طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی روشها و فنون تدریس اثربخش ریاضی برای دانش‌آموزان ابتدایی دیرآموز در شهرستان ارومیه (پژوهشی آمیخته)
محورهای موضوعی : علوم تربیتیجواد کیهان 1 * , ناهید اصل کندی 2
1 - دانشیار گروه علوم تربیتی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
2 - گروه علوم تربیتی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران
کلید واژه: روش های تدریس اثر بخش, فنون تدریس اثربخش, دانش آموزان دیر آموز,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتباریابی مدل مفهومی روشها و فنون تدریس اثربخش ریاضی برای دانش‌آموزان دیرآموز ابتدایی بود. این مطالعه با رویکرد آمیخته و در دو مرحله کیفی و کمی انجام شد. در بخش کیفی، روش پدیدارشناسی به‌کار گرفته شد و داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته با ۱۸ معلم ابتدایی دارای تجربه تدریس به دانش‌آموزان دیرآموز گردآوری گردید. مشارکت‌کنندگان به‌صورت هدفمند و مبتنی بر معیار انتخاب شدند و گردآوری داده‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. برای بررسی اعتبار و قابلیت اعتماد داده‌ها از بازبینی متخصصان، مطالعه مکرر، مقایسه مستمر و دسته‌بندی بدون تغییر داده‌ها استفاده شد. تحلیل مضمون داده‌های کیفی منجر به شناسایی ۳۲ مضمون فرعی و 10 مضمون اصلی در حوزه روش‌های تدریس و 61 مضمون فرعی و 7 مضمون اصلی در حوزه فنون تدریس شد. در بخش کمی پژوهش، مدل‌های مفهومی استخراج‌شده با استفاده از معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفتند. جامعه آماری شامل معلمان پایه ابتدایی شهرستان ارومیه در سال تحصیلی ۱۴۰۳–۱۴۰۴ بود. نمونه‌گیری به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام شد و در نهایت تعداد ۱۷۸ نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. بررسی شاخص‌های برازش مدل‌ها نشان داد که هر دو مدل از برازش مناسبی برخوردارند. همچنین ضریب تعیین برای مدل روش‌های تدریس 0.764 و برای مدل فنون تدریس 0.752 به‌دست آمد که بیانگر قدرت تبیین بالای مدل‌هاست. این نتایج نشان می‌دهد معلمان می‌توانند با به‌کارگیری روشها و فنون شناسایی‌شده، ظرفیت‌های یادگیری دانش‌آموزان دیرآموز را به شکل مؤثری ارتقاء دهند.
The aim of the present study was to design and validate a conceptual model of effective mathematics teaching methods and techniques for slow-learning elementary school students. This study was conducted with a mixed-method approach and in two qualitative and quantitative stages. In the qualitative part, the phenomenological method was used and data were collected through semi-structured interviews with 18 elementary school teachers with experience in teaching slow-learning students. Participants were selected purposively and based on criteria, and data collection continued until theoretical saturation was reached. To examine the validity and reliability of the data, expert review, repeated reading, continuous comparison, and classification without changing the data were used. Thematic analysis of qualitative data led to the identification of 32 sub-themes and 10 main themes in the field of teaching methods and 61 sub-themes and 7 main themes in the field of teaching techniques. In the quantitative part of the research, the extracted conceptual models were tested using structural equations. The statistical population included elementary school teachers in Urmia city in the academic year 1403-1404. Sampling was carried out using a multi-stage cluster method and finally 178 people were selected as a sample. Examination of the fit indices of the models showed that both models had a good fit. Also, the coefficient of determination for the teaching methods model was 0.764 and for the teaching techniques model was 0.752, which indicates the high explanatory power of the models.
امانی، ملاحت؛ اسدی گندمانی، رقیه؛ نسائیان، عباس؛ وحدانی اسدی، محمدرضا و بدخشان، عصمت. (1398). بررسی روش های مورد استفاده برای آموزش کودکان دیرآموز در مدارس ابتدایی و ارائه راهکارهای کیفیت بخشی به آن، نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 19(158)، 23-32.
اسدزاده، حسن. (1397). نظریه های و روش های آموزش. چاپ سوم. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
پوشنه، کامبیز و نیکنام، صدف. (1398). اثربخشی برنامه آموزش حس عدد بر بهبود مهارت های عددی و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان دیرآموز پایه اول ابتدایی، فصلنامه روان شناسی افراد استثنایی، 9(36)، 55-70.
شب افروز، ژیلا و رضایی، سعید. (1402). تاثیر توانبخشی حرکتی بر تقویت توجه دانش آموزان دیرآموز، نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 13(3)، 44-52.
درتاج، فریبرز و کردنوقابی، رسول. (1396). نظریه های آموزش(الگوها، راهبردها، روشها و فنون). چاپ دوم. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
زرنقاش، مریم؛ مرادی، احمد و حیدری فرد، وجیهه. (1402). اثربخشی برنامه آموزش کفایت اجتماعی بر هوش هیجانی، ابراز وجود وخودکارآمدی دانش آموزان دیرآموز، فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 18(72)، 145-152.
حسین خانزاده، عباسعلی؛ ابراهیمی، شهربانو؛ حسینی، شیما و خداکرمی، فائزه. (1398). تاثیر آموزش ریاضی از طریق برنامه های آموزشی رایانه ای بر یادگیری ریاضی و علاقه به ریاضی دانش آموزان دیرآموز، نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(2)، 149-164.
حسین خانزاده، عباسعلی؛ ابراهیمی، شهربانو؛ خداکرمی، فائزه و حصیرچمن، احیا. (1398). تاثیر آموزش از طریق بازی های حرکتی بر یادگیری مفاهیم و علاقه به ریاضی دانش آموزان دیرآموز، فصلنامه علوم روانشناختی، 18(79)، 797-806.
حسینی معصوم، سید محمد و یار، محبوبه. (1401). تاثیر تکنیک چهارمرحله ای کل واژه های تصویری بر شناخت زبانی کودکان دیرآموز از دیدگاه روان شناسی زبان؛ مطالعه موردی، مجله جستار های زبانی، 13(2)، 247-284.
صالحی،کیوان و عابدی، امیر. (1391). ارتباط راهبردهای انگیزشی و هوش هیجانی در یادگیری درس ریاضی دانش‌آموزان دیرآموز. اندیشه‌های نوین تربیتی، 18(2): 85 – 53.
کریمی، حسن و صبوری، غفور.(1398). مداخله زودهنگام برای افراد دیرآموز در دوره پیش دبستانی، نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 19(156)، 17-28.
کیهان، جواد. (1400). رویکردها و روش های نوین تدریس. چاپ اول. تبریز: انتشارات گنج حضور.
گندمی، زینب؛ ارجمندنیا، علی اکبر و افروز، غلامعلی. (1400). اثربخشی توان بخشی شناختی مبتنی بر کارکردهای اجرایی (بتا) بر عملکرد رفتاری دانش آموزان دیرآموز، مجله پژوهش های کاربردی روانشناختی، 12(1)، 207-225.
غفوریان، محسن و عاشوری، محمد. (1396). دانش آموزان دیر آموز: ارزیابی پویا، ویژگی ها، شناسایی، شیوه تدریس و بهبود ظرفیت یادگیری، نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 17(147)، 57.
نعمت پور مونه، بهمن و زارعی، محمدحسین. (1403). مدل ساختاری میزان اثر آموزش بدون خشونت بر پیشرفت تحصیلی، خودکارآمدی و خوش بینی تحصیلی دانش آموزان دیرآموز با نقش واسطه ای روش شناسی معلمان، نشریه اندیشه های نوین تربیتی، 20(4)، 69-80.
Aprinastuti, C., Anggadewi, B. E. T., Suharno, R., & Wiyantari, W. (2020). Development of mathematics manipulative for slow learner and dyscalculia student in elementary school by using Montessori’s characteristic. 1663(1), 012065. https://doi.org/10.1088/1742-6596/1663/1/012065.
Annisa, Y. N., Marmoh, S., & Hadiyah, H. (2023). Strategi pembelajaran anak lamban belajar (slow learner) pada pembelajaran jarak jauh siswa sekolah dasar. https://doi.org/10.20961/ddi.v10i5.66955.
Alenezi, N. (2016). Teachers and Parents perspectives towards including slow learners in mainstream schools in Kuwait. Ph.d dissertation, University of Stirling.
Asri, O. S., & Nuroh, E. Z. (2023). Teacher strategies for teaching slow learners in low-grade primary schools. https://doi.org/10.33578/jtlee.v6i2.8031.
Andriyani, A. (2023). Computational Thinking in Solving Arithmetic Sequences Problems for Slow Learners: Single Subject Research. https://doi.org/10.21043/jpmk.v6i1.20406.
Afzal, M. T., Gondal, B., & Fatima, N. (2014). The effect of computer based instructional technique for the learning of elementary level mathematics among high, average and low achievers. International Journal of Education and Development Using ICT, 10(4), 47–59.
Bryant, D. P., Bryant, B. R., Gersten, R., Scammacca, N., & Chavez, M. M. (2018). Mathematics intervention for first- and second-grade students with mathematics difficulties. Remedial and Special Education, 29(1), 20-32.
Cheon KA. (2024). Comprehensive Understanding of Slow Learners (Borderline Intellectual Functioning). J Korean Acad Child Adolesc Psychiatry;35(3):153-154.
Chiam, S. M. (2013). The use of manipulative teaching and learning aids and cooperative learning among mathematics slow learners. http://eprints.ums.edu.my/11796/.
Deda, Y. N., Disnawati, H., Biamsasi, M., Kolo, H., Sopbaba, M., & Manbait, A. N. E. (2023). Penerapan “Puzzle Rumah Penjumlahan” untuk Menunjang Konsep Matematika Dasar bagi Murid Slow Learner di Sekolah Dasar. https://doi.org/10.32938/jpsh.2.2.2023.86-95.
Damayanti, M. (2022). Strategi pembelajaran mengatasi kesulitan anak sekolah dasar dalam mengerjakan soal cerita matematika. Seminar Nasional Teknologi Dan Multidisiplin Ilmu. https://doi.org/10.51903/semnastekmu.v2i1.180.
Filiz, T., & Güneş, G. (2023). A Systematic Review of Instructional Interventions Applied to Primary School Students with Mathematics Learning Difficulties. International Journal of Education and Literacy Studies. https://doi.org/10.7575/aiac.ijels.v.11n.4p.281.
Geary, D. C. (2013). Early foundations for mathematics learning and their relations to learning disabilities. Current Directions in Psychological Science, 22(1), 23-27.
Jingga, T. Z., Novita, R., Evinda, E., Febrina, W., & Putra, P. D. A. (2024). Memomath: Educational Game Application for Elementary School Children in Special Inclusion Classes for Students with Slow Learner Diagnosis. Jurnal Teknologi Dan Open Source, 7(2), 247–257.
Hadi, F. R. (2016). Proses Pembelajaran Matematika Pada Anak Slow Learners (Lamban Belajar). Premiere Educandum, 6(01), 162633. https://doi.org/10.25273/PE.V6I01.295.
Haddar, G., & Novianti, E. (2019). Analysis of difficulties in learning mathematics in elementary school. 1(1), 59–64. https://doi.org/10.24903/BEJ.V1I1.313.
Hartini, A., Widyaningtyas, D., & Mashluhah, M. I. (2017). Learning strategies for slow learners using the project based learning model in primary school. 1(1), 29–39.
Herman, T. (2023). Mathematics Learning for Slow Learners at Regular Schools. Al Fikrah : Jurnal Manajemen Pendidikan, 11(1), 91. https://doi.org/10.31958/jaf.v11i1.6767.
Hafidah, H., & Rukli, R. (2022). Treatment Slow Learner Learning Repetitive Addition with Realistic Mathematics Learning Approach. Mimbar Sekolah Dasar, 9(3), 396–412.
Kirk, S., Gallagher, J. J., Coleman, M. R., & Anastasiow, N. J. (2018). Educating exceptional children (14th ed.). Cengage Learning.
Listiawati, N., Sabon, S. S., Wibowo, S., & Riyanto, B. (2023). Analysis of implementing Realistic Mathematics Education principles to enhance mathematics competence of slow learner students. JME (Journal of Mathematics Education). https://doi.org/10.22342/jme.v14i4.pp683-700
Miller, S. P., & Mercer, C. D. (2017). Educational aspects of mathematics disabilities. Journal of Learning Disabilities, 30(1), 47-56.
Peltopuro, M., Ahonen, T., Kaartinen, J., Seppala, H., & Narhi, V. (2014). Borderline Intellectual Functioning: A Systematic Literature Review. Intellectual and development disabilities, 6, 419–44 – 56.
Permatasari, D. A., Rantayu, R. F., Farida, A., Salsabila, Z., & Muwaffiq, M. N. (2022). Pendampingan belajar matematika bagi siswa berkebutuhan khusus slow learner. Jurnal Penamas Adi Buana, 6(01), 37–44.
Prawira, A., Misdayani, M., Siagian, I. O., Arifin, T., & Rochyadi, E. (2024). Curriculum Modification to Improve Counting Fraction Ability on Slow Learner Children. Journal of ICSAR, 8(1), 85.
Putranto, S. (2018). Does peer tutoring with realistic mathematics education approach effective to develop conceptual understanding of slow learners. 1097(1), 012127. https://doi.org/10.1088/1742-6596/1097/1/0121273.
Fany, R. (2018). Meningkatkan kemampuan matematika (operasi hitung penjumlahan dan pengurangan) melalui media snake game untuk anak slow learner. https://eprints.umm.ac.id/38598/
Fitri, S. (2016). The model of mathematics learning on slow learners at inclusive school State Primary School Ketawanggede Malang. http://etheses.uin-malang.ac.id/4096/
Putri, A. Y., Mariana, N., & Muhimmah, H. A. (2023). (n.d.). A Qualitative Approach in Designing Differentiated Numeracy Learning Strategies for Lower Grade Slow Learner Students. https://doi.org/10.58230/27454312.1373.
Putri, N. D. A., Fadhilah, S. S., & Akhyar, M. (2018). Analyzing the Needs of Math Realistic Instructional Media for Students with Slow Learner.
Pfannenstiel, K. H., & Sanders, J. “Jc.” (2017). Characteristics and Instructional Strategies for Students With Mathematical Difficulties: In the Inclusive Classroom (pp. 250–281). IGI Global. https://doi.org/10.4018/978-1-5225-2520-2.CH011.
Riccomini, P. J., Hwang, J., & Morano, S. (2016). Developing Mathematical Problem Solving through Strategic Instruction: Much More Than a Keyword (Vol. 29, pp. 39–60). Emerald Group Publishing Limited. https://doi.org/10.1108/S0735-004X20160000029003.
Simbolon, M. E., Borolla, F. V., Prasrihamni, M., & Supena, A. (2022). Mnemonic Techniques in Slow Learner Student Learning in Elementary School. Jurnal Kependidikan, 8(2), 470.
Stevens, E. A., Rodgers, M. A., & Powell, S. R. (2018). Mathematics interventions for upper elementary and secondary students: A systematic review of the literature. Journal of Learning Disabilities, 51(3), 244-259.
Ozkan, S., Kara, K., Almbaideen, M., Congologlu, M. A. (2018). Investigation of distinctive characteristics of children with specific learning disorder and borderline intellectual functioning. Arch Clin Psychiatry, 45(1), 1-6.
Wati, M., & Hendriani, W. (2024). Strategi Mengajar Siswa Lamban Belajar (Slow Learners): a Narrative Review. EduInovasi, 4(2). https://doi.org/10.47467/edu.v4i2.2314.
Wafiroh, H., & Harun, H. H. A. (2022). The barriers in the implementation of mathematics learning for slow learner during the COVID-19. Jurnal Elemen, 8(1), 144–160.