بررسی تطبیقی جایگاه مالیات سبز در اسناد سازمان تجارت جهانی و برنامه‌های شش گانه توسعه در ایران
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی
اسحاق نعمت اللهی
1
,
لیلا رئیسی دزکی
2
*
,
زینب پورخاقان شاهرضایی
3
1 - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی ، واحد اصفهان (خوراسگان ) ، دانشگاه آزاد اسلامی ، اصفهان ،ایران
2 - گروه حقوق،واحد خوراسگان،دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان،ایران.
3 - گروه حقوق بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، اصفهان، ایران
کلید واژه: مالیات سبز, مالیات زیست محیطی, اسناد توسعه ایران, سازمان تجارت جهانی,
چکیده مقاله :
امروزه اغلب کشورهای جهان به دلیل آلودگي‌هاي زیست محیطی و گرمایش جهانی، از ابزارهای مختلفی جهت کنترل این معضلات از جمله، ماليات سبز استفاده می کنند. هدف از این مالیات‌ها، مقابله با آلودگی های مربوط به محیط زیست با کاهش تولید مواد آلاینده طبیعت است. با توجه به نقش مهمی که مالیات سبز در صیانت از محیط زیست دارد نگارنده در پی آن است که نقش جایگاه مالیات سبز در موافقت نامه های سازمان تجارت و برنامه های توسعه در ایران را بررسی نماید . از بررسی اسناد بین المللی از جمله اسناد سازمان تجارت جهانی و اسناد داخلی یافته های پژوهش دلالت بر آن دارد که برخلاف اسناد سازمان تجارت جهانی که به مالیات سبز جهت حفاظت از محیط زیست تاکید دارد ، در برنامه های توسعه ایران علی رغم نیاز مبرم کشور به کنترل و جلوگیری از آلودگی ها توجه آن چنانی به مالیات سبز نشده است و به جایگاه و اهمیت آن در برنامه های توسعه توجه در خور نشده است. از طرفی مهم ترین هدف در اخذ مالیات سبز براساس اسناد سازمان تجارت جهانی عدم تبعیض و حفاظت از محیط زیست است، در حالی که در قوانین ایران و برنامه های توسعه به نوعی تبعیض در اخذ مالیات بین تولیدات داخلی و وارداتی وجود دارد. با توجه به یافته های پژوهش، اهمیت مالیات سبز در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران کافی نیست و نیاز به بازنگری در سیاست ها و برنامه های توسعه بعدی است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی خواهد بود .
Today, most countries in the world, due to environmental pollution and global warming, use different tools to control these problems, including green tax. The purpose of these taxes is to deal with environmental pollution by reducing the production of natural pollutants. Considering the important role of green tax in protecting the environment, the author seeks to investigate the role of the green tax in trade organization agreements and development programs in Iran. From the review of international documents, including the documents of the World Trade Organization and internal documents, the findings of the research indicate that, unlike the documents of the World Trade Organization, which emphasizes the green tax to protect the environment In Iran's development plans, despite the country's urgent need to control and prevent pollution, green tax has not been given such attention, and its importance in development plans attention has not been paid. On the other hand, the most important goal in levying a green tax based on the documents of the World Trade Organization is non-discrimination and environmental protection. While in Iran's laws and development plans, there is some kind of discrimination in tax collection between domestic and imported products. According to the findings of the research, the importance of green tax in the development plans of the Islamic Republic of Iran is not enough and it needs to be revised in the next development policies and plans. The current research will be descriptive-analytical.
- پاسبان، محمدرضا و دیگران. (1396). ابعاد حقوقی الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت در زمینه مقررات صادرات و واردات، فصلنامه پژوهش های حقوق خصوصی، 6 (21): 69-39. https://jplr.atu.ac.ir/article_8133.html
- پژویان، جمشید. امین، رشتی نارسیس. (۱۳۸۶). مالیات های سبز با تأکید بر مصرف بنزین، ویژه نامه اقتصادی شماره،۷: ۱۵- ۴۴. https://www.sid.ir/paper/67354/fa
- ترنر، گری. بیت من، آیان. پیرس، ویلیام. (1388). اقتصاد محیط زیست، مترجمان: سیاوش دهقانیان، عوض کوچکی، علی کلاهی اهری، چاپ پنجم، ناشر دانشگاه فردوسی مشهد.
- حجتی، آزاده. (1395). جایگاه محیط زیست در تدوین و اجرای قواعد و مقررات حقوق تجارت بین الملل، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
- سید نژاد فهیم، سیدرضا. اقدامی، اسماعیل. (1393). مالیات سبز در مسیر توسعه پایدار مجله اقتصادی ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی شماره‌های 3و4: 91-100 . https://ejip.ir/browse.php?a_id=148&sid=1&slc_lang=fa
- فیروزی، مهدی. (۱۳۸۴). الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی و پیامدهای آن بر مقررات صادرات و واردات، تهران، مجله حوزه و دانشگاه، شماره ۴۴. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1755/131/text
- کیس، آلکساندر. سند، پیتر. لانگ، وینفرید. (1392). حقوق محیط زیست، جلد اول، ترجمه محمد حسن حبیبی، نشر موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم.
- لندن، کارولین. (1389). تجارت بین الملل و محیط زیست، محمد حسن رمضانی قوام آبادی (مترجم)، چاپ اول، تهران، موسسه حقوقی شهر دانش.
- رسولی شمیرانی، رضا. شعبانی، محمد. (۱۳۸۷). جایگاه مالیات های زیست محیطی در اقتصاد ایران، دفتر مطالعات و تحقیقات مالیاتی.
- نژاد فهیم، رضا. اقدامی، اسماعیل. (1390). مالیات سبز در مسیر توسعه پایدار، مجله اقتصادی، 11 (3): 100-91. https://ejip.ir/browse.php?a_id=148&sid=1&slc_lang=fa
- محمودی کردی، زهرا. (1392). جایگاه محیط زیست در سازمان تجارت جهانی، فصلنامه‌ی پژوهش حقوق عمومی، 15 (41): 236-207. https://www.sid.ir/paper/225218/fa
- محرم نژاد، ناصر. حیدری، عمران. (1385). تدوین الگوی مدیریتی توسعه پایدار آموزش محیط‌زیست برای نسل جوان کشور، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، 8 (1): 77-68. https://jest.srbiau.ac.ir/article_350.html
E- Adlung, Rudolf. Zhang, Weiwei. (2013). Trade Disciplines with a Trapdoor: Contract Manufacturing, Journal of International Economic Law, vol 16, no 2, pp 408-383. https://academic.oup.com/jiel/article-abstract/16/2/383/838751.
- Bagwell, Kyle. Stagier, Robert. (2002). the Economics of the World Trading System, MIT Press, Cambridge, Massachusetts.
- Biermann, Frank. (2010). the Polluter Pays Principle under WTO Law: The Case of National Energy Policy Instruments, Publisher: Federal Environmental Agency. https://qjpl.atu.ac.ir/article_162.html
\ - Daly, Michael. (2016). is WTO a world tax organization? A primer on WTO rules for tax policymakers, international monetary fund Fiscal Affairs Department. https://www.imf.org
- Elizabeth Trujillo. (2007). Mission Possible: Reciprocal Deference between Domestic Regulatory Structures and the WTO, Cornell International Law Journal, vol 40, no 2, pp 200-263. https://www.researchgate.net
- Joost Pauwelyn. (2004). Recent Books on Trade and Environment: GATT Phantoms - Still Haunt the WTO, European Journal of International Law, vol15, no3, pp 575-592. http://www.ejil.org/article.php?article=362&issue=21
- Liang, Mark. (2009). Green Taxes and the WTO: Creating Certainty for the Future, Chicago Journal of International Law, vol 10, nu1, pp 388-359. https://chicagounbound.uchicago.edu/cjil/vol10/iss1/15
/ - Lorand Bartels. (2015). the Chapeau of the General Exceptions in the WTO GATT 1994 and GATS Agreements: A Reconstruction’ American Journal of International Law 95
. - Marie, Claire. (2019. (Seeger and Markus W. Gehrig, Precaution, Health and the World Trade Organization: Moving toward Sustainable Development, 29 Queen's L J 133, 135
. - Miguel, Carlos; Montero, Maria; Bajona, Cluster. (2015). Intergenerational effects of a green tax reform for a more sustainable social security system, Energy Economics, Volume52, no1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140988315002480
- Panezi, Maria. (2015). when co2 goes to Geneva taxing carbon across borders without violating WTO obligations, cigi papers, No 83. Pp1-16. https://www.cigionline.org/publications/when-co2-goes-geneva-taxing-carbon-across borders-without-violating-wto-obligations
- Reinhard Quick; Christian Lau. (2013). Environmentally Motivated Tax Distinctions and WTO Law, Journal of International Economic Law, Oxford University Press, vol 6, no 2: 419-458. https://academic.oup.com/jiel/article-abstract/6/2/419/808497?redirectedFrom=fulltext
- Sands, Philippe. (2012). Principles of International Environmental Law, Publisher: Cambridge University Press.
- Sawhney, Aparna. (2004). WTO related matters in trade and environment: relationship between WTO rules and meas, Indian council for research on international economic relations, indian council for research on international economic relations,Core-6A, 4th Floor, India Habitat Centre, Lodi Road, New Delhi. https://icrier.org/pdf/wp133.pdf
- Steve Charnovitz. (2017). the Law of Environmental "PPMS" in the WTO: Debunking the Myth of legality, Yale Journal of International Law, vol 27, no1, pp 481-563. https://www.worldscientific.com/doi/10.1142/9789814513258_0012
- Steward, Terence. Johansson, David. (2013). A Nexus of Trade and Environment”, Colorado of International Environment Law and Policy, Vol. 14. https://www.colorado.edu/law/colorado-environmental-law-journal
- Stieglitz, joseph. (2015). Lectures on Public Economics, publisher; Princeton University Press. - Sutherland, Peter ET. Al (2005). The Future of the WTO, Geneva WTO, https://www.wto.org/english/thewto_e/10anniv_e/future_wto_e.pdf