بررسی آستانه های داستان در داستان های کوتاه بزرگ علوی (با توجه به نظریۀ رابرت فونک)
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی
امین بنی طالبی
1
(دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.)
مسعود فروزنده
2
(دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران)
جهانگیر صفری
3
(استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.)
اسماعیل صادقی
4
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.)
کلید واژه: بزرگ علوی, پایان بندی آستانه, سازوکارهای آستانه, داستان کوتاه, آستانه,
چکیده مقاله :
دنیای داستان کوتاه، دربرگیرندۀ شخصیت ها و حوادثی است که در آن آفریده می شوند و هدف نهایی هر نویسنده این است که خواننده را متمایل سازد تا وارد این دنیای خلاقانه شود. مدخلی که راه خواننده را برای ورود و جلب شدن به این جهان خیالی باز می کند، آستانۀ داستان است. بزرگ علوی، از جمله داستان نویسانی است که در تکامل داستان کوتاه و اشاعۀ بینش واقع گرایی انتقادی نقش بسزا داشته است و از این نظر، سعی داشته به ویژه در داستان های آغازینش با توجه به فنون داستان نویسی مدرن، از جمله پرداخت هنرمندانۀ مطلع داستان ها و پیش کشیدن عناصری همچون راز و ابهام، گفت وگو، کشمکش و صحنه هایی دلالت گر، توجه و رغبت خواننده را برانگیزد. نگارنده در پژوهش حاضر، پس از واکاوی موجز نظریه های ارائه شده در حوزۀ آستانۀ داستان، با تکیه بر نظریۀ رابرت فونک و افزودن قیدی بر آن، به دنبال آن است تا با روش توصیفی تحلیلی، پس از تعیین آغاز و پایان آستانۀ داستان های کوتاه بزرگ علوی و سازوکارهای شروع آنها، به بررسی جملات آغازین داستان ها بپردازد و در موارد لازم به نقاط قوت و ضعف آنها نیز اشاره کند. نتایج حاکی از آن است که بزرگ علوی در داستان هایش، توجه ویژه ای به شروع ترکیبی و شروع با صحنه پردازی داشته و بیشتر مهارت داستان نویسی خود را در بخش صحنه پردازی های آغازین نمایان کرده است. همچنین، او در میان شگردهای چگونگی پایان دهی به آستانه، به شرح و تفصیل ماجرا که زیرمجموعۀ متمرکزکنندۀ روایی وضوح نمایی است، بیشترین توجه را داشته که البته در این شیوه، به سبب گسیختگی میان آستانه و میانۀ داستان، چندان صناعت مند عمل نکرده است.
The world of short stories includes the characters and events in which they are created, and the ultimate goal of any writer is to persuade the reader to enter this creative world. The entrance that opens the way for the reader to enter and be drawn to this imaginary world is the threshold of the story. Bozorg Alavi is one of the storytellers who has played a significant role in the evolution of short stories and the spread of critical realism insight, and in this regard, he has tried, especially in his early stories, to pay attention to modern storytelling techniques, including paying informed artists. Drawing on elements such as mystery and ambiguity, dialogue, conflict and indicative scenes evoke the reader's attention and interest. In the present study, the author, after a brief analysis of the theories presented in the field of storytelling, seeks to rely on Robert Funk's theory and add adverbs to it, using a descriptive-analytical method, after determining the beginning and end of the threshold of great short stories. Alavi and the mechanisms of their beginning, examine the initial sentences of the stories and, if necessary, point out their strengths and weaknesses. The results indicate that the great Alavi in his stories paid special attention to the combination of beginning and beginning with staging, and most of his storytelling skills were reflected in the initial staging section. Also, among the tricks of how to finish the threshold, he paid the most attention to the details of the story, which is the central focus of the narrative "clarity", but in this way, due to the rupture between the threshold and the middle of the story, he did not act very craftily.
کتاب‌ها
ابراهیمی، نادر (1396) براعت استهلال یا خوش‌آغازی در ادبیات داستانی، تهران: روزبهان.
اخوت، احمد (1371) دستور زبان داستان، تهران: فردا.
ارسطو (1357) فن شعر، ترجمه و تحشیۀ عبدالحسین زرین‌کوب، تهران: امیرکبیر.
بیشاپ، لئونارد (1383) درس‌هایی دربارۀ داستان‌نویسی، ترجمۀ محسن سلیمانی، تهران: سورۀ مهر.
پاینده، حسین (1393) گشودن رمان، تهران: مروارید.
پاینده، حسین (1390) گفتمان نقد: مقالاتی در نقد ادبی، تهران: نیلوفر.
پراپ، ولادیمیر (1368) ریخت‌شناسی قصه‌های پریان، ترجمۀ فریدون بدره‌ای، تهران: انتشارات توس.
توماشفسکی، بوریس (1385) «درون‌مایگان» نظریۀ ادبیات: متن‌هایی از فرمالیست‌های روس، ترجمۀ عاطفه طاهایی، تهران: اختران.
دیبل، انسن (1391) طرح در داستان، ترجمۀ مهرنوش طلایی، اهواز: رسش.
ژوو، ونسان (1394) بوطیقای رمان، ترجمۀ نصرت حجازی، تهران: علمی و فرهنگی.
سپانلو، محمدعلی (1384) بازآفرینی واقعیت، تهران: نشر ثالث.
علوی، بزرگ (1357) چمدان، تهران: امیرکبیر.
علوی، بزرگ (1381) گیله‌مرد، تهران: نگاه.
علوی، بزرگ (1383) میرزا، تهران: نگاه.
کرس، نانسی (1391) شروع، میانه، پایان، ترجمۀ نیلوفر اربابی، اهواز: رسش.
مستور، مصطفی (1384) مبانی داستان کوتاه، تهران: مرکز.
میرصادقی، جمال (1392) عناصر داستان، تهران: سخن.
میرعابدینی، حسن (1387) صدسال داستان‌نویسی در ایران، تهران: چشمه.
یونسی، ابراهیم (1379) هنر داستان‌نویسی، تهران: سخن.
مقالات
دادور، المیرا. (1383). ویژگی‌ها و راهبردهای نگارش داستان کوتاه. مجلۀ پژوهش زبان-های خارجی، (17)، 29- 44.
صرفی، محمدرضا و نجمه حسینی‌سروری. (1388). شیوه‌های آغاز و پایان داستان در هزارویک شب. پژوهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا)، 3(1)، 54-31.
قویمی، مهوش. (1385). در آستانۀ متن. پژوهش زبان‌های خارجی، 12(33)، 132- 115.
مینوی، مجتبی. (1352). پژوهشـگر سـتیهنده. کتاب امروز، (6)، 2 -4.
نوروزیان، مسعود، شادمان شکوری و افسانه صحتی. (1385). هنر شروع در حکایات سعدی و داستان‌های کوتاه غرب. پژوهش زبان و ادبیات فارسی، (7)، 42- 65.
پایان‌نامه‌ها
خالقی، مینا (1396) نقد روانشناختی مجموعه داستان چمدان، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره).
نوربخش‌رضایی، فریده‌السادات (1395) بررسی و تحلیل ساز وکارهای شروع در داستان کوتاه فارسی، پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان.
_||_Books
Alavi, Bozorg (1978) Suitcase, Tehran: Amirkabir.
Alavi, Bozorg (2002) Gilehmard, Tehran: Negah.
Alavi, Bozorg (2004) Mirza, Tehran: Negah.
Aristotle (1978) The Art of Poetry, translated and annotated by Abdolhossein Zarrinkoob, Tehran: Amirkabir.
Bishop, Leonard (2004) Lessons on Fiction, translated by Mohsen Soleimani, Tehran: Surah Mehr.
Dibel, Ansan (2012) Design in a story, translated by Mehrnoosh Talaei, Ahvaz: Rash.
Ebrahimi, Nader (2017) For the sake of initiation or cluster in fiction, Tehran: Roozbehan.
Khaleghi, Mina (2017) Psychological Critique of Suitcase Story Collection, Master Thesis in Persian Language and Literature, Imam Khomeini International University.
Kress, Nancy (2012) Beginning, Middle, End, translated by Niloufar Arbabi, Ahvaz: Rash.
Mastoor, Mostafa (2005) Basics of Short Story, Tehran: Center.
Mir Abedini, Hassan (2008) One Hundred Years of Fiction Writing in Iran, Tehran: Cheshmeh.
Mirsadeghi, Jamal (2013) Elements of the story, Tehran: Sokhan.
Okhot, Ahmad (1992) Grammar of the story, Tehran: Farda.
Payende, Hossein (2014) Opening the Novel, Tehran: Morvarid.
Payendeh, Hossein (2011) Discourse of Criticism: Articles in Literary Criticism, Tehran: Niloufar.
Propp, Vladimir (1989) Morphology of fairy tales, translated by Fereydoun Badrahai, Tehran: Toos Publications.
Spanloo, Mohammad Ali (2005) Recreating Reality, Tehran: Third Edition.
Tomashevsky, Boris (2006) "Introverts" Literary Theory: Texts by Russian Formalists, translated by Atefeh Tahaei, Tehran: Akhtaran.
Younesi, Ebrahim (2001) The Art of Fiction, Tehran: Sokhan.
Zhou, Vincent (2015) Poetics of the novel, translated by Nosrat Hejazi, Tehran: Scientific and cultural.
Articles
Dadur, Elmira. (2005). Features and strategies of short story writing. Journal of Foreign Languages Research, (17), 29-44.
Minavi, Mojtaba (1974). Creative researcher. Book Today, (6), 2-4.
Nowruzian, Massoud, Shadman Shakoori and Afsaneh Sehati. (2007). The art of beginning in Saadi anecdotes and short stories of the West. Persian Language and Literature Research, (7), 42-65.
Qawimi, Mahvash. (2007). On the eve of the text. Foreign Languages Research, 12 (33), 132-115.
Sarfi, Mohammad Reza and Najmeh Hosseini Sarvari. (2010). Ways to start and end the story in a thousand and one nights. Research in Mystical Literature (Gohar Goya), 3 (1), 54-31.
Theses Nourbakhsh Rezaei, Farideh Al-Sadat (2016) A Study and Analysis of Mechanisms of Beginning in Persian Short Story, Master Thesis in Persian Language and Literature, University of Guilan.
English sources
Funk, Robert H (1988) The poetics of bibilical narrative, Sonoma: Plebridge.
Genette, GЀrard (1987) Seuils, Paris, Seuil, coll. PoЀtique.
Janson, Tore (1964) Latin prose prefaces: Studies in Literary convention. Almquist and wiksell.
Perry, Menakhem (1979) Literary dynamics: How the order of a text creates its meaning, poetics today, vol 1.
Shipley, Joseph, T. (1970) Dictionary of world litrerary tems, London.
Uspensky, Boris (1973) A poetics of composition, U. of California.
Wiehardt, Ginny (1973) Top 10 Rules for Mystery Writing , About. com. Fiction Writing.