بررسی تطبیقی قهرمانان اسطوره ای گرشاسب و اولیس
محورهای موضوعی : تطبیقی (با ویژگی ادبی و هنری)صفورا میربها 1 , عطاالله کوپال 2 * , شهرزاد شیدا 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
کلید واژه: ادبیات تطبیقی, اسدی طوسی, اسطوره و حماسه, اودیسۀ هومر, اولیس و گرشاسب,
چکیده مقاله :
سعی ادبیات تطبیقی بر زمینههای آفرینش، تشابهات، تفاوتها و اثرگذاریهای آثار است تا به رهیافتهایی از نوع ادبی و حماسی دستیابد و اشتراکات فرهنگی و بن مایههای فکری آنرا کشف کند. این پژوهش سه موضوع اصلی جنبههای محتوایی، ادبی و داستانیِ شباهتها و تفاوتهای «گرشاسپ و اولیس» را بر میرسد و شیوۀ رفتار اجتماعی پهلوانان دو حماسه را که شباهتهای فراوانی به یکدیگر دارند، ارائه میدهد. شباهتهای محتوایی از قبیل: عبور از دریا، تقدیر و سرنوشت، مرگ و جهان واپسین، خواب و رؤیای بیهنگام، مبارزه با عوامل غیر معمول و جادو. شباهتهای ادبی مانند: روح حماسی و اسطورهای، جنگ برای حفظ استقرار خود و توصیف. شباهتهای داستانی به مثابه: جنبۀ داستانی و ایستایی شخصیت‌ها را ارائه میدهد. روش مقاله با رهیافتی توصیفی-تحلیلی؛ به صورت تطبیقی و مقایسه ای به شباهتها و تفاوتهای دو حماسۀ «گرشاسب» ایرانی و «اولیس» یونانی به بنمایههای مشترکی چون: سفر به جهان زير زمین و خواب بیموقع، موجودات شگفتآور و غیر طبيعي و جنگ با دیوان و اژدها میپردازد. محقق در این جستار درصدد تبیین تشابهات بین آثار ادبی و استفاده از معیارهای محتوایی، ادبی و داستانی در حماسۀ معروف ایرانی و یونانی است. گیلگمش نخستین حماسۀ جهان با اساسیترين مسائل انسانی است. که جامعۀ هومری يونان از آن تأثیر پذيرفته و بر اوديسهی هومر نیز تأثیر گذاشته است. با توجه به اینکه هر متنی صورت دگرگونی یافتۀ متن دیگر است؛ بدون شک بر ادبیات حماسی ما نیز تأثیرگذار بوده است.
The aim of comparative literature is to explore the creation, similarities, differences, and effects of literary works in order to achieve literary and heroic approaches and discover cultural commonalities and intellectual foundations. This research focuses on the three main themes of content, literary, and narrative similarities and differences between "Garsasp and Odysseus" and presents the social behavior of the heroes of these two epics, which have many similarities. Content similarities include crossing seas, triumph over destiny, death and the afterlife, dreams, and multiple battles against opposing forces and magic. Literary similarities include heroic spirit and myths, the struggle for self-preservation, and description. Narrative similarities present the narrative aspect and the stability of the characters. The article method is descriptive-analytical; it compares and contrasts the common indices of two epics, "Garsasp" and "Odysseus" by focusing on common themes such as traveling to the underworld and sudden sleep, supernatural creatures and warfare with demons and dragons. The researcher aims to explain the similarities between literary works and the use of content, literary, and narrative criteria in Iranian and Greek epics. Gilgamesh is the first epic in the world with the most fundamental human issues. The Homerian society of Greece was influenced by it, and it also influenced the Odyssey of Homer. Considering that every text is a transformed version of another text, our epic literature has undoubtedly also been influential.