یکی از عوامل اصلی محدود کننده تجارت محصولات کشاورزی نوسانات نرخ ارز می‌باشد که امکان برنامه ریزی برای تولید و صادرات را محدود می‌سازد. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر بی ثباتی نرخ ارز بر حجم صادراتی خرما کشورهای عمده صادرکننده با استفاده از مدل دوربین فضایی در دوره زمانی2016- 1986 است. بدین منظور در ابتدا نوسانات نرخ ارز با استفاده از مدل EGARCH برآورد شده و سپس تاثیر بی‌ثباتی نرخ ارز به همراه سایر متغیرهای مدل مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج برآورد مدل دوربین فضایی نشان داد که در بین کشورهای صادر کننده خرما رابطه خودرگرسیونی فضایی مثبت و معناداری وجود دارد که نشان دهنده این موضوع است که بخشی از افزایش صادرات هر یک از کشورهای مورد بررسی به واسطه اثر فاصله یا مجاورت بوده است یعنی این که با افزایش صادرات خرما در یک کشور، صادرات خرما در کشور مجاور نیز افزایش می یابد و همچنین بی ثباتی نرخ ارز و درآمد جهانی تأثیر مثبت و معناداری بر صادرات خرما کشورهای عمده صادر کننده دارد در حالی که قیمت نسبی تاثیر منفی و معنادار بر حجم صادراتی خرما دارد .در این راستا، پیشنهاد می شود که در تخمین مدل های اقتصادسنجی، ارتباط فضایی بین مشاهدات در نظر گرفته شود زیرا در صورت عدم لحاظ کردن آن در مدل، نتایج تورش داری حاصل شده که قابل اعتماد نیستند و همچنین پیشنهاد می شود که دولتها با اتخاذ سیاست‌های مناسب و اقدامات مؤثر، بی‌ثباتی نرخ ارز حقیقی را کاهش دهند تا بتوانند با توسعه صادرات بخش کشاورزی به رشد و توسعه اقتصادی مطلوب دست یابند. پرونده مقاله