سنجش قدرت انحصاری صنعت بانکداری ایران با رویکرد هال- راجر

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

جعفر یوسفی ¹ , مهدی مرادی ^{2 *} , سید یوسف حاجی اصغری ³ , رستم قره داغی ⁴

1 - دانشجوی دکترای گروه اقتصاد، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی میانه، ایران
2 - استادیار، گروه اقتصاد، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران
3 - استادیار، گروه مدیریت، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران
4 - استادیار، گروه مدیریت، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه، ایران

تاریخ دریافت : 1402/03/07 تاریخ انتشار : 1404/04/11

کلید واژه: صنعت بانکداری, قدرت انحصاری, شاخص لرنر, هال - راجر,

چکیده مقاله :

چکیده طی سال‌های اخیر قدرت بازاری در صنایع مختلف از جمله صنعت بانکی موردتوجه محققین قرار گرفته است، کاهش قدرت انحصاری در صنعت بانکی موجب کاهش هزینه واسطه‌گری مالی می‌شود و موجبات افزایش رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی را فراهم می‌آورد، لذا در این مقاله ساختار بازار صنعت بانکداری ایران با استفاده از مدل هال - راجر در بازه زمانی 1400-1380 بررسی شد و شاخص لرنر برای 33 بانک دولتی و خصوصی محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شاخص لرنر برای 29 بانک بین 11/0 تا 93/0 و برای سه بانک دیگر منفی است؛ بنابراین، یافته‌ها تأیید می‌کند که در بیش از 88 درصد از بانک‌های فعال کشور، شکاف قابل‌توجهی بر قیمت و هزینه نهایی وجود دارد. همچنین در این تحقیق، شاخص‌های تجربی هرفیندال - هیرشمن و شاخص CR4 نیز محاسبه شد و نتایج محاسبات بر روی هر دو شاخص بیانگر این واقعیت است که قدرت انحصاری در بازار متشکل پولی در این دوره کاهش‌یافته و ضریب رقابت افزایش‌یافته است.

چکیده انگلیسی:

Abstract In recent years, market power in various industries including the banking industry has attracted the attention of researchers, the reduction of monopoly power in the banking industry reduces the cost of financial intermediation and increases economic growth and social welfare, so in this article, the market structure of the industry Iranian banking was investigated using the Hall-Roger model in the period of 1380-1400 and the Lerner index was calculated for 33 public and private banks. The research results show that the Lerner index for 29 banks is between 0.11 and 0.93 and is negative for three other banks; Therefore, the findings confirm that in more than 88% of active banks in the country, there is a significant gap on the final price and cost. Also, in this research, Herfindahl-Hirschman empirical indices and CR4 index were also calculated and the results of calculations on both indices indicate the fact that the monopoly power in the money market has decreased in this period and the competition coefficient has increased. Keywords: banking industry, monopoly power, Lerner index, Hall-Roger