بررسی پایداری عملکرد دانه لاینهای امیدبخش جو در مناطق معتدل استان خراسان رضوی

محورهای موضوعی : پژوهش های به زراعی

مجید طاهریان ¹ (استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران)
حمید تجلی ² (محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران)
حمیدرضا نیکخواه ³ (استادیار پژوهش مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران)

تاریخ دریافت : 1398/09/02 تاریخ پذیرش : 1399/02/04 تاریخ انتشار : 1399/03/10

کلید واژه: عملکرد دانه, جو, آثار متقابل, ژنوتیپ× محیط, مدل AMM,

چکیده مقاله :

هدف از این تحقیق ارزیابی ژنوتیپها، محیطها و تجزیه آثار متقابل ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دانه 20لاینامیدبخش جو با استفاده از تجزیه مدل اثرات اصلی افزایشی و ضرب پذیر امی ) (AMMIبود. آزمایشات در دوایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور و طرق مشهد طی سالهای 1394-96به مدت دو سال زراعی اجرا شدند. نتایجحاصل از تجزیه امی بر روی عملکرد دانه نشان داد که آثار اصلی ژنوتیپ، محیط، آثار متقابل آنها و دو مؤلفه اول اثرمتقابل معنیدار بودند. نمودارهای بایپلات امی قادر به تفکیک ژنوتیپهای پایدار و محیطهای با قدرت تفکیک بالااز محیطهای ضعیف بودند. در محیطهای مورد بررسی بر اساس نتایج تجزیه امی و پارامتر های پایداری موردمطالعه، ژنوتیپهای 1و 10با عملکرد بالاتر از میانگین دارای بیشترین پایداری بودند در صورتیکه ژنوتیپهای 19و 2با بیشترین تأثیر در اثر متقابل ناپایدارترین ژنوتیپها شناخته شدند. نتایج حاصل از توصیه ژنوتیپها برای دومنطقه مورد مطالعه در مدل امی نشان داد که ژنوتیپهای 9 ،18و 1بیشترین سازگاری را در دو سال زراعی بهشرایط مشهد داشتند، در حالیکه ژنوتیپ 20بیشترین سازگاری را به شرایط نیشابور در دو سال زراعی طی اینبررسی نشان دادند

چکیده انگلیسی:

 The objective of this study was to evaluate genotypes (G), environments (E) and toanalyze genotype by environment (GE) interactions on the seed yield of 20 barleypromising lines by the additive main effects and multiplicative interaction(AMMI) model.The trials were conducted at two research stations (Neyshabur and Torogh Mashhad) fortwo successive years (2015-2017). The result’s of AMMI analysis for seed yield indicatedthat the Genotype main effects, environment, and GE interactions as well as two firstinteraction principal components (IPCA1-2) were significant. AMMI biplot was able todistinguish stable genotypes and environments with high and low genotype discriminationability. The genotypes 1 and 10 with higher mean yield than total mean were to be moststable genotypes, while the genotype 19 and 2 with the highest contribution to GEinteraction, were to be the most instable. The result of recommended genotypes based onAMMI analysis showed that the genotypes 18, 9 and 1 were highly adapted to Mashhadand genotype 20 was adapted to Neishabour environments during this study.