مفهوم شناسی حرکت قطعیه و توسطیه در نظام فلسفی سینوی و صدرایی
محورهای موضوعی : فلسفه اسلامی
شرافت زبردست
1
,
حسن معلمی
2
,
محمدحسین ایراندوست
3
1 - دانشجو
2 - مدیر گروه فلسفه دانشگاه باقر العلوم
3 - هیات تحریریه
کلید واژه: حرکت قطعیه, ابن‌سینا, حرکت, ملاصدرا, حرکت توسطیه,
چکیده مقاله :
بحث حرکت در آثار حکمای مسلمان به‌وفور به چشم می‌خورد که نشان‌دهنده اهمیت این مسأله است. لذا در این راستا، تبیین ماهیت حرکت قطعیه و توسطیه از مسائل مهم در مباحث فلسفی است. شاخص‌ترین دیدگاهی که در این زمینه وجود دارد دیدگاه ابن‌سینا و ملاصدرا است. سؤال اصلی این است که مطابق دیدگاه این دو فیلسوف آیا حرکت قطعیه در خارج موجود است یا حرکت توسطیه؟ هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل نقطه نظرات این دو فیلسوف در زمینه تبیین حرکت قطعیه و توسطیه و تحقق خارجی آن با روش توصیفی و تحلیلی با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و مجلات علمی معتبر بپردازد. از نتایج مقاله این است که ابن‌سینا حرکت توسطیه را در خارج موجود می‌داند و حرکت قطعیه را امری ذهنی می‌داند، ولی ملاصدرا قائل به وجود خارجی حرکت قطعیه است و حرکت قطعیه را یک امر متصل سیال می‌داند که وجود واحد شخصی دارد که کلّ آن در کلّ زمان است و درک این حقیقت راه را برای اثبات حرکت جوهری هموار می‌سازد.
The topic of motion can be abundantly observed in the works of Muslim scholars, indicating the importance of this issue. In the same regard, explaining the nature of Traversing and Mediating Motions is a significant issue in philosophical discussions. The most noticeable view in this regard involves the perspectives of Avicenna and Mulla Sadra. The primary question, according to these two philosophers, is that “Which motion, Traversing or Mediating, exists in the outside world?”The present study aimed at investigating and analyzing the views of these two philosophers regarding the explanation of Traversing or Mediating Motions and its external realization through descriptive and analytical methods by using library resources and valid scientific journals.The results of this study indicated that Avicenna believes in the external existence of mediating motion and considers traversing motion as imaginary and illusory, while Mulla Sadra considers traversing motion as reality with external existence and considers mediating motion as a fluid connected thing with a particular unit the whole of which is in the whole time. Understanding this fact paves the way for the substantial motion.
_||_