بررسی فقهی سود علیالحساب تضمینی در سپردههای بانکی
محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق
هایده درویشی
1
(
دانشجوی دکترا، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران.
)
عصمت السادات طباطبایی لطفی
2
(
استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران
)
سید محمد شفیعی مازندرانی
3
(
استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران
)
کلید واژه: ربا, سود بانکی, سود علیالحساب, بیمه, سپردههای بانکی,
چکیده مقاله :
بانکها با هدف جذب سرمایه مردمی، سود علیالحساب تضمینی تعیین کرده و پرداخت اضافه سود را به بازدهی اقتصادی بانک منوط دانستهاند. از دیدگاه فقهی، دریافت سود در قبال سپردن پول، بدون هیچ گونه قبول خطر، ربا محسوب شده که حرام شرعی است. فقها دریافت سود علی الحساب را در صورت بستن عقد شرعی همچون وکالت بانک در سرمایه گذاری، مضاربه، مشارکت و مانند آنها و در نهایت مصالحه مجاز دانسته اند. در این تحقیق ضمن بررسی چگونگی این عقود در فعالیت های بانکی مرتبط با سود، دو مقوله جواز دخالت حکومت در تعیین حداقل سود و بیمه سپرده بانکی مورد بحث بوده که بر مبنای آن ها می توان تعیین و تضمین سود علیالحساب را دارای توجیه شرعی دانست. با توجه به پذیرش بیمه در قالب عقود اسلامی توسط جمهور فقها، بیمه سپرده بانکی که بازپرداخت اصل سرمایه و حداقل سود را تضمین میکند، منعی ندارد. همچنین دخالت دولت در قیمتگذاری، در صورت لزوم و به قصد تأمین مصالح اجتماعی، مورد پذیرش واقع گردیده است.
In order to attract public capital, banks have set guaranteed earnings and have tied the overpayment to the bank's economic efficiency. From a jurisprudential point of view, receiving interest on depositing money without any risk is considered usury, which is a religious prohibition. Jurisprudents have allowed receiving profits provided that a contract is made such as representation in investment, mudarabah, sale, etc. In this study, two categories of pricing and bank-deposit insurance are discussed, according to which the determination and guarantee of in-part-payment profits has a religious justification. Considering the acceptance of insurance in the form of Islamic contracts by most of the jurisprudents, bank deposit insurance that guarantees the principle in-part-payment interest is permissible. Also, the government's involvement in pricing has been approved, if necessary, with a view to providing social benefits. Therefore, given the current state of society, the government has the right to set the in-part-payment interest rates and according to the two categories considered, the in-part-payment interest has a legal justification.
قرآن کریم.
نهجالبلاغه.
_||_