بررسی جلوه‌های مقاومت و ظلم‌ستیزی نهضت جنگل در شعر معاصر ایران با تکیه بر شاعران گیلان
محورهای موضوعی : اجتماعی (با ویژگی ادبی و هنری)پروانه قلیزاده 1 , سید سعید احدزاده کلوری 2 * , جهاندوست سبزعلیپور 3 , محمد رضا شاد منامن 4
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، گیلان، ایران.
3 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
4 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.
کلید واژه: قیام جنگل, میرزا کوچک‌خان, شعر, ظلم‌ستیزی, مقاومت,
چکیده مقاله :
قیام جنگل در اواخر دورۀ قاجاریه، برای مبارزه با استعمار انگلیس و روس، با رهبری میرزا کوچک خان، اعلام موجودیت کرد. این نهضت یکی از بزرگ‌ترین هسته‌های مقاومت مردم ایران در برابر بیگانگان بود که در سطحی وسیع بر زندگی و هنر و ادبیات ایران، به‌ویژه بر شعر و ادب گیلان، اثری چشم گیر داشته است. با شکل‌گیری این نهضت، بسیاری از شاعران، برای توصیف چیستی و چگونگی قیام جنگل و وصف قهرمانی‌های رهبر آن، از نشانه‌های زبانی استفاده کردند. بی‌گمان، جنگل و نشانه‌های فراوان قلمرو معنایی آن، مثل درخت، شاخه، برگ، و حتی چشمه و صخره و حیوانات، همان معنا را ندارند که در شعر پیش‌از این نهضت از آن‌ها در ذهن داریم. زیرا گویندگان برای بازنمود احوال جنگل و جنگلی‌ها، از این نشانه‌ها نماد ساخته آن در کنار چهره‌های اسطوره‌ای به‌کار برده و رابطۀ نزدیک ادبیات و جامعه را نشان داده‌اند. این پژوهش با هدف شناساندن گوشه‌هایی از دیدگاه‌های سخن‌گویان دربارۀ قیام جنگل و وجوه ظلم ستیزی و کسب آزادی خواهانۀ آن‌ها انجام‌شده و حاصل آن نشان می‌دهد که غالب شاعران با بیان ویژگی‌های نهضت، با میرزا و یارانش همدلی کرده‌اند. اطلاعات این پژوهش با روش کتابخانه‌ای گرد آمده و با استفاده از روش کیفی تحلیل شده‌است.
Jungle Rebellion declared its existence at the end of the Qajar period, to fight British and Russian colonialism, under the leadership of Mirza Kochuk Khan. This movement was one of the biggest cores of Iranian people's resistance against foreigners, which has had a significant impact on Iran's life, art and literature, especially on the poetry and literature of Gilan. With the formation of this movement, many poets used linguistic signs to describe what and how the forest rose up and to describe the heroism of its leader. Undoubtedly, "forest" and many signs of its semantic realm, such as trees, branches, leaves, and even springs, rocks, and animals, do not have the same meaning as we have in mind in the poem before this movement. Because the speakers have used these signs to represent the state of the forest and the forests, along with mythological figures, and have shown the close relationship between literature and society. This research was done with the aim of introducing some corners of the speakers' views about the jungle uprising and the aspects of their anti-tyranny and freedom-seeking pursuits, and the result shows that most of the poets sympathized with Mirza and his companions by expressing the characteristics of the movement. The information of this research was collected by library method and analyzed using qualitative method.