اصول و مبانی حاکم بر جرم‌انگاری و سیاست جنایی تقنینی خرید و فروش اطفال با نگاهی به قوانین و اسناد بین‌المللی

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

الهه طالع زاری ¹ , رضا زهروی ² , حسین میری ³ , علی اکبر اسمعیلی ⁴

1 - گروه حقوق، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران. رایانامه: [e-mail]
2 - گروه حقوق، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران. استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسئول). رایانامه: [e-mail]
3 - گروه حقوق، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران. رایانامه: [e-mail]
4 - گروه حقوق، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران. رایانامه: [e-mail]

تاریخ دریافت : 1401/01/09 تاریخ پذیرش : 1401/03/22 تاریخ انتشار : 1401/03/31

کلید واژه: جرم انگاری, سیاست جنایی تقنینی, سیاست جنایی قضایی, سیاست جنایی اجرایی, خرید و فروش اطفال,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین جرائمی که در چند سال اخیر به‌واسطه مشکلات مختلف اقتصادی و اجتماعی در جامعه افزایش‌یافته است، خریدوفروش اطفال است، به همین دلیل در این پژوهش، بررسی سیاست جنایی ایران در قبال این جرم را برای رسیدن به اهدافی نظیر مشخص شدن سیاست جنایی قضایی، تقنینی و اجرایی ایران در خصوص بزه خریدوفروش اطفال و بررسی راهکارهای کیفری و پیشگیرانه در قبال این جرم، موردمطالعه قرار داده‌ایم.روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد.یافته‌ها و نتایج: یافته‌های نتایج و این پژوهش نشان داد که این موضوع هم در حقوق داخلی و هم در حقوق بین‌المللی معطوف به اطفال جرم‌انگاری شده است، این جرم، به همراه خود بسیاری از جرائم و انحرافات دیگری نظیر جرائم خشنی چون قتل، ضرب‌وجرح اطفال یا جرائم جنسی و هرزه‌نگاری با اطفال، استفاده از آن‌ها در باندهای مواد مخدر و قاچاق اعضای بدن، تکدی‌گری و سرقت و غیره را در پی دارد و عامل اصلی آن‌ها مباحث حقوقی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بوده است.

چکیده انگلیسی:

اصولا جرم انگاری هر پدیده ای مبتنی بر مبانی خاصی می باشد. پدیده خرید و فروش اطفال نیز از جمله موضوعات نکوهیده ای است که ممکن است در هر جامعه ای با هر سیستم حقوقی رخ دهد که نیازمند برخورد جدی از سوی سیستم قضایی می باشد. از این رو پژوهش حاضر با روش تحلیلی توصیفی به دنبال یافتن مبانی جرم انگاری و سیاست جنایی تقنینی در قبال این رفتار مذموم در حقوق کیفری داخلی می باشد و بر آن است که به این سوالات پاسخ دهد: اولا اینکه مبانی حاکم بر جرم انگاری خرید و فروش اطفال در حقوق داخلی چیست؟ ثانیا اینکه آیا خرید و فروش اطفال در قوانین داخلی جرم انگاری شده است؟ ثالثا اینکه بازخورد اسناد بین المللی نسبت به این موضوع چگونه است؟ مبنای جرم انگاری این رفتار در اسناد بین المللی چیست؟ لذا پس از بررسی مفاهیم اولیه پژوهش، این نتایج حاصل شده است که: اولا جرم‌انگاری خرید و فروش اطفال و سیاست جنایی تقنینی ایران در قبال این جرم، متکی بر نظریات اسلامی و مبانی‌ای نظیر قاعده لاضرر، اﺻﻞ ﻋﺪم وﻻﯾﺖ ﻧﺎﻓﯽ ﮐﻮدک ﻓﺮوﺷﯽ و ﺗﻌﺎرض ﻗﺎﻋﺪه ﻋﺪاﻟﺖ و ﮐﻮدک ﻓﺮوﺷﯽ می باشد.

منابع و مأخذ:

-ابن براج، ابوالقاسم، المهذب، جلد دوم، قم، نشر موسسه سید الشهدا (ع)، 1406.

 -ارسطا، محمدجواد، قاعده عدم ولایت، نشریه فقه حکومتی، شماره 3، 1394.

 -افراسیابی، صابر و خوئینی، غفور، مبانی قانونی و اخلاقی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران، نشریه اخلاق در علوم و فناوری، شماره 4، 1398.

 -انصارى، مرتضى، المکاسب، جلد سوم، قم، نشر مجمع الفکر الاسلامی، 1415.

 -حسن پور، محسن، قاعده لاضرر و موارد استناد آن در فقه امامیه و مذاهب اربعه، رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، 1397.

-خسروشاهی، قدرت الله و پورقهرمانی، بابک، پیشگیری اجتماعی از وقوع جرائم کودکان در پروتکل الحاقی به کنوانسیون حقوق کودک در باره خریدوفروش، روسپیگری و هرزه نگاری کودکان، نشریه مطالعات پیشگیری از جرم، شماره 18، 1390.

-خوانساری نجفی، موسی؛ منیة الطالب، جلد دوم، قم، نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه، 1391.

-رستمی، هادی، جرم انگاری و کیفرگذاری در پرتو اصل محدود کننده آزادی در نظریه لیبرال، نشریه حقوق کیفری، شماره 1، 1393.

-رضایی، مهدی، قاچاق انسان در آمریکا و بی تفاوتی کاخ سفید، خبرگزاری میزان، فروردین 1399.

-سروش محلاتی، محمد، اصل عدم ولایت، نشریه علوم سیاسی، شماره 25، 1383.

-صبحی محصمانی، رجب، فلسفه قانونگذاری در اسلام، تهران، نشر آثار اندیشه، 1386.

-صدر، محمدباقر، اقتصادنا، بیروت، نشر دارالتعارف، 1979.

-ضمیران، محمد و عبادی، شیرین، سنت و تجدد در حقوق ایران، تهران، نشر گنج دانش، 1375.

-طوسی، الخلاف، جلد 3،  قم، نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1407.

-فرحبخش، مجتبی، تأثیر فایده گرایی بر جرم انگاری، رساله دکتـرای حقـوق جـزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1389.

-فهرستی، زهرا و سرچمی، زیبا، تجارت زنان و کودکان از دیدگاه فقهای شیعه و بررسی علل و اهداف آن، نشریه بانوان شیعه، شماره 13 و 14، 1386.

-لواسور، ژرژ، سیاست جنایی، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، نشریه تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، شماره 11 و 12،  1372.

-محقق داماد، مصطفی، قواعد فقه، تهران، نشر مرکز نشر علوم اسلامی، 1395.

-محمودی جانکی، فیروز، مبانی فلسفی منع حقـوقی و کیفـری ایـراد ضـرر بـه خود، فصلنامه حقوق، سال سی و هفتم، شماره یک 1386. 

-مزینانی، محمدصادق، نگاهی به قاعده لاضرر از دیدگاه امام خمینی، نشریه کاوشی نو در فقه، شماره 21، 1378.

-مسکنی، زهره، نگاهی به پدیده قاچاق کودکان در جهان، خریدوفروش کالایی از جنس انسان، نشریه اصلاح و   تربیت، شماره 36، 1383.

-مطهری، مرتضی مبانی اقتصاد اسلامی، تهران، انتشارات حکمت، 1409.

-موسوی خمینی، روح الله، بدایع الدرر فی قاعده نفی ضرر، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، 1372.

-نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت، نشر دار احیاء الثرات العربی، 1363.

-نجفی ابرندآبادی، علی حسین و هاشم بیگی، حمید، دانشنامه جـرم شناسـی، تهران، انتشارات گنج دانش، 1390.

-نجفی توانا، علی، تعارض و انسداد در سیاست جنایی ایران، نشریه تحقیقات حقوقی، شماره 1، 1386.

-نوربها، رضا، زمینه حقوق جزای عمومی، تهران، نشر کانون وکلا، 1370.

-نوری، مسعود، پروتکل الحاقی به پیمان‌نامه حقوق کودک درباره فروش، فحشا و هرزه نگاری کودکان و بررسی الحاق ایران به آن، نشریه حقوق بشر، شماره 1، 1386.

 

-Hanna, Nathan, Liberalism and the General Justifiability of Punishment, Philos Stud, Springer Science Business Media, B. V, 2008.

-Murphy, Jeffrie G, Legal Moralism and Retribution Revisited, Crim. Law and Philos, 2007.

-Salehi Amiri SR, Karimi Khozani A. Role of social ethics on public & social secure. Ethics in Science & Technology; 11, 2007.

-Sub- Region, Mekong, Traficking in Women and children, 2001.