بررسی ارتباط نرخ بهره با نرخ ارز بر اساس تئوری اثر بین المللی فیشر در اقتصاد ایران

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

حسن ولیان ¹ , محمدرضا عبدلی ² , مهدی کابوسی ³

1 - کارشناس ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول.گرگان.ایران
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.شاهرود .ایران
3 - کارشناس ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول.گرگان.ایران

تاریخ دریافت : 1391/10/18 تاریخ پذیرش : 1391/12/20 تاریخ انتشار : 1392/03/25

کلید واژه: O23, O24, نرخ بهره, واژگان کلیدی: نرخ ارز, تئوری اثر بین المللی فیشر طبقه‌بندی JEL: E43,

چکیده مقاله :

یکی از مباحث مهم در اقتصاد کلان، بررسی رابطه بین نرخ بهره و نوسانات نرخ ارز در قالب تئوری‌های اقتصادی است. از آنجا که اقتصاد ایران طی سال‌های بعد از انقلاب همواره دارای نوسانات اقتصادی زیادی قرار داشته است، لذا بررسی رابطه بین این دو متغیر و تاثیرشان بر اقتصاد کشور ما موضوع و هدف اصلی مقاله حاضر را تشکیل می‌دهد. در این مقاله ارتباط بین مهمترین متغیر بازار خارجی با مهمترین متغیر بازار پول یعنی نرخ ارز با نرخ بهره بررسی می‌گردد. در این تحقیق به‌دلیل دو نرخی بودن ارز در اقتصاد ایران، از دو نرخ ارز رسمی و نرخ ارز غیررسمی استفاده نمودیم. همچنین از نرخ سود سپرده‌گذاری کوتاه‌مدت یکساله، میان‌مدت سه‌ساله و بلندمدت پنج‌ساله استفاده نمودیم. تمامی داده‌ها از بانک مرکزی جمع‌آوری شده است و جامعه آماری این تحقیق اقتصاد ایران می‌باشد. در این راستا هدف این تحقیق بررسی ارتباط نرخ بهره کوتاه‌مدت یکساله، نرخ بهره میان‌مدت سه‌ساله و نرخ بهره بلندمدت پنج‌ساله با نرخ ارز رسمی و غیررسمی با استفاده از روش تخمین حداقل مربعات معمولی (ols) و مدل‌های اقتصادسنجی، به‌ویژه مدل ارائه شده فیشر در اقتصاد ایران می‌باشد. این مقاله از داده‌های سالانه برای بررسی بین سال‌های 1369 تا 1390 استفاده نموده است. نتایج حاکی از ارتباط معنادار بین نرخ ارز رسمی و غیررسمی با نرخ بهره یکساله، سه‌ساله و پنج‌ساله می‌باشد که بیان می‌نماید تمامی فرضیه‌های یاد شده مورد تایید قرار گرفتند. Abstract The study of interaction between exchange rate and macroeconomic variables has argued among many economist. This paper focus on the relationship between foreign exchang rate fluctuations and its influences in money market with respect to nominal and real rate effects in various markets. Based on OLS models during 2000 to 2011, the findings show that there are a significant relationship between real interest rate and unofficial real exchange rate in shortrun,medium and longrun in Iran money market.

منابع و مأخذ:

منابع

-      ازوجی، علاءالدین و  علیرضا فرهادی کیا (­1385­)، "ارزیابی اثرات سیاستهای آزادسازی مالی و تغییرات نرخ سود بانکی بر توسعة بخش مالی در اقتصاد ایران، با مجموعه مقالات شانزدهمین کنفرانس سیاستهای ."VECM استفاده از تکنیک پولی و ارزی، تهران: مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

-      بید آبادی، بیژن (1383)، "الگوی اقتصاد سنجی کلان ایران"، چاپ پنجم، پژوهشکده پولی و بانکی، زمستان1383.

-      سامتی، مرتضی، دلالی اصفهانی، رحیم، خوش اخلاق، رحمان و زهره شیرانی فخر (1388)، "تحلیل روابط علّی بین متغیرهای کلان اقتصادی، به منظورکاهش نرخ بهره در ایران با روش نقشة علّی بیزین"، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی.

-      شجری، هوشنگ، و محمد کمال زاده (1381)، "اقتصاد پول و بانکداری"، چاپ دوم، نشر هشت بهشت.

-      کشاورزیان پیوستی، اکبر و علی عظیمی چنزق (­1384­)، "آزادسازی نرخ سود وتأثیر آن بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران". فصل نامة پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، سال سیزدهم، شمارة 35 ، ص 59-82.

-      مساح، محمد. (1388). «بنیادهای اقتصادی در بازار ارز»، چاپ دوم، چالش، تهران، پاییز1388

 

-       Aziz, Nusrate. (2008). “The Role of Exchange Rate in Trade Balance: Empirics from Bangladesh”, University of Birmingham, UK, June 2008.

-       De Grauwe, P and G. Schnable. (2005). “Exchange Rate Stability, Inflation and Growth in (south) Eastern and Central Europe”. Mimeo.

-       De grave, Paul. (1993). “the Economics of Monetary Integration”. Oxford University Press.

-       Demirag, I and S. Goddard, (1994). "Financial Management for International Business", McGraw-Hill Book Company, Berkshire, Europe.

-       Demiroze,(2001), http://www.ecomod.net/conferences/ecomod2001/papers_web/Demiroz.pdf

-       Deutsch, Bundesbank report. (2001), "Real Interest Rates: Movement and Determinants", pp. 31-47, July.

-       http://www.economicshelp.org/macroeconomics/exchangerate/factors/ influencing .html

-       Fisher, I., 1930‘The Theory of Interest’, New York, Macmillan.

-       Khalwaty, Tajul, (2000), "Inflation and Solutions", 1st Edition. Gramedia Pustaka Utama, Indonesia.

-       MacDonald, R., J. Nagayasu (1999), “The long-run relationship between real exchange rates and real interest differentials: a panel study,” IMF Working Paper 99/37.

-       Madura, Jeff, (2000), "International Financial Management", 6th Edition, South-Western College Publishing.

-       Ogaki Masao and Santaella Julio A., (2005), “The exchange rate and the term structure of interest rates in Mexico”, Ohio State University, Department of Economics, Working Paper, 99-21.

-       Solnik, B., (2000). "International Investment", Addison Wesley Longman, Inc, New York.

-       Utami, Siti rahimi., Inanga, Eno L. (2009). “Exchange Rates, Interest Rates, and Inflation Rates in Indonesia: The International Fisher Theory”, Euro Journals Publishing, Inc.

-       Zhongxia, Jin. (2003), “The Dynamics of real Interest rate, real exchange rates and balance of payments in China: 1980-2002” IMF Working Paper 03/67.