خصوصیات مورفولوژی و پومولوژی چهار رقم آلوی ژاپنی و گوجه (Prunus spp.)
محورهای موضوعی :
میوه کاری
یاسمین شمس الشعرا
1
,
سید مهدی میری
2
,
رحیم قره شیخ بیات
3
,
محی الدین پیرخضری
4
,
داریوش داودی
5
1 - دانشجوی دکترای، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
2 - دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
3 - استادیار، مرکز تحقیقات میوه‌های معتدله، پژوهشکده علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج
4 - استادیار، مرکز تحقیقات میوه‌های معتدله، پژوهشکده علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج
5 - دانشیار، گروه فناوری نانو، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، کرج، ایران
تاریخ دریافت : 1401/07/22
تاریخ پذیرش : 1401/10/01
تاریخ انتشار : 1401/12/01
کلید واژه:
مورفولوژی,
آلو و گوجه,
خصوصیات فیزیکوشیمیایی,
عملکرد,
چکیده مقاله :
این پژوهش به منظور ارزیابی خصوصیات مورفولوژی و پومولوژی چهار رقم آلوی ژاپنی (P. salicina Lindl.) و گوجه (P. cerasifera Ehrh.) در سال ١٣٩9 در کرج انجام شد. بر اساس توصیف نامه UPOV، عادت رشد درختان رقم شابلون نیمه افراشته و ارقام شایرو، ماریانا اینرا و گوجه سیف دیررس افراشته بود. همچنین رقم شابلون میوه‌های پهن و سه رقم دیگر میوه‌های گرد داشتند. رنگ روی میوه از زرد-نارنجی (شایرو) تا قرمز (سیف دیررس) متغیر بوده و رنگ گوشت میوه زرد (شایرو و شابلون) یا نارنجی (ماریانا اینرا و سیف دیررس) بود. نتایج پومولوژی نشان داد ارقام شایرو و ماریانا اینرا به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد (8/39 و 6/18 کیلوگرم/درخت) و تعداد میوه (9/1617 و 4/598 میوه/درخت) را دارا بودند. شابلون و ماریانا اینرا بالاترین وزن میوه (به ترتیب 2/32 و 0/31 گرم) و ماریانا اینرا بیشترین طول میوه (1/37 میلی‌متر) را داشتند، در حالیکه کمترین مقادیر این صفات مربوط به سیف دیررس بود. بیشترین مواد جامد محلول کل نیز با سیف دیررس (9/17 درصد) به دست آمد. عملکرد درخت با تعداد میوه/درخت و اسیدیته کل همبستگی مثبت و با مواد جامد محلول کل و شاخص طعم همبستگی منفی معنی‌داری داشت. وزن و طول میوه نیز با ابعاد برگ همبستگی مثبت و با تعداد میوه/درخت و مواد جامد محلول کل همبستگی منفی معنی‌داری نشان داد. بطورکلی، هر کدام از ارقام از نظر برخی ویژگی‌ها از یکدیگر متمایز بوده و می‌توانند جهت مصارف تازه خوری (ماریانا اینرا)، آبگیری (شایرو) و یا خشکباری (سیف دیررس) مورد استفاده قرار گیرند.
منابع و مأخذ:
جلیلی، ا.، ربیعی، و.، اعظمی، م ع. و م، داغستانی. 1390. تنوع ژنوتیپی آلو و گوجه با استفاده از ویژگیهای مورفولوژیکی در منطقه مراغه. مجله بهنژادی نهال و بذر، 27(3): 374-357.
علیزاده، م. 1396. ارزیابی صفات کمی و کیفی تعدادی از ارقام و ژنوتیپهای آلو و گوجه در شرایط آب و هوایی کرج. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج.
فلاتی، ز.، فتاحی مقدم، م ر. و ع، عابدی. 1398. ارزیابی خصوصیات فنولوژیکی، تشکیل میوه و ویژگیهای کیفیت میوه برخی از ارقام آلو و گوجه در شرایط محیطی کرج. مجله بهنژادی نهال و بذر، 35(2): 210-189.
گنجی مقدم، ا.، رهنمون، ح. و م، زمانبپور. 1399. مقایسه خصوصیات فنولوژیکی، مورفولوژیکی و پومولوژیکی شش ژنوتیپ امیدبخش زردآلو در شرایط استان خراسان رضوی. نشریه علوم باغبانی، 34(3): 520-505.
گنجی مقدم، ا.، قهرمانی، ا. و ی، سید معصومی خیاوی. 1400. ارزیابی صفات پومولوژیکی و مورفولوژیکی برخی از ارقام و ژنوتیپهای هلو (Prunus persica BatSch) در شرایط اقلیمی خراسان رضوی. نشریه علوم باغبانی، 35(1): 102-87.
کامرانی، ر.، سنتروسیان، گ. و ن، بوذری. 1395. بررسی تنوع ژنتیکی در بیست رقم زردآلوی ایرانی با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی برگ. مجله فنآوری تولیدات گیاهی، 8(2): 52-39.
مومنی، ح.، بوذری، ن. و س م، میری. a بررسی خصوصیات بیوشیمیایی تعدادی از ژنوتیپهای آلبالو بومی ایران. یازدهمین کنگره علوم باغبانی ایران. ارومیه، ایران.
مومنی، ح.، بوذری، ن. و س م، میری. b بررسی خصوصیات پومولوژیک تعدادی از ژنوتیپهای آلبالو بومی ایران. یازدهمین کنگره علوم باغبانی ایران. ارومیه، ایران.
یوسفی، ق. و ز، امام جمعه. 1394. مطالعه و بررسی برخی خواص فیزیکی و شیمیایی چهار رقم آلوچه Prunus domestica)). نشریه نوآوری در علوم و فناوری غذایی، 7(3): 56-45.
Birwal, P., Deshmukh, G., Saurabh, S. P. and S, Pragati. 2017. Plums: A brief introduction. Journal of Food, Nutrition and Population Health, 1(1): 1-5.
Božović, D., Bosancic, B., Velimirovic, A., Ercişli, S., Jaćimović, V. and H, Keles. Biological characteristics of some plum cultivars grown in Montenegro. Acta Scientiarum Polonorum-Hortorum Cultus, 16(2): 35-45.
Byrne, D., Vizzotto, M., Cisneros-Zevallos, L., Ramming, D. and W, Okie. Antioxidant content of peach and plum genotypes. HortScience, 39(4): 798C-798.
Ganji Moghaddam, E., Hossein Ava, S., Akhavan, S. and S, Hosseini. 2011. Phenological and pomological characteristics of some plum (Prunus) cultivars grown in Mashhad, Iran. Crop Breeding Journal, 1(2): 105-108.
Gharaghani, A., Solhjoo, S. and N, Oraguzie. 2017. A review of genetic resources of almonds and stone fruits (Prunus) in Iran. Genetic Resources and Crop Evolution, 64(3): 611-640.
Głowacka, A., Sitarek, M., Rozpara, E. and M, Podwyszyńska. 2021. Pomological characteristics and ploidy levels of Japanese plum (Prunus salicina) cultivars preserved in Poland, Plants. 10(884).
Heidari, P., Sahebi, M., Azadvari, E., Lawson, S., Rezaei, M. and A, Khadivi. 2022. Morphological variability of indigenous cherry plum (Prunus divaricata) accessions. European Journal of Horticultural Science, 87(1). DOI: 10.17660/eJHS.2022/002
Https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL
Kitzberger, C S G., da Silva, C M., dos Santos Scholz, M B., Ferreira, M I F., Metzger Bauchrowitz, I., Benedetti Eilert, J. and J S, Neto. 2017. Physicochemical and sensory characteristics of plums accesses (Prunus salicina). AIMS Agriculture and Food, 2(1): 101-112.
Kwon, J H., Nam, E Y., Jun, J H., Chung, K H., Yun, S K., Kim, S J. and Y S, Do. 2018. Asian plum diversity based on phenotypic traits in Republic of Korea. Journal of the Korean Society for Plant Resources, 31(3): 254-267.
Lara, M V., Bonghi, C., Famiani, F., Vizzotto, G., Walker, R. P. and M F, Drincovich. 2020. Stone fruit as biofactories of phytochemicals with potential roles in human nutrition and health. Frontiers in Plant Science, 11(562252).
Latimer, G W. 2016. Official methods of analysis of AOAC International. AOAC International, USA.
Maghlakelidze, E., Bobokashvili, Z. and D, Maghradze. 2017. Biological and agronomical characteristics of local and introduced plum (Prunus domestica) cultivars in Georgia. International Journal of Horticultural Science and Technology. 4(2): 157-166.
Milosevic, T., Milosevic, N. and E, Mratinic. 2010. Morphogenic variability of some autochthonous plum cultivars in western Serbia. Brazilian Archives of Biology and Technology, 53(6): 1293-1297.
Mirheidari, F., Khadivi, A. and Y, Moradi. 2020. The selection of superior plum (Prunus domestica) accessions based on morphological and pomological characterizations. Euphytica, 216(87). DOI: 10.1007/s10681-020-02617-7
Pirkhezri, M. 2021. Morphological and pomological evaluation of a number of cultivars and genotyes of three commercial plum species (Prunus spp). Research in Pomology, 6(1): 107-120.
Popescu, I. and G, Caudullo. 2016. Prunus cerasifera in Europe: distribution, habitat, usage and threats. In: San-Miguel-Ayanz, J., de Rigo, D., Caudullo, G., Houston Durrant, T. and A, Mauri. (Eds.) European Atlas of Forest Tree Species. Publication Office of the European Union, Luxembourg. p-142.
Šebek, G. 2016. The phenological and pomological traits of autochthonous plum cultivars in the area of North Montenegro. Acta Scientiarum Polonorum-Hortorum Cultus, 15(4): 45-63.
Shamsolshoara, Y., Gharesheikhbayat, R., Miri, S M., Pirkhezri, M., and D, Davoodi. 2022. Floral morphology, pollen quality and self-(in)compatibility in three natural Prunus interspecific hybrids. Journal of Plant Physiology and Breeding, 12(2). DOI: 10.22034/JPPB.2022.50788.1261
Shamsolshoara, Y., Miri, S M., Gharesheikhbayat, R., Pirkhezri, M. and D, Davoodi. 2021. Phenological, morphological, and pomological characterizations of three promising plum and apricot natural hybrids. Taiwania, 66(4): 466-477.
Sottile, F., Caltagirone, C., Giacalone, G., Peano, C. and E, Barone. 2022. Unlocking plum genetic potential: Where are we at? Horticulturae, 8(128). DOI: 10.3390/horticulturae8020128
Taiti, C., Pandolfi, C., Caparrotta, S., Dei, M., Giordani, E., Mancuso, S. and V, Nencetti. 2019. Fruit aroma and sensorial characteristics of traditional and innovative Japanese plum (Prunus salicina) cultivars grown in Italy. European Food Research and Technology, 245: 2655-2668.
Topp, B L., Russell, D M., Neumüller, M., Dalbó, M A. and W, Liu. 2012. Plum. In: Badenes, M. and D, Byrne. (Eds.) Fruit Breeding. Handbook of Plant Breeding, vol 8. Springer, Boston, MA. Pp: 571-621.
2010. JAPANESE PLUM. UPOV Code: PRUNU_SAL (Prunus salicina Lindl.). TG/84/4(proj.4).
Wang, Y., Chen, X., Zhang, Y. and X, Chen. 2012. Antioxidant activities and major anthocyanins of myrobalan plum (Prunus cerasifera). Journal of Food Science, 77(4): 388-393.
Wolf, J., Göttingerová, M., Kaplan, J., Kiss, T., Venuta, R., and Nečas, T. 2020. Determination of the pomological and nutritional properties of selected plum cultivars and minor fruit species. Horticultural Science (Prague), 47(4): 181-193.
