رژیم امنیت سایبری در حقوق بین‌الملل هوانوردی
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللیحمیدرضا سیدی 1 , سید باقر میرعباسی 2 , سهراب صلاحی 3
1 - دانشجوی حقوق بین الملل ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل قشم
2 - استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
3 - استاد گروه حقوق دانشگاه جامع امام حسین(ع)-تهران
کلید واژه: مسئولیت بین‌المللی, امنیت هوانوردی, امنیت سایبری, حقوق بین‌الملل هوانوردی,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: امنیت سایبری هوانوردی در حال تبدیل شدن به موضوعی بسیار جدی است. صنعت حمل‌ونقل هوایی، صنعتی پیچیده، با تکنولوژی پیشرفته، چند بعدی و دارای گستره‌ای بین‌المللی می‌باشد و پیچیدگی خاص به لحاظ ماهوی، آن را از سایر صنایع متمایز نموده‌است. یکی از مسائل مهم و حیاتی هوانوردی، اطمینان از دقت سامانه‌های ناوبری و کنترل ترافیک هوایی است، که تاثیر مستقیم بر ایمنی پرواز دارد. قوانین هوانوردی اتحادیه اروپا و همچنین حقوق بین‌الملل مرتبط، با تأکید ویژه بر امنیت سایبری به عنوان موضوعی حیاتی، مدعی‌اند، که وضع موجود، ضوابط مناسبی ندارد و باید تغییر کند. این مقاله در صدد است تا به تبیین و ارزیابی قواعد رژیم امنیت سایبری در حوزه حقوق هوانوردی بین‌المللی و مسئولیت دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در پرتو قواعد موجود طرح مسئولیت بین‌المللی بپردازد و از این رهگذر شرایط و آثار هر یک را بررسی نماید. روش‌شناسی: این مقاله از حیث گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و به شیوه توصیفی - تحلیلی نگارش گردید. نتایج و یافته‌ها:رژیم امنیت سایبری بین‌المللی، مکانیزمی برای همکاری بین دولت‌ها و موجب اعتماد و امنیت است و حفاظت زیرساختهای هوانوردی برای دولت‌ها، اولویت اصلی می‌باشد. صنعت هوانوردی با تهدیدات نوظهور مواجه است و نگرانی‌های امنیتی سایبری مختلفی در فرودگاه‌ها و هواپیماهای در حال پرواز وجود دارد و ضرورت هوشمند‌سازی فرودگاه‌ها به دلیل افزایش اتصال سیستم‌ها و فرآیندها و محافظت سیستم‌های ناوبری به‌طور جدی احساس می‌شود. تدوین قوانین و دستورالعمل‌های امنیتی جزء اهداف راهبردی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری و کشورهای عضو، به منظور اطمینان از اقدامات پایدار امنیت هوانوردی است.
Background and Purpose:Aviation cyber security is becoming a very serious subject. The air industry is a complex, advanced, multidimensional with an international scope industry is distinguished became its complexity among industries. One of the most important and vital issues of aviation is to ensure the accuracy of navigation systems and air traffic control, which has a direct impact on flight safety. The article is prepared to explain and evaluate the rules of cyber security regime in the field of international aviation law and the responsibility of governments and international organizations in sight of the existing rules of international responsibility plan and through this to examine the conditions and effects of each.Methodology:This article was written by descriptive-analytical method in terms of collecting library data and reviewing documents.Results:The International Cyber Security Regime is a mechanism for cooperation between governments and cause trust and security, and the protection of aviation infrastructure is a top priority for governments. The aviation industry is facing novel threats, and there are various cyber security concerns at airports and in-flight aircraft, and the need to "smarten up" airports is being seriously felt due to increased connectivity of systems and processes and protection of navigation systems. The development of security rules and regulations is one of the strategic goals of the International Civil Aviation Organization and its member countries, in order to ensure sustainable aviation security measures.
کتب فارسی:
- آبیراتنه، رووانتیسا ایندرانات رامیا (۱۳۹۴). حقوق امنیت هواپیمایی. ترجمه نمامیان. نشرمیزان.
- آزاد، محسن (۱۳۹۷). عوامل انسانی در هوانوردی. چاپ اول. کارگاه هفت‌هنر.
- راعی، مسعود (۱۳۹۳). مسئولیت بین‌المللی دولت در قبال رفتار افراد و گروه‌ها در پرتو رویه قضایی. قم؛ موسسه آموزشی و پژوهشی امام‌خمینی.
- زرنشان، شهرام (۱۳۹۲). شکل‌گیری و شناسایی حقوق بین‌الملل عرفی. گنج‌دانش.
- ضیائی‌بیگدلی، محمد‌رضا (۱۳۸۸). حقوق بین‌الملل عمومی. گنج‌دانش.چاپ سی‌هشتم.
- فضلی، مهدی (۱۳۸۹). مسئولیت کیفری در فضای سایبر، جلد اول. خرسندی.
- مرکز پژوهش‌های مجلس (۱۴۰۰). اولین چالش سایبری دولت بایدن؛ اختلال سایبری در شبکه سوخت آمریکا. معاونت مطالعات سیاسی، شماره مسلسل: ۲۶۰۱۷۵۵۸
- معاونت پژوهش (۱۳۹۴). حفاظت سایبری از زیرساختهای حیاتی. انتشارات دانشکده اطلاعات.
- موسوی، سیدفضل الله (۱۳۹۶). جستارهایی در حقوق بین‌الملل. انتشارات خرسندی.
مقالات:
- اسماعیل‌زاده، پرستو؛ عبداللهی، محسن (۱۳۹۹). حملات سایبری و نقض اصل عدم مداخله، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی. ۵۰ (۲): ۷۳۶ـ ۷۱۱
- برادران، نازنین؛ حبیبی، همایون (۱۳۹۸). قابلیت اعمال قواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه در جنگ‌های سایبری. فصلنامه مطالعات حقوق عمومی. ۴۹ (۱): ۱۵۸- ۱۳۹
- ترابی، قاسم؛ طاهری‌زاده، محمدناصر (۱۴۰۰). انقلاب سایبری و تحول مفهوم جنگ اطلاعاتی در عرصه روابط بین‌الملل. فصلنامه مطالعات بین‌المللی. ۴ (۶۸): ۶۶- ۴۷
- دهقانی، علی‌اصغر (۱۳۹۶). بازدارندگی سایبری در امنیت نوین جهانی: تهدید سایبری روسیه و چین علیه زیرساختهای حیاتی آمریکا. مجله رهیافت بین‌الملل. ۸ (۴): ۱۴۷- ۱۲۱
- صیاد، محمدکاظم و دیگران (۱۳۹۹). تهدیدهای سایبری و اقدامات امنیتی در فضای مجازی؛ بررسی رویکردهای ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه امنیت ملی. ۱۰ (۳۸): ۳۳۰- ۲۹۳
- قدیر، محسن؛ کاظمی، حسین (۱۳۹۸). بررسی تطبیقی حقوق کیفری ایران با اسناد بین‌المللی در زمینه مقابله و پیشگیری از وقوع تروریسم سایبری. مجله حقوقی بین‌المللی. ۶۰ : ۲۶۹- ۲۳۷
- کتانچی، الناز؛ پورقهرمانی، بابک (۱۴۰۰). چالش‌های امنیت سایبری در کشورهای «آسه آن». فصلنامه مطالعات بین‌المللی. ۱۸ (۱): ۱۵۶- ۱۳۹
- کریم آبادی، محمدصادق (۱۳۹۸).جایگاه حقوقی دکترین دولت‌ها در تفسیر معاهدات بین‌المللی، فصلنامه بین‌المللی علمی– حقوقی قانون یار. ۳(۹): ۳۷۰- ۳۴۳
- کیهانلو، فاطمه؛ وحید رضادوست (۱۳۹۴). حملات سایبر به مثابه توسل به زور در سیاق منشور سازمان ملل متحد. فصلنامه تحقیقات حقوقی. ۶۹ : ۲۰۸- ۱۹۳
- نمامیان، پیمان؛ شیرزاد، امید (۱۳۹۹). جرم‌انگاری رفتارهای غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری در قلمرو کنوانسیون 2010 پکن. مطالعات بین‌المللی پلیس.۴۱: ۲۰۹- ۱۸۲
- والتیکوس، نیکلاس (۱۳۷۶). سازمان‌های بین‌المللی و حقوق بین‌الملل، ترجمۀ مرتضی نجفی اسفاد، مجله دیدگاه‌های حقوقی قضایی. ۵: ۲۰۰- ۱۸۷
English Resources:
- Coco, Antonio & Talita de Souza Dias (2021). Cyber Due Diligence: A Patchwork of Protective Obligations in International Law, EJIL, Vol. XX 1–35, www. doi. org
- Holt, T. B., Moallemi, M., Weiland, L., Earnhardt, M., & McMullen, (2016). Aircraft cyber security and information exchange safety analysis for the department of commerce. Embry-Riddle Aeronautical University,www. commons. erau.edu/publication
- Liu, I. Yuying (2017). State Responsibility and Cyberattacks Defining Due Diligence Obligations, IV Indonesian Journal of International & Comparative Law 191-260, www. ijil. Org
Documents:
- Aviation Cyber Security Guidelines (2019). Civil Aviation Authority and Ministry of Transport & Communications Qatar. www. caa. gov. qa/ar,qa/PrintedPublications.
- ICAO, Annex17, 2016
- ICAO, A40-WP/3951 EX/161 30/7/2019
- ICAO, Doc10118
- ICAO, Doc9849, 2017
- Tallinn Manual 2. 0 on the International Law Applicable to Cyber Operations (2017) , Cambridge University Press, https: //cambridge. org
Cases:
-Pulp Mills, Judgment, ICJ Reports (2010), para. 101 www. mjilonline. org/due-diligence-and-the-gray-zones-of-international-cyberspace-laws.
-Trail Smelter (United States v. Canada) (1941) 3 RIAA 1911, at 1963, 196
Websites:
- www.atlanticcouncil.org
- www.icao. int/Aviation Cybersecurity Strategy, October 2019
- www.icao. int/cybersecurity/Pages/Resources. Aspx
- www.icao.int/cybersecurity/Pages/default.aspx