بررسی تطبیقی ساختار داستان ضحاک بر پایه رویکرد روان‌شناسی

محورهای موضوعی : شعر

منصوره مشایخی ¹

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، جیرفت، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/11/09 تاریخ پذیرش : 1395/11/09 تاریخ انتشار : 1395/11/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

اساطیر هم از جهت ساختار و هم از جهت درونمایه دارای وجوه و معانی بسیاری هستند. یکی از اسطوره‌های حاضر در آئین باستان "ضحاک" است که صاحبنظران و منتقدان از دیدگاه‌های متفاوت آن را مورد بررسی قرار داده‌اند. نگارنده این مقاله تحلیلی- پژوهشی بر این باور است که می‌توان این داستان را از رویکرد روان‌شناسی مطابق با نظریه یونگ مورد بررسی و واکاوی قرار داد و نمادهای دیگر عناصر سازنده این داستان را نیز در کنار آن یافت.

چکیده انگلیسی:

Myths are of various aspects and meanings according to their structures and contents. One of the present myths in traditions is "Zahhak" which has been surveyed by many scholars and critics from different point of views. The author of the present analytic - research article believes that the story could be studied and analyzed by psychological approach based on Jung's Theory in order to find other symbols in the abovementioned novel.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

بهار، مهرداد. 1376ش، پژوهشی در اساطیر ایران، ویراستار: کتایون مزداپور، چاپ سوم، تهران: آگاه.

بهار، مهرداد. 1381ش، از اسطوره تا تاریخ، گردآورنده و ویراستار ابوالقاسم اسماعیل پور، چاپ سوم، تهران: بی‌نا.

رستگار فسایی، منصور. 1379ش، اژدها در اساطیر ایران، تهران: توس.

رضی، هاشم. 1381ش، دانشنامه ایران باستان، تهران: سخن.

فردوسی، ابوالقاسم. 1363ش، شاهنامه، به تصحیح ژول مول، چاپ سوم، تهران: انتشارات کتاب‌های جیبی.

فردوسی، ابوالقاسم. 1380ش، شاهنامه(از روی چاپ مسکو)، چاپ هفتم، تهران: نشر قطره.

گریمال، پی یر. 1369ش، اسطوره‌های بابل و ایران باستان، ترجمه علی ایرج آبادی، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.

لوفلر دلاشو، م. 1364ش، زبان رمزی افسانه‌ها، ترجمه جلال ستاری، تهران: توس.

مورنو، آنتونیو. 1380ش، یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمه داریوش مهرجویی، تهران: نشر مرکز.

هینلز، جان. 1382ش، شناخت اساطیر ایران، ترجمه ژاله آموزگار و احمد تفضلی، چاپ چهارم، تهران: نشر چشمه.

یونگ، کارل گوستاو. 1368ش، چهار صورت مثالی، ترجمه پروین فرامرزی، مشهد: آستان قدس رضوی.

 

مقالات

امینی، محمدرضا. 1381ش، «تحلیل اسطوره قهرمانی در داستان ضحاک و فریدون بر اساس نظریه یونگ»، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره هفدهم، شماره دوم، بهار 1381(پیاپی34).