انجام مطالعات اقتصادی و زیست محیطی نیروگاه‌های فسیلی و هسته‌ای و ارائه گزینه بهینه

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

معصومه شجاعی ¹ , ساناز نمازی ² , مهتاب بیراوند ³

1 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند.تهران.ایران
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند.تهران.ایران
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد تهران پرند.تهران.ایران

تاریخ دریافت : 1391/10/05 تاریخ پذیرش : 1391/12/12 تاریخ انتشار : 1392/03/25

کلید واژه: واژگان کلیدی: برق هسته‌ای, مطالعات اقتصادی, مطالعه زیست محیطی, برق فسیلی طبقه‌بندی JEL:P28 N7,

چکیده مقاله :

در طی سال‌های اخیر روند بسیار فزاینده‌ای در مصرف انرژی در سطح جهان به‌ویژه در بخش برق ایجاد گردیده که با توجه به حساسیت‌های جهانی در حفظ محیط زیست و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، منجر به کاربرد سایر منابع غیرفسیلی تولید برق همچون انرژی‌های تجدید پذیر (باد، برق آبی و خورشیدی) و نیز انرژی هسته‌ای شده است. عوامل متعددی درانتخاب گزینه مناسب از بین منابع متعدد تولید برق دارای اهمیت می‌باشند که از آن جمله می‌توان به شرایط جغرافیایی و اقلیمی منطقه، دارا بودن منابع فسیلی، عوامل اقتصادی، فنی و مسایل زیست محیطی مربوطه اشاره کرد. در این راستا با توجه به وضعیت زیست محیطی جهانی و اثرات قابل توجه بخش انرژی بر آن، گرایش عمومی به‌سمت کاربرد روش‌هایی با کارایی بالاتر و تولید برق با آلودگی کمتر است. از میان منابع آتی تامین برق، انرژی هسته‌ای به‌عنوان یک روش تولید انرژی با انتشار در حد صفر گازهای گلخانه‌ای در سطح جهان شناخته شده است که علاوه بر این مزیت دارای ویژگی‌هایی همچون تامین مقدار بسیار چشمگیری از انرژی الکتریکی با مصرف سوخت بسیار ناچیز، اطمینان دسترسی به منبع سوخت و از دیدگاه اقتصادی پایین بودن هزینه‌های تولید همچون ساخت، سرمایه‌گذاری، عملیات بهره‌برداری، مدیریت زائدات و نیز برچیدن سایت پس از اتمام زمان بهره‌برداری می‌باشد که می‌تواند به‌عنوان گزینه مناسبی در کنار زغال‌سنگ جهت تامین انرژی برق در دهه‌های آتی مد نظر قرار گیرد. در این مقاله سعی گردیده با توجه به وجود دیدگاه‌های متعددی در زمینه کاربرد و عدم کاربرد انرژی هسته‌ای به‌عنوان یک روش تامین انرژی، مطالعه بسیار وسیع و جامعی در مورد اثرات حاصل از یک نیروگاه هسته‌ای در مقایسه با نیروگاه هسته‌ای از منظر زیست محیطی و اقتصادی جهت تعیین گزینه بهینه صورت پذیرد. در انتها در بخش اقتصادی، مقایسه هزینه برق فسیلی و هسته‌ای صورت پذیرفته و نتایج نشان‌دهنده این واقعیت می‌باشد که در صورتیکه هزینه‌های خارجی شامل انتشار گازهای گلخانه‌ای در این بخش در نظر گرفته شود، برق هسته‌ای به‌عنوان یک گزینه قابل رقابت و جایگزین می‌باشد ولیکن همچنان دغدغه حاصل از مدیریت پسماندهای هسته‌ای و نیز تامین ایمنی کامل و جلوگیری از بروز حوادث بعنوان معضلات موجود پیشرو قرار دارد. Abstract In recent years, the energy consumption particularly in electricity sector significantly has been increased around the world. This led to the use of alternative sources of energy such as wind, solar, hydroelectric and also nuclear energy due to the global concerns about environmental protection and reduction of CO2 emissions. Numerous factors are important in selection of appropriate option among various sources of electricity generation which can be related to the geographical and climatological conditions, access to the fossil fuels, environmental, social and economic factors. Regard to the global environmental statements and the significant effects of energy sector on it, public trends are towards the use of high efficient and less pollutant technologies for generation of electricity. Among the future resources for energy generation, the nuclear energy is well-known as a zero emission method for electricity production around the world. Moreover, high amount of electricity generation with minimal fuel consumption, secure access to the sources of energy, having the lower production, operation and capital costs and appropriate decommissioning phase are other advantages of using nuclear energy for electricity production. In this paper, a comprehensive study has been carried out on different aspects and effects of nuclear energy as a source of energy for electricity generation. Then the results were compared with fossil fuel electricity with consideration of environmental and economic concerns. Consequently, results showed that the nuclear energy can be a competitive and alternative source of energy rather than fossil fuels when the external costs including CO2 emissions are calculated in economic analysis. However, there are still a lot of concerns about nuclear waste management, probable accidents and safety issues.

منابع و مأخذ:

منابع

-      معاونت امور انرژی، "ترازنامه انرژی 1389"، موجود در پرتابل وزارت نیرو­ : pep.moe.org.ir

-      معطر، فرامرز، عابدی، زهرا و آزاده وزیری نهاد (1388)، " مقایسه تطبیقی و زیست محیطی برق هسته ای و فسیلی در ایران"، علوم و تکنولوژی محیط زیست ، دوره یازدهم ، شماره 4.

-      سعیدی، محسن و عبدالرضا کرباسی (1384 )،"مدیریت زیست محیطی نیروگاه ها "، وزارت نیرو سازمان بهره وری انرژی سابا.

-      طباخ، فرشید (1385)، "آنالیز فنی و اقتصادی راکتورهای آب سنگین برای ایران"، دانشگاه صنعتی امیر کبیر

-      منابع انرژی تجدیدپذیر نوین، شورای جهانی انرژی ،ترجمه گروهی از کارشناسان دفتر انرژی های نو ،چاپ اول ،تهران،چاپ اطلس ،1375

-      مهرپرور،محمد (1388)، "ارزیابی اقتصادی احداث نیروگاه های خورشیدی در مقایسه با نیروگاه های فسیلی". پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد وحسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

-      غلامی، فاطمه (1388) ،"مقایسه هزینه برق خورشیدی و برق آبی با تامین برق از شبکه سراسری در روستاهای فاقد برق". پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

-      عنایتی، عباسعلی، کاظم نژاد، سیدمحمد و سید حسن محسنی (1385)، " بررسی استفاده از انرژی برق آبی دریکی از جایگاه های استان مازندران" شرکت معاونت نظارت برتوزیع برق منطقه ای مازندران.

 

-       Hore-Lacy Ian, (2006) “ Nuclear Energy in the 21 century” , The world nuclear university primer

-       OECD Nuclear Energy Agency and International Energy Agency report, 2010