امکان سنجی قابلیت اولین کشت ارقام ایرانی و خارجی پنبه در تاریخهای کاشت مختلف در استان لرستان
محورهای موضوعی : زراعت
مهدی شعبان
1
*
,
محمد شاهوردی
2
,
حبیب اله کشیری
3
,
محمود نصرالهی
4
,
منوچهر سیاح فر
5
,
Karim Ghorbani
6
,
رضا امیری
7
1 - مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بروجرد، ایران
2 - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بروجرد، ایران
3 - استادیار، موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
4 - مربی، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
5 - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
6 - استادیار، بخش تحقیقات علوم دامی ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
7 - استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
کلید واژه: امکان, سنجی, پنبه, تاریخ , کاشت, عملکرد وش,
چکیده مقاله :
این مطالعه به منظور امکانسنجی کشت پنبه در استان لرستان و به خصوص شهرستان بروجرد برای اولین بار اجرا گردید. آزمایش در سال 1403 در پردیس تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد اجزا گردید. آزمایش به صورت اسپلیتپلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تاریخهای کاشت (3 خرداد، 13 خرداد و 23 خرداد) و رقم (شامل 9 رقم ایرانی از قبیل گلستان، لطیف، پرتو، تابان، ارمغان، خرداد، خورشید، شایان و ساجدی و سه رقم خارجی شامل ارقام مای، BA1010 و BA911) بودند. (22/90 سانتیمتر). بیشترین تعداد گره در بوته به تعداد 33/10 گره در بوته در رقم خرداد و در تاریخ کاشت 23 خرداد حاصل شد. همچنین بالاترین تعداد شاخه رویا در بوته به تعداد 33/4 در رقم خارجی BA911 و در تاریخ کاشت 23 خرداد حاصل شد. بالاترین تعداد شاخه زایا در بوته به تعداد 66/7 در رقم خارجی مای و در تاریخ کاشت 3 خرداد و همچنین در رقم خرداد در تاریخ کاشت 23 خرداد حاصل شد. بالاترین تعداد غوزه در بوته به تعداد 31 غوزه در بوته در رقم خورشید و در تاریخ کاشت 3 خرداد به دست آمد. بالاترین میزان وزن غوزه در بوته به میزان 276 گرم در رقم خورشید و در تاریخ کاشت 3 خرداد حاصل گردید. بالاترین میزان عملکرد وش به میزان 4481 و 4388 کیلوگرم به ترتیب در ارقام پرتو و شایان و در تاریخ کاشت 3 خرداد به دست آمد. با توجه به این نتایج میتوان بیان داشت که با کشت ارقام پرتو و شایان در شهرستان بروجرد در سطح حدود 2000 هکتار و جایگزینی آن با کشت برنج در منطقه، هم میتوان مواد اولیه صنعت نساجی این شهرستان را تأمین نمود هم به حفظ ذخایر آبی دشت سیلاخور کمک نمود.
This study was conducted for the first time to assess the feasibility of cotton cultivation in Lorestan Province, especially Borujerd County. The experiment was conducted in 1403 at the Borujerd Agricultural Research and Education Campus. The experiment was conducted in a split plot based on a randomized complete block design with three replications. The experimental treatments included planting dates (3 June, 13 June and 23 June) and cultivars (including 9 Iranian cultivars such as Golestan, Latif, Parto, Taban, Armaghan, Khordad, Khorshid, Shayan and Sajedi and three foreign cultivars including Mai, BA1010 and BA911). TThe highest number of reproductive branches per plant was 7.66 in the Kharehi Mai cultivar and on the planting date of June 3 and also in the Khordad cultivar and on the planting date of June 23. The highest number of cones per plant was 31 cones per plant in the Khorshid cultivar and on the planting date of June 3. The highest cone weight per plant was 276 grams in the Khorshid cultivar and on the planting date of June 3. The highest yield of 4481 and 4388 kilograms was obtained in the Parto and Shayan cultivars, respectively, and on the planting date of June 3. According to these results, it can be stated that by cultivating Parto and Shayan varieties in Borujerd city on an area of about 2000 hectares and replacing it with rice cultivation in the region, it is possible to provide raw materials for the textile industry of this city and help preserve the water reserves of the Silakhor plain.
جعفرآقایی، م. 1396. بررسی تأثیر آبیاری با آب شور بر ویژگی‌های مرفوفیزیولوژیک و زراعی موتانت‌هاي پنبه و نقش پتاسيم در افزايش تحمل به شوري. پایان نامه دکتری تخصصی زراعت . دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 196 صفحه.
رمضانپور، س.س.، حسينزاده، ع.، زينالي، ح. و م، وفايي تبار. 1381. بررسی روابط برخي از صفات مهم و مورفولوژيكو زراعي با عملكرد وش در ارقام گلاندلس پنبه از طريق روشهاي آماري چند متغيره. مجله علوم كشاورزي، 33(1): 103-113.
سلطانی، س.، کشیری، ح. و ع، راحمی کاریزکی. 1400. اثر تاریخ کاشت بر نمو فنولوژی و عملکرد پنبه. مجله پژوهشهای پنبه ایران. 9(2): 123-103.
سیدمعصومی، س.ی. 1387. تاثیر موتاسیون و برتری ژنوتیپ های موتانت پنبه به ارقام تجاری از لحاظ صفات زودرسی و عملکرد. دومین همایش ملی کاربرد فناوری هسته ای در علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 5 صفحه.
سیدی، س.م. و م، دانشورکاخکی. 1393. اقتصاد توليد پنبه: مطالعه كارايي هزينه و سود كشاورزان پنبهكار بشرويه. نشريه اقتصاد و توسعه كشاورزي، 28(4): 368-360.
فغانی، م.، قربانی، خ.، قربانی نصرآباد، ق. و م، حسام. 1400. شبیهسازي اثر تاریخ کاشت بر عملکرد پنبه و کارایی مصرف آب با استفاده از مدل SSm-Crop. نشریه پژوهشهاي تولید گیاهی. 28(2): 52-39.
کمالی، ا.، فاخري، ب. و م، ضابط. 1394. بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد و اجزاي عملکرد پنبه با استفاده ازتجزیه بايپلات. مجله پژوهشهاي پنبه ایران، 3(1): 33-47.
منصوریان، ن.، محمدی، ح.، ضیایی، س. احمدپور برازجانی، م. و ن، آبیار. 1400. سنجش منافع اقتصادی پروژه های تحقیقاتی پنبه )مطالعه موردی پروژه های تحقیقاتی خراسان رضوی(.مجله پژوهشهای پنبه ایران، 9(1): 144-129.
یگانه، ع. و ب، پروانه. 1394. پهنه بندی اقلیمی کشت پنبه در سطح استان لرستان. اولین همایش بین المللی و چهارمین همایش ملی پژوهش های محیط زیست و کشاورزی ایران، 6 صفحه.