تاثیر نوع محصول (گندم و پسته) و خصوصیات خاک (عمق، بافت و محتوای نیتروژن) بر مقدار ترسیب کربن

محورهای موضوعی : زراعت

احد مدنی ¹ , مجتبی حسن زاده ² , نسرین صداقتی ³

1 - اسنادیار زراعت - دانشگاه آزاد اسلامی گناباد
2 - اسنادیار زراعت - دانشگاه آزاد اسلامی گناباد
3 - دانش آموخته زراعت - دانشگاه ازاد اسلامی گناباد

تاریخ دریافت : 1401/03/30 تاریخ پذیرش : 1401/04/22 تاریخ انتشار : 1401/03/01

کلید واژه: کلمات کلیدی : ترسیب کربن, خصوصیات خاک, پدیده گلخانه ای, کاربری اراضی, پوشش گیاهی,

چکیده مقاله :

نوع کاربری اراضی، میزان پوشش گیاهی و مدیریت آنها، نقش مهمی در توان ترسیب کربن اکوسیستم دارد. لذا به منظور برآورد ترسیب کربن خاک در طول زمان متأثر از نوع پوشش گیاهی، در شهرستان گناباد ابتدا با استفاده از داده های سنجش از دور تصاویر ماهواره ای ETM و TM نقشه کاربری اراضی شهرستان برای سالهای 1387 و 1397 بر اساس روش طبقه بندی حداکثر احتمال شباهت تهیه گردید. شاخص پوشش گیاهی نیز برای تصاویر محاسبه شد. به منظور برآورد میزان ترسیب کربن خاک در دو سال مورد مطالعه و بررسی ارتباط بین عمق، بافت و درصد نیتروژن خاک با میزان ترسیب کربن در دو محصول پسته وگندم، نتایج آزمون خاک و نقاط GPS این کاربری ها تهیه و با استفاده از آزمون t مستقل و روابط رگرسیون تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد. نتایج نشان داد که کاربری های مختلف با سطح پوشش گیاهی متفاوت اثرات متفاوتی بر ترسیب کربن خاک دارند. به طوری که مقدار کل ترسیب کربن خاک در باغات پسته سال 1397؛ بالاترین میزان ترسیب کربن در هکتار را داشته است. بررسی ارتباط بین عمق، بافت و درصد نیتروژن خاک با میزان ترسیب کربن نشان داد ارتباط مثبتی بین درصد نیتروژن، سیلت و رس خاک و همبستگی منفی بین شن و ترسیب کربن وجود دارد و با افزایش عمق در باغات پسته میزان ترسیب کربن افزایش یافته است.

منابع و مأخذ:

• Al-Ismaili, A. M. 2021. GIS and remote sensing techniques in Controlled Environment Agriculture: A review. Journal of Agricultural and Marine Sciences [JAMS], 26(2): 10-23.


• Arunrat, N., Pumijumnong, N., Sereenonchai, S. and U, Chareonwong. 2020. Factors controlling soil organic carbon sequestration of highland agricultural areas in the mae chaem basin, northern Thailand. Agronomy, 10(2):


• Bagheri, R., Shataee, S. and S. Y, Erfanifard. 2021. Canopy Based Aboveground Biomass and Carbon Stock Estimation of Wild Pistachio Trees in Arid Woodlands Using GeoEye-1 Images. Journal of Agricultural Science and Technology, 23(1), 107-123.


• Celik, A., Sakin, E. D., Sakin, E. and A, Seyrek. 2017. Surface carbon stocks of soil under pistachio cover on southeastern Turkey. Applied Ecology and Environmental Research, 15(3), 747-758.


• Chahal, H. S. and A, Singh. 2021. Impact of Agricultural Practices and their Management Techniques on Soil Carbon Sequestration: A Review. Agricultural Reviews, 42(1).


• Chen, Q., Hu, Y., Hu, A., Niu, B., Yang, X., Jiao, H. and G, Zhang. 2021. Shifts in the dynamic mechanisms of soil organic matter transformation with nitrogen addition: From a soil carbon/nitrogen-driven mechanism to a microbe-driven mechanism. Soil Biology and Biochemistry, 160, 108355.


• Holmberg, M., Akujärvi, A., Anttila, S., Autio, I., Haakana, M., Junttila, V. and M. Forsius 2021. Sources and sinks of greenhouse gases in the landscape: Approach for spatially explicit estimates. Science of the Total Environment, 781, 146668.


• Kumar, V., Singh, A.,and R. I, Navsare. 2021. Potential carbon sequestration methods of agriculture: A review. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 10(2), 562-565.


• Li, Z., Chen, C., Nevins, A., Pirtle, T. and S, Cui. 2021. Assessing and Modeling Ecosystem Carbon Exchange and Water Vapor Flux of a Pasture Ecosystem in the Temperate Climate-Transition Zone. Agronomy, 11(10),


• Singh, A., Dhyani, B. P., Guo, Y., Chen, M., Pan, J., Shang, Y., Wu, X. and Z, Cui. 2021. Increasing soil organic carbon sequestration while closing the yield gap in Chinese wheat production. Land Degradation & Development, 32(3), 1274-1286.


• La Manna, L., Tarabini, M., Gomez, F. and C. M., ostagno. 2021. Changes in soil organic matter associated with afforestation affect erosion processes: The case of erodible volcanic soils from Patagonia. Geoderma, 403, 115265.


• Ortiz, A. M. D., Outhwaite, C. L., Dalin, C. and T. Newbold. 2021. A review of the interactions between biodiversity, agriculture, climate change, and international trade: Research and policy priorities. One Earth, 4(1), 88-101.


• Wulanningtyas, H. S., Gong, Y., Li, P., Sakagami, N., Nishiwaki, J. and M, Komatsuzaki. 2021. A cover crop and no-tillage system for enhancing soil health by increasing soil organic matter in soybean cultivation. Soil and Tillage Research, 205, 104749.


• Wang, R., Zhou, J., Xie, J., Khan, A., Yang, X., Sun, B. and S, Zhang.2020. Carbon sequestration in irrigated and rain-fed cropping systems under long-term fertilization regimes. Journal of Soil Science and Plant Nutrition, 20(3), 941-952.


• Zhang, J., Wu, X., Shi, Y., Jin, C., Yang, Y., Wei, X. and J, Wang. 2021. A slight increase in soil pH benefits soil organic carbon and nitrogen storage in a semi-arid grassland. Ecological Indicators, 130, 108037.


• Zhou, W., Han, G., Liu, M., Zeng, J., Liang, B., Liu, J. and R, Qu. 2020. Determining the Distribution and Interaction of Soil Organic Carbon, Nitrogen, pH and Texture in Soil Profiles: A Case Study in the Lancangjiang River Basin, Southwest China. Forests, 11(5), 532.