رویکرد استفاده از رگرسیون کوانتایل در تشخیص تاثیر نااطمینانی سیاستهای اقتصادی بر دهکهای متفاوت از نسبت سوددهی شرکت های پتروشیمی
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیحمیدرضا ارباب 1 , حمید آماده 2 , امین امینی 3
1 - عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی
2 - دانشیار گروه اقتصاد انرژی دانشگاه علامه طباطبائی،
3 - دانشجوی دکترای اقتصاد بازار و مالیه نفت و گاز، دانشگاه علامه طباطبائی
کلید واژه: نااطمینانی سیاست های اقتصادی, نسبت سوددهی, شرکتهای پتروشیمی.,
چکیده مقاله :
در این مطالعه عوامل بی ثباتی اقتصادی که منجر به نوسان نسبت سوددهی شرکتهای پتروشیمی می‌گردد، مورد بررسی قرار گرفت. در این خصوص، از سری زمانی نرخ دلار بازار آزاد، تولید ناخالص داخلی، درآمدهای عمومی و مخارج دولت به همراه نقدینگی در سطح جامعه به عنوان متغیرهای سیاستی در طول سالهای 1397-1387 بصورت فصلی استفاده گردید. اطلاعات مربوط به نسبت سوددهی شرکتهای پتروشیمی به عنوان متغیر وابسته به صورت فصلی از صورتهای سود و زیان شرکتها استخراج شد. با توجه به نوع سری زمانی در دسترس و قابلیت‌های مدنظر، مدل ARIMA-GARCH به منظور ایجاد یک شاخص به عنوان شاخص نااطمینانی سیاستهای اقتصادی مورد استفاده قرار گرفت. شاخص حاصل از نااطمینانی برآورد شده، به همراه سایر عوامل موثر بر سوددهی شامل قیمت سبد نفت اوپک، صادرات محصولات پتروشیمی و مصرف داخلی محصولات پتروشیمی، توسط رگرسیون کوانتایل مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجه حاصل نشان دهنده آن بود که نااطمینانی اگر در دوره جاری ایجاد شود، تنها چهار دهک اول از نسبت سود به فروش را حداکثر 5.7 درصد کاهش می دهد و نااطمینانی مانده از سال قبل مجدد باعث کاهش حداکثری 4.9 درصدی در نسبت سود به فروش می‌شود. اثر حاصل از نااطمینانی جاری در تمامی دهک ها اثر یکسانی ندارد، لذا شرکتها با توجه به نسبت سود به فروش خود اگر در چهار دهک اول قرار گیرند از نااطمینانی متضرر می‌شوند، در صورتی که در دهکهای بالاتر باشند اثر نااطمینانی بر آنها معنادار نیست و تاثیر تغییرات قیمت نفت، مصرف و صادرات برای آنها بسیار بیشتر است.
Abstract
Uncertainty refers to volatile economic policies resulting from any changes in government economic policies. This study examines the factors creating economic instability that lead to fluctuations in the profitability ratios of petrochemical companies. The time series data for variables such as market dollar rates, public revenues, government expenditures, and liquidity have been used seasonally as policy variables during the years 2008-2018. Information on the profitability ratio of petrochemical companies, as the dependent variable, was extracted from the companies' profit and loss statements on a seasonal basis.
The ARIMA-GARCH model was used to create an index representing economic policy uncertainty. This estimated uncertainty index, along with other factors affecting profitability, including changes in the OPEC basket price, petrochemical product exports, and domestic petrochemical product consumption, was analyzed using quantile regression on the profitability ratios of companies.
The results indicated that current uncertainty would reduce the profit-to-sales ratio of the first four deciles by up to 5.7%, and residual uncertainty from four previous periods (the previous year) would reduce the ratio by up to 4.9%. The impact of current uncertainty is not uniform across all deciles; hence, companies in the first four deciles are adversely affected by uncertainty, whereas companies in higher deciles do not experience significant impacts from uncertainty. For these companies, changes in oil prices, consumption, and exports have a more substantial impact.
۱۰. فهرست منابع
ادیب پور، مهدی (1396)، سنجش تاثير نااطميناني نرخ ارز بر شاخص قيمت سهام شركت¬هاي صنعتي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار، پژوهشنامه اقتصاد کلان، سال یازدهم، شماره 22، ص 105-131.
تـناني، محسن، محب خواه، (١٣٩٣)، بررسي رابطه بين استراتژي کسب و کار با کيفيت سود و بازده سهام در شرکت هـاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار، فصلنامه علمي پژوهشي پژوهش هاي تجربي حـسابداري، دوره ٤، شـماره 1، ص . ١٢٧-١٠٥.
حیدری، حسن، بشیری، (1391)، بررسی رابطه بین نااطمینانی نرخ واقعی ارز و شاخص قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران: مشاهداتی بر پایه مدل GARCH-VAR ،فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره نهم،ص ۳۱ -7۶.
عـباسي نژاد حسين ، محمدی، ابراهيمي،(١٣٩٦)، پوياييهاي رابطۀ متغيرهاي کلان و شاخص بازار سهام، نشريه مديريت دارايي و تامين مـالي، دوره ٥، شـماره ١، ص . ٨٢-٦١.
عباسيان، عزت اله ، مرادپور اولادي، عباسيون، (١٣٨٧)، اثر متغيرهاي کلان اقتصادي بر شاخص کـل بـورس اوراق بـهادار تهران، فصلنامه پژوهش هاي اقتصادي ايران ، شماره ١٥، ص . ١٢٦-١٢٠.
شاکری، عباس، بهرامی، طاهرپور، طالبلو، درخشان، (1398)، شبکه های اجتماعی، رفتار تودهای و نوسان نرخ ارز؛ یک شبیه سازی، فصلنامه اقتصاد مالی، شماره 47، تابستان 1398، صفحه 85 تا 111.
نجارزاده، رضا، آقايي، رضايي پورف (١٣٨٨)، بررسي تأثير نـوسانات شوک هاي ارزي و قيمتي بر شاخص قيمت سهام بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رهـيافت خود رگرسيون برداري، فـصلنامه پژوهـشهاي اقتصادي، دوره ٩، شماره ١، ص . ١٧٥-١٤٧.
پاشايي فام، رامين (١٣٨٨)، بررسي تأثير نرخ تورم بر بازده واقعي سهام در ايران، فصلنامه پژوهش ها و سياستهاي اقتصادي ، شماره ٥٠، ص . ٩٣-١١٣.
امام وردی، قدرت‌اله، جعفری، (1398)، اثر بحران های مالی بر انتقال تکانه و سرریز نوسان میان بازارهای مالی توسعه یافته و ایران، فصلنامه اقتصاد مالی، شماره 47، تابستان 1398، صفحه 63 تا 84.
فرما آرا، و.حید، کمیجانی، فرزین وش، غفاری ، (1398)، نقش بازار سرمایه در تامین مالی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه)، فصلنامه اقتصاد مالی، شماره 47، تابستان 1398، صفحه 19 تا 37.
سجادي، سيد حسين، فرازمند، صوفي، (١٣٨٩)، بررسي رابطه متغيرهاي کـلان اقتصادي و شاخص کل قيمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش هاي حسابداري ، شماره ٣٠ ، ص . ٦-٤.
ترابي، تقي، هومن تقي، (١٣٩٠)، اثرات متغيرهاي کلان اقتصادي بر شاخص هاي بازدهي بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمي پژوهشي مـدلسازي اقـتصادي ، شماره ٧، ص . ١٤٤-١٢١.
ابونوري، اسمعيل ، طهرانچيان، حمزه، (١٣٩١)، رابطه بلندمدت بين بي ثباتي نرخ موثر واقعي ارز و شاخص بازدهي صنعت در بازار سهام تهران (رهيافت گارچ چند متغيره )، فصلنامه علمي پژوهشي مـدلسازي اقـتصادي ، دوره ٦، شماره ١٨، ص . ١٩-١.
زاهدي تهراني، پريوش، صادقي شريف، (١٣٩١)، تبيين و تحليل رابطه ي علي موجود بين عوامل کلان اقتصادي با شاخص قيمت کل بورس اوراق بهادار، چشم انداز مديريت مالي ، دوره ١٣، شماره ٥، ص . ٨٩-٦٥.
حلافي، حـميدرضا ، سـعيدي (١٣٩١)، بررسي واکنشهاي متقابل نااطميناني در نرخ ارز و شاخص قيمت سهام بورس تهران، فصلنامه اقتصاد مقداري (بررسيهاي اقتصادي سابق )، دوره ٩، شماره ١، ص . ٥٣-٣٧.
حيدري، حسن، بشيري (١٣٩١)، بررسي رابطه بين نااطميناني نرخ واقعي ارز و شـاخص قـيمت سـهام در بورس اوراق بهادار تهران : مشاهداتي بـر پايه مـدل VAR-GARCH، تـحقيقات مدل سازي اقتصادي ، دوره ٣، شماره ٩، ص . ٩٢-71.
کريم زاده، سعيد، شريفي، قاسميان، (١٣٩٢)، اثر متغيرهاي کلان اقتصادي بر شاخص قيمت سهام بانک ها، مـجله اقـتصادي ، شـماره ١١، ص . ٦٥-٩٠.
احمدپور، احمد، سپهردوست، صالح پور (١٣٩٢)، رابطه رشـد اقـتصادي و سود حسابداري در شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، دوره ٤، شماره ٢٢، ص . ١١٩-١٠٣.
سمناني، محمدعلي، شجاعي (١٣٩٣)، بـررسي اثـر نـوسانات قيمت نفت خام بر شاخص بازدهي بورس اوراق بهادار تهران، فـصلنامه اقتصاد مالي ، دوره ٨، شماره ٢٩، ص . ١١٤-٨٩.
نمازي، محمد، حاجيها، چناري بوکت (١٣٩٦)، تأثير ساختار سررسيد بدهي بر مديريت سود مـبتني بـر اقـلام تعهدي، فصلنامه پژوهش هاي حسابداري مالي و حسابرسي، دوره ٩، شماره ٣٤، ص . ٣٠-١.
خواجوي، شکراله ، قـيومي فـعال، (١٣٩٥)، بررسي رابطۀ نسبت هاي حسابداري و چولگي بازده به منظور تبيين ناهنجاري سهام رشدي و ارزشي، فـصلنامه بـررسي هـاي حسابداري و حسابرسي، دوره ٢٣، شماره ٤، ص . ٤٨٢-٤٦١.
حکيمي پور، نادر (١٣٩٥)، بررسي عوامل موثر بر ضريب واکنش سـود: مـطالعه مـوردي بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه اقتصاد مالي، دوره ١٠، شماره ٣٧، ص . ١٢٦-١١١.
طاهري، ناصر، صادقي،(١٣٩٦)، رابطه بـين سـاختار سـرمايه و عملکرد مالي با تاکيد بر ادوار تجاري : تحليلي از شرکت هاي سهام محور و بدهي محور، فـصلنامه عـلمي پژوهشي مدلسازي اقتصادي، دوره ١١، شماره ٣٨، ص . ١٥٦-١٣٧.
Anderson, E.W., Ghysels, E., Juergens, J.L., 2009. The impact of risk and uncertainty on expected returns. J. Financ. Econ. 94 (2), 233–263.
Arouri, M., Estay, Ch., Rault, Ch., Roubaud, D., (2016). Economic policy uncertainty and stock markets: Long-run evidence from the US, Finance Research Letters, vol. 18, issue C, 136-141.
Bekiros, S., Gupta, R., Kyei, C., 2016. On economic uncertainty, stock market predictability and nonlinear spillover effects. North Am. J. Econ. Finance 36, 184–191.
Bloom, N., 2009. The impact of uncertainty shocks. Econometrica 77 (3), 623–685.
Bloom, N., Bond, S., Van Reenen, J., 2007. Uncertainty and investment dynamics. Rev. Econ. Stud. 74 (2), 391–415.
Brogaard, J., Detzel, A., 2015. The asset-pricing implications of government economic policy uncertainty. Manag. Sci. 61 (1), 3–18.
Chang, C.L., McAleer, M., Tansuchat, R., 2013. Conditional correlations and volatility spillovers between crude oil and stock index returns. North Am. J. Econ. Finance 25, 116–138.
Dakhlaoui, I., Aloui, C., )2016(. The interactive relationship between the US economic policy uncertainty and BRIC stock markets. Int. Econ. 146, 141–157.
Fama, E.F., 1990. Stock returns, expected returns, and real activity. J. Financ. 45 (4), 1089–1108.
Fischer, Stanley (1993), The Role of Macroeconomic Factors in Growth, Journal of Monetary Economics, Vol. 32, pp. 485-512
Gulen, H., Ion, M., 2016. Policy uncertainty and corporate investment. Rev. Financ. Stud. 29 (3), 523–564.
Kang, W., Ratti, R.A., (2013). Oil shocks, policy uncertainty and stock market return. J. Int. Financ. Mark. Inst. Money 26, 305–318.
Pástor, Ľ., Veronesi, P., 2013. Political uncertainty and risk premia. J. Financ. Econ. 110 (3), 520–545.
You, Wanhai., Guo, Yawei., Zhu, Huiming., & Tang, Yong., (2017), Oil price shocks, economic policy uncertainty and industry stock returns in China: Asymmetric effects with quantile regression, Energy Economics 68, pp. 1–18.