش مدل تحقیق از نرم افزار (Amos) استفاده شده است. در مدل فوق سه متغیر قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت، ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل و عملکرد صادراتی در نظر گرفته شده است.

با توجه به شکل ۸-۱ و براساس نتایج جداول فوق رابطه بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت و ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل با عملکرد صادراتی و قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل در سطح 05/≥P  معنی دار بوده است. میزان تاثیر بین قابلیت های تجارت الکترونیک و اینترنت با عملکرد صادراتی برابر با 275/0  میزان تاثیر بین ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل با عملکرد صادراتی برابر با 292/0 بوده است. همچنین میزان تاثیر بین قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت با ویژگی‌های کارآفرینی بین‌الملل برابر 118/0 می‌باشد.

 

 

 

شکل۸-۱- مدل پیشنهادی پژوهش: تاثیرهمزمان متغیر‌های تحقیق به همراه مولفه‌های آنها بر یکدیگر

 

جدول شماره۸-۱-وزن‌های رگرسیونی زیر مقیاس‌های مورد مطالعه مدل اندازه‌گیری

سطح معنی داری	مقدار بحرانی(sr)	خطای معیار(s.e)	میزان برآورد استاندارد شده	وزن‌های رگرسیون
001/0	51/5	062/0	275/0	قابلیت تجارت الکترونیک ï عملکرد صادراتی
001/0	75/5	40/	292/0	ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل ï عملکرد صادراتی
02/0	33/2	050/0	118/0	قابلیت تجارت الکترونیک ï ویژگی‌های کارآفرینی

براساس نتایج جدول ۸-۱ مقدار وزن رگرسیون در رابطه بین قابلیت تجارت الکترونیک با عمکرد صادراتی 275/0 ، ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل با عملکرد صادراتی 292/ و قابلیت تجارت الکترونیک با ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل 118/0  بوده است. که در سطح 05/≥p  معنی دار بوده است.

جدول ۸-۲- شاخص‌هاي برازش الگوي پژوهش

شاخص‌ها			الگوي تدوين شده
علامت اختصاري	معادل فارسي	دامنه قابل قبول (قاسمي، 1389)
CFI	شاخص برازش تطبيقي	1 – 90/0	97/0
TLI	شاخص توكر-لويس	1 – 90/0	99/0
IFI	شاخص برازندگی افزایشی	1 – 90/0	98/0
RMSEA	ريشه ميانگين مربعات خطاي برآورد	08/0 – 0	065/0
X2/DF	درجه آزادی		89/1
GFI	شاخص نیکویی برازش	1 – 90/0	95/0
NFI	شاخص ترم شده برازش	1 – 90/0	96/0

 

با توجه به شاخص‌های ارزیابی برازندگی مدل اندازه گیری به ویژه نسبت مجذور کای بر درجات آزادی (89/1 شاخص نیکویی برازش، GFI 97/0)، شاخص برازندگی تطبیقی،CFI  (97/0)، شاخص برازندگی افزایشی، IFI (98/0)، شاخص برازندگی هنجار شده، NFI (96/0)، شاخص توکر- لویس،TLI  (99/0) و شاخص جذر میانگین مجذورات خطای تقریب،RMSEA (065/0) مدل اندازه گیری از برازندگی وروایی سازه خوبی برخوردار است.

نتایج ارزیابی برازش الگوی پیشنهادی بر اساس شاخص‌های برازندگی نشان می دهد. شاخص مجذورکای (2χ) که یک شاخص برازندگی مطلق مدل به حساب می‌آید، هر چه از صفر بزرگتر باشد برازندگی مدل کمتر می‌شود. وقتی حجم نمونه برابر 75 تا 200 باشد مقدار مجذورکای (2χ) یک اندازه معقول برازندگی است. اما برای مدل‌های با n بزرگتر، مجذورکای (2χ) تقریباً همیشه از نظر آماری معنادار است (هومن، 1384) و این موجب می‌شود که آماره‌ی مجذورکای (2χ) تقریباً همیشه مدل را رد کند. از آنجا که مجذورکای (2χ) نسبت به اندازه نمونه بسیار حساس است بسیاری از پژوهشگران مجذورِ کای را نسبت به درجه آزادی آن (یعنی، مجذور کای نسبی) می‌سنجند. نسبت این شاخص اثر اندازه نمونه را بر مدل مجذورکای (2χ) به حداقل می‌رساند (ویتون و همکاران، 1977). برخی پژوهشگران بیان کرده‌اند، چنان چه این شاخص کمتر از 2 باشد برازندگی عالی و چنانچه بین 2 تا 5 برازندگی خوب و چنانچه بزرگتر از 5 باشد برازندگی ضعیف و غیر قابل قبول الگو را نشان می‌دهد. شاخص‌های برازندگی مانند شاخص برازندگی مقایسه‌ای (IFI) و شاخص برازندگی افزایشی (CFI) شاخص‌هایی هستند که برازش یک مدل معین را با مدل پایه که قایل به وجود کواریانس میان متغیرها نیست، مقایسه می‌کنند (بنتلر، 1990). هر چه این شاخص‌ها به یک نزدیکتر باشند، برازش مدل بهتر است. البته این مقدار باید حداقل 90/0 باشد تا مدل مورد نظر پذیرفته شود شاخص ریشه خطای تقریب میانگین مجذورات (RMSEA) یکی دیگر از شاخص‌های برازندگی است ریشه دوم میانگین مجذورات باقی مانده است که به عنوان تابعی از مقدار کواریانس تفسیر می‌شود (هومن، 1384). براون و کوک (1993) مقادیر بالاتر از 10/0 را برای مدل‌های با برازش ضعیف، بین 08/0 تا 10/0 را برای مدل‌های با برازش متوسط، بین 05/0 تا 08/0 را برای مدل‌های با برازش مناسب و کمتر از 05/0 را برای مدل‌های با برازش عالی می‌دانند. همچنین مک‌کلوم و همکاران (1996) و هیو و بنتلر (1999) مقادیر بین 05/0 تا 08/0 را نشان دهنده‌ی برازش مناسب و خوب می‌دانند. لوئلین (1987) نیز مقادیر کمتر از 10/0 را نشانگر برازش مناسب مدل قلمداد می‌کند (به نقل ازخجسته مهر،کرایی و رجبی، 1389).

 

۹-نتیجه‌گیری و پیشنهادات

هدف از پژوهش حاضر، تاثیر قابلیت‌های تجارت الکترونیک و کارآفرینی بین‌الملل با بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان بوده است. به طور کلی، یافته‌های این تحقیق بینش جدیدی را در زمینه تحقیقات مرتبط با قابلیت های تجارت الکترونیک و اینترنت و نیز ویژگی های کارآفرینی بین الملل ارائه می دهد که با تکامل آن به طور مداوم در حال گسترش است. پیش بینی می‌شود که یافته‌های این مقاله محققان را مجبور به در نظر گرفتن سطح تاثیر کارآفرینی بین الملل و استفاده از قابلیت‌های اینترنت برای بهبود عملکرد صادراتی شرکت‌های دانش بنیان. گفته می‌شود که این تحقیق به مدیران در توسعه فرهنگ تجارت بین المللی کارآفرینی کمک خواهد کرد که از طریق استفاده از قابلیت‌های اینترنت و تجارت الکترونیک برای بهبود عملکرد صادراتی حاصل می‌شود.

با توجه به اینکه اینترنت یکی از مهمترین نوآوری‌ها در سال‌های اخیر برای تجارت است(متیوز و هلی، 2007)، انتظار می‌رود که این تحقیق به شرکت‌های دانش بنیان در استفاده از اینترنت و تجارت الکترونیک از طریق ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل برای بهره برداری از فرصت‌های جدید بازار بین المللی کمک کند(لون، 2006؛ میتوز و هلی، 2007).

اگر شرکت‌های دانش بینان قصد دارند از فرصت‌های جدید تجارت الکترونیک و اینترنت برای افزایش تجارت بین المللی و بهبود عملکرد صادراتی خود بهره ببرند، باید به جای حفظ تمرکز بر رویه‌های ریسک پذیر بین المللی، تجارب تجاری بین المللی و شبکه‌های سنتی بین المللی، به ایجاد رفتارهای بین المللی نوآورانه تمرکز نمایند.

این بدان معنا نیست که چشم اندازهای سنتی فرایند‌های بین المللی به موفقیت‌های تجاری بین المللی منجر نمی شوند. بلکه، با توجه به تغییر فن آوری، برخلاف آنچه در گذشته بوده است، قابلیت‌های تجارت الکترونیک و اینترنت تاثیر بیشتری دارد. این مطالعه به روشن کردن این موضوع پویا و جالب می پردازد، اما تحقیقات بسیار بیشتری در این زمینه لازم است. علاوه بر این، این تحقیق به عنوان بستری برای تحقیقات آینده در مورد سطح ویژگی‌های اینترنت و تجارت الکترونیک تأثیرگذار بر شرکت‌های دانش بنیان خدمت خواهد کرد. علاوه بر این، تحقیقات آینده باید به دنبال بررسی دقیق‌تر سطح کارآفرینی بین الملل مورد بررسی در این مطالعه و به ویژه کشف سایر ویژگی‌های کارآفرینی بین الملل باشد که ممکن است در توسعه توانایی‌های اینترنت و تجارت الکترونیک برای بهبود عملکرد صادراتی تأثیر داشته باشد.

منابع

علیزاده، ع؛ حنفی زاده پ؛ رضائی، م. (1389). تجارت الکترونیکی-تعاریف-موانع و راهکارها. ،چاپ چهارم،انتشارات ترمه، 498ص

صادق عمل نیک، مرتضی،1392،کارآفرینی بین المللی و اجتماعی در ادبیات علمی و مهندسی،اولین کنفرانس ملی نوآوری در مهندسی کامپیوتر و فنآوری اطلاعات،تنکابن،،،https://civilica.com/doc/262728

کریمی علویجه م ر؛ ابراهیمی ا؛ علوی س م. (1395). روش های ورود به بازارهای بین المللی. نشر قلم ، 217.

مشبکی، اصغر و خادمی، علی اکبر. (1391 .(نقش برنامههاي توسعه صادرات بر ارتقاي عملکرد صادرات بنگاهها. فصلنامه بهبود مدیریت، سال ششم، شماره 3 ،صص 135-98.

مقیمی فرد، فائزه. (1392). تاثیر بازاریابی بین المللی بر عملکرد صادرات(مطالعه موردی صادرات فرش در ایران). پایانامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد قزوین دانشکده مدیریت

موسوی س ف، محرابیان آ. (1395). تاثیر نا اطمینانی تولید بر رشد اقتصادی در ایران. مجله پژوهشهای اقتصادی. 16(3): 209-230.

موسوی ، سید جلال. (1393). شناسایی عوامل موثر بر عملکرد صادراتی با استفاده از موانع درون صادرات به عنوان متغییر مداخله گر در صنایع شوینده استان تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه ازاد واحد بوین زهرا گروه مدیریت بازرگانی.

 

Abebe. M. (2014). Electronic commerce adoption, entrepreneurial orientation and small- and medium-sized enterprise (SME) performance. Journal of Small Business and Enterprise Development, 21 (2014), pp. 100-116

Andersson S. (2011). RESEARCH NOTE International entrepreneurship, born globals and the theory of effectuation. Journal of Small Business and Enterprise Development Vol. 18 No. 3, 2011 pp. 627-643.

Bahl M, Lahiri S, Mukherjee D. (2020). Managing internationalization and innovation tradeoffs in entrepreneurial firms: Evidence from transition economies Journal of World Business forthcoming Google Scholar

Brand G. (2020). E-Commerce Business Model 2020: 3 books in 1: Online Marketing Strategies, Dropshipping, Amazon FBA - Step-by-Step Guide with Latest Techniques to Make Money Online and Reach Financial Freedom. Independently published, 357 pages.

Chaffey.D, T. Hemphill, D. Edmundson-Bird. (2019). Digital business and e-commerce management. Publisher: Pearson; 7th edition, 680 pages

Etemad, H. I., Wilkinson, I., & Dana, L.-P. (2010). Internetization as the necessary condition for internationalization in the newly emerging economy. Journal of International Entrepreneurship, 8(4), 319–342.

Gabrielsson, M., & Manek Kirpalania, V. H. (2004). Born globals: How to reach new business space rapidly. International Business Review, 13(5), 555–571.

Henari, T.F. and Mahboob, R. (2008). E-commerce in Bahrain: the non-technical limitationas ". Education.Business and Society: Contemporary Middle Eastern Issues.Vol.1, PP.213-220.

Hinson R, Sorensen O, Buatsi S. (2007). Internet use patterns amongst internationalizing Ghanaian Exporters. Electronic Journal an Information Systems in Developing Countries, 29(3): 1-14

Huang, B., M. Shaban, Q. Song, and Y. Wu. 2018. E-commerce Development and Entrepreneurship in the People’s Republic of China. ADBI Working Paper 827. Tokyo: Asian Development Bank Institute.

Imrana M, Abdul Hamidb S, N, B, H, Azelin binti Aziz A, B. (2018). The influence of TQM on export performance of SMEs: Empirical evidence from manufacturing sector in Pakistan using PLS-SEM. Management Science Letters, 8 (2018) 483–496 doi: 10.5267/j.msl.2018.3.003

Kahiya, E. T., & Dean, D. L. (2014). Export performance: Multiple predictors and multiple measures approach. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 26(3), 378–407.

Lee, S. M., Kyungmook, L., & Pennings, J. M. (2001). Internal capabilities, external networks, and performance: A study on technology-based ventures. Strategic Management Journal, 22(6/7), 615–640.

Loane, S., & Bell, J. (2006). Rapid internationalisation among entrepreneurial firms in Australia, Canada, Ireland and New Zealand. International Marketing Review, 23(5), 467–485.

Loane, S. (2006). The role of the Internet in the internationalisation of small and mediumsized companies. Journal of International Entrepreneurship, 10(1), 263–277.

Lynch, P. D., & Beck, J. C. (2001). Profiles of Internet buyers in 20 countries: Evidence for region-specific strategies. Journal of International Business Strategies, 32(4), 725–748.

Mainela T, Puhakka V, Sipola S. (2018). International entrepreneurship beyond individuals and firms: On the systemic nature of international opportunities. Journal of Business Venturing, 33, 534–550. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2018.04.002

Maldifassi, J., & Caorsi, J. (2014). Export success factors of small- and medium-sized firms in Chile. Journal of Small Business and Enterprise Development Vol. 21 No. 3, 450-469.

Mathews, S. W., & Healy, M. J. (2007). The Internet and information capability reduces perceived risk of internationalisation: An Australian SME perspective. International Journal of Organisational Behaviour, 12(1), 71–87.

Mathews, S. W., & Healy, M. J. (2008). From garage to global: The Internet and international market growth, an SME perspective. International Journal of Internet and Marketing Advertising, 4(2/3), 179–196.

Mostafa, R. H. A., Wheeler, C., & Jones, M. V. (2006). Entrepreneurial orientation, commitment to the Internet and export performance in small and medium sized exporting firms. Journal of International Entrepreneurship, 3(1), 291–302.

Nieto, M. J., & Fernandez, Z. (2006). The role of information technology in corporate strategy of small and medium enterprises. Journal of International Entrepreneurship, 3, 251–262.

Perényi A, Losoncz M. (2018). A Systematic Review of International Entrepreneurship Special Issue Articles. Sustainability, 10, 3476; doi:10.3390/su10103476

Petersen, B., Welch, L. S., & Liesch, P. W. (2002). The Internet and foreign market expansion by firms. Management International Review, 42(2), 207–221.

Prasad, V. K., Ramamurthy, K., & Naidu, G. M. (2001). The influence of Internet-marketing integration on marketing competencies and export performance. Journal of International Marketing, 9(4), 82–110.

Ripolle´s-Melia´, M., Menguzzato-Boulard, M., & Sa´nchez-Peinado, L. (2007). Entrepreneurial orientation and international commitment. Journal of International Entrepreneurship, 5(3/4), 65–83. 

Ruzzier, M., Hisrich, R. D., & Antoncic, B. (2006). SME internationalization research: Past, present, and future. Journal of Small Business and Enterprise Development, 13(4), 476–497. 

Slevin, D., & Terjesen, P. S. A. (2011). Entrepreneurial orientation: Reviewing three papers and implications for further theoretical and methodological development. Entrepreneurship: Theory and Practice, 35(5), 973–987.

Tan Q, Sousa C M P. (2018). Performance and business relatedness as drivers of exit decision: A study of MNCs from an emerging country. Global Strategy Journal, 8(4):612-634. https://doi.org/10.1016/j.jwb.2019.01.001

Techterms. (2020). Available on December 17, 2020 at: https://techterms.com/category/internet

Tolstoy .D,  Jonsson. A, D.D. SharmaThe influence of a retail firm’s geographic scope of operations on its international online sales International Journal of Electronic Commerce, 20 (2016), pp. 293-318

Tolstoy. D, Rovira Nordman E, Melén Hånell S, Özbek N. (2020). The development of international e-commerce in retail SMEs: An effectuation perspective. Journal of World Business., 1-15 pp. https://doi.org/10.1016/j.jwb.2020.101165

Vakulenko.Y, P. Shams, D. Hellström, K. HjortService innovation in e-commerce last mile delivery: Mapping the e-customer journey Journal of Business Research (2019) In press

Wang,C. L. (2008). Entrepreneurial orientation, learning orientation, and firm performance. Entrepreneurship: Theory and Practice, 32(4), 635–657.

Wiklund, J., & Shepherd, D. (2005). Entrepreneurial orientation and small business performance: A configurational approach. Journal of Business Venturing, 20(1), 71–91.Available: https://www.adb.org/publications/e commercedevelopment-and-entrepreneurship-prc

Zucchella A., Hagen B. (2012) The International Growth of e-Commerce Ventures. In: Harris S., Kuivalainen O., Stoyanova V. (eds) International Business. The Academy of International Business. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/9781137007742_9

 

 

---

[1]  Loane, McNaughton & Bell

[2]  Mathews & Healy

[3]  Mostafa, Wheeler & Jones

[4]  Petersen, Welch & Liesch

[5]  Tolstoy et al

[6]  Gabrielsson & Manek Kirpalania

[7]  Prasad, Ramamurthy & Naidu

[8]  Zucchella & Hagen

[9]  Standing & Vasudavan

[10]  Henari and Mahboob

[11]  www.statista.com

[12]  Sorensen, Hinson & Buatsi

[13]  Huang et al

[14]  Davis, Harveston, & Nicovich

[15]  Aspelund & Moen

[16]  Reuber & Fischer

[17]  Li & Ye

[18]  Arenius et al

[19]  Etemad et al

[20]  Bahl et al

[21]  Chaffey et al

[22]  Direct-to-customer Online Transaction

[23]  Buttriss & Wilkinson

[24]  Ruzzier et al 

[25]  Brand

[26]  Vakulenko et al

[27]  Buttriss & Wilkinson

[28]  Lynch & Beck

[29]  Melawar & Stead

[30]  Nieto & Fernandez

[31]  Zwass

[32]  Treese and Stewart

[33]  Kalakota and Whinton

[34]  Henari & Mahboob

[35]  Boateng et al

[36]  Turban et aL

[37]  Seils and Shobert

[38]  Yal Teimers

[39]  Mainela et al

[40]  Perényi & Losoncz

[41]  Andersson

[42]  Slevin & Terjesen

[43]  Covin & Slevin ،

[44]  Knight

[45]  Wiklund & Shepherd

[46]  Lee, Kyungmook, & Pennings

[47]  Ripolle ́s-Melia ́ et al

[48]  Lee

[49]  Urbano & Aparicio

[50]  Cavusgil & Zou

[51]  Baldauf, Cravens, & Wagner

[52]  Aaby & Slater

[53]  Styles & Ambler

[54]  Calantone, Kim, Schmidt & Cavusgil

[55]  Collis

[56]  Zou & Stan

[57]  Cavusgil & Zou

The effecting of international e-commerce and international entrepreneurship capabilities by improving the export performance in knowledge-based companies

 

Abstract

This article aims to investigate the relationship between cyberspace capabilities and the characteristics of international entrepreneurship and improve the export performance of knowledge-based companies. This research was conducted by descriptive correlation method. The statistical population of this study includes 293 knowledge-based companies in Khorasan Razavi province. A total of 166 managers of these companies were selected as a research sample by simple random sampling method. The data collection tool was three questionnaires of cyberspace capabilities, international entrepreneurial characteristics and export performance that were used as researchers. Content validity, face validity, structural validity and validity of the questionnaires were confirmed. The results showed that there is a relationship between e-commerce capabilities and the Internet with the characteristics of international entrepreneurship. There is also a significant relationship between e-commerce and Internet capabilities and international entrepreneurial characteristics with improved export performance. The results also showed that the capabilities of the Internet and e-commerce and the characteristics of international entrepreneurship affect the export performance of knowledge-based. companies.

Keywords: Cyberspace Capability, International Entrepreneurship Characteristics, Export Performance, Knowledge-Based Companies

1

 

---