فهرست مقالات شجاع قربانی دشتکی


  • مقاله

    1 - ویژگی‏های هیدرولیکی خاک‏هایی با درجات متفاوت آبگریزی
    حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی) , شماره 4 , سال 6 , پاییز 1395
    آبگریزی خاک باعث افزایش مقاومت آن به مرطوب شدن می گردد. بسیاری از خصوصیات خاک از جمله ویژگی های فیزیکی و هیدرولیکی آن خاک تحت تأثیر آبگریزی قرار دارند. هدف از این پژوهش، مقایسه برخی ویژگی های هیدرولیکی خاک هایی با آبگریزی متفاوت بوده. بدین منظور یک نمونه خاک آهکی با با چکیده کامل
    آبگریزی خاک باعث افزایش مقاومت آن به مرطوب شدن می گردد. بسیاری از خصوصیات خاک از جمله ویژگی های فیزیکی و هیدرولیکی آن خاک تحت تأثیر آبگریزی قرار دارند. هدف از این پژوهش، مقایسه برخی ویژگی های هیدرولیکی خاک هایی با آبگریزی متفاوت بوده. بدین منظور یک نمونه خاک آهکی با بافت لوم سیلتی رسی از اراضی دانشگاه شهرکرد تهیه و به‌وسیله افزودن لجن فاضلاب شهری با نسبت های 0/100، 50/50 و80/20(گرم لجن فاضلاب به گرم خاک) تیمار ها به‌ ترتیب با سه درجه بدون آبگریزی (S0)، آبگریزی کم (S50) و آبگریزی زیاد (S80) انتخاب و تهیه شدند. آبگریزی خاک به روش مدت زمان نفوذ قطره آب به خاک اندازه گیری گردید. رطوبت وزنی تیمارهای آبگریز شده در مکش های ماتریک 0، 5، 10، 50، 100، 300، 500،، 1000، 1500، 3000، 10000 و 15000 سانتی متر با دستگاه صفحات فشاری و جعبه شنی تعیین شد. پارامترهای مدل ون گنوختن شامل درصد رطوبت اشباع (θs)، درصد رطوبت باقی‌مانده (θr)، عکس نقطه ورود هوا (α) و پارامترهای شکل (n و m) با استفاده از نرم افزار RETC و حل معکوس تعیین گردید. نتایج نشان داد با افزایش نسبت لجن فاضلاب، آبگریزی خاک در تیمارهای S50 و S80 به ترتیب 61 و 25 برابر گردید. همچنین با آبگریز شدن خاک روند تغییر رطوبت در برابر مکش خاک متفاوت گردید به‌صورتی که منحنی رطوبتی خاک با آبگریزی زیاد به منحنی رطوبتی دوکوهانه (Biomodal) تغییر یافت. مطابق نتایج پارامترهای رابطه ون گنوختن تحت تأثیر آبگریزی خاک قرار گرفتند و با افزایش درجه آبگریزی پارامترهای m و αکاهش و پارامترهای θs و n افزایش یافتند. همچنین، هدایت هیدرولیکی اشباع تحت تأثیر تیمارها کاهش (%46/20-33/80) یافت و مقدار آن از 2/19 سانتی متر بر ساعت در تیمار S0 به 1/18 سانتی متر بر ساعت در تیمار S80 رسید. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - تأثیر کیفیت آب آبیاری بر برخی ویژگی‌های فیزیکی خاک در اراضی تحت کشت برنج (Oryza Sativa)
    حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی) , شماره 1 , سال 4 , بهار 1394
    رشدروزافزون جمعیت وافزایش فعالیت های کشاورزی و صنعتی از یکسو و خشکسالی های پی درپی، حفاظت بیشتر از منابع آب و خاک را اجتناب ناپذیر نموده است. این مهم موجب شده است که از آب های با کیفیت نامناسب برای آبیاری زمین های کشاورزی استفاده شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر آبیاری ب چکیده کامل
    رشدروزافزون جمعیت وافزایش فعالیت های کشاورزی و صنعتی از یکسو و خشکسالی های پی درپی، حفاظت بیشتر از منابع آب و خاک را اجتناب ناپذیر نموده است. این مهم موجب شده است که از آب های با کیفیت نامناسب برای آبیاری زمین های کشاورزی استفاده شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر آبیاری با پساب های شهری و صنعتی و آب رودخانه بر برخی ویژگی های فیزیکی خاک بود. بدین منظور، این پژوهش در زمین های کشاورزی منطقه زرین شهر واقع در شهرستان لنجان که تحت آبیاری با پساب های شهری، صنعتی (هرکدام به مدت 8 سال) و آب رودخانه (20 سال) قرار داشتند انجام شد. پس از بررسی دقیق برای هر یک از تیمارهای ذکر شده در 4 تکرار از هر زمین نمونه های خاک تهیه شده و ویژگی های فیزیکی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد آبیاری با پساب های شهری و صنعتی موجب افزایش جرم ویژه ظاهری از 3/1 گرم بر سانتی متر مکعب (در تیمار آبیاری با آب رودخانه) به 6/1 و 7/1 گرم بر سانتی متر مکعب شد. پسآبیاری موجب افزایش پایداری خاکدانه ها به مقادیر 67/0 و 69/0 میلی متر در پساب های شهری و صنعتی نسبت به تیمار آب رودخانه (27/0 میلی متر) شد. کاهش هدایت هیدرولیکی خاک و نفوذپذیری و دوکوهانه شدن منحنی رطوبتی خاک از جمله دیگر واکنش های ویژگی های فیزیکی خاک به استفاده از پساب های شهری و صنعتی بود. نتایج این پژوهش نشان داد پسآبیاری بر ویژگی های فیزیکی یاد شده اثر منفی داشته و موجب تغییر در توزیع اندازه منافذ شدند از این نظر پیشنهاد می شود به هنگام استفاده درازمدت از پساب ها تاثیر آن بر ویژگی های فیزیکی خاک پایش گردد. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - اثر رهاسازی اراضی بر تغییرات نفوذ آب به خاک
    حفاظت منابع آب و خاک (علمی - پژوهشی) , شماره 2 , سال 2 , تابستان 1392
    پارامترهای نفوذ آب به خاک از مهم تریـن شاخص های ارزیـابی کیفیت خاک می باشند. نفـوذ آب به خاک یکی از ویژگی های کلیدی در طراحی سامانه های آبیاری، پژوهش های هیدرولوژی، مدیریت منابع آب و حفاظت خاک، طراحی و اجرای پروژه‌های زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضه های آبخیز است. چکیده کامل
    پارامترهای نفوذ آب به خاک از مهم تریـن شاخص های ارزیـابی کیفیت خاک می باشند. نفـوذ آب به خاک یکی از ویژگی های کلیدی در طراحی سامانه های آبیاری، پژوهش های هیدرولوژی، مدیریت منابع آب و حفاظت خاک، طراحی و اجرای پروژه‌های زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضه های آبخیز است. هدف از این پژوهش، بررسی اثر رهاسازی اراضی بر پارامترهای نفوذ آب به خاک در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. برای این منظور، در پنج کاربری شامل مرتع، کشاورزی، رهاسازی 5-3 سال، رهاسازی 15-10 سال و رهاسازی بالای 25 سال نفوذ آب به خاک در شش تکرار به روش نفوذ سنج مکشی اندازه‌گیری شد. نتایج پژوهش نشان داد که رهاسازی اراضی کشاورزی از طریق افزایش ماده آلی خاک، افزایش پایداری ساختمان خاک، بازآرایی ذرات خاک در راستای پایدارتر شدن منافذ طبیعی موجود در خاک و در نتیجه افزایش پیوستگی منافذ خاک بر پارامترهای نفوذ آب به خاک تاثیری معنی‌دار و مثبت دارند. میانگین هدایت آبی اشباع مزرعه ای در مرتع (4/7 میلی متر در ساعت) بیشتر از زمین کشاورزی (4/4 میلی متر در ساعت) بود. همچنین ضریب جذب نیز کاهش 30 درصدی را در زمین کشاورزی نسبت به مرتع داشت. لیکن در نتیجۀ رهاسازی اراضی کشاورزی و استقرار مجدد پوشش گیاهی، تشکیل و بازیافت خاکدانه های درشت و افزایش پایداری خاکدانه ها، بهبود نفوذ آب به خاک در منطقه را به دنبال داشته است. بر این اساس هدایت آبی اشباع پس از 25 سال رهاسازی، از 38/4 به 09/6 میلی متر در ساعت رسیده است. پرونده مقاله