زمینه و هدف: سلول های بنیادی اسپرماتوگونی( SSCs) به عنوان سلول های بنیادی بالغ برای اسپرماتوژنز ضروری هستند. میدان های الکترومغناطیسی(EMF) باعث اختلال در فعالیت زیستی این سلول ها و اسپرماتوژنز می شود. آنتی اکسیدان ها هم چون ویتامین C آسیب های ناشی از EMF را از طریق کاهش استرس اکسیداتیو بهبود می بخشند. هم چنین سیگنالینگ پاراکرین سلول های سرتولی در حفظ و تمایز SSCها نقشی اساسی دارد. در نتیجه به مقایسه اثر ویتامین C و اگزوزوم های مشتق از سلول های سرتولی بر آسیب های ناشی از EMF در SSCها پرداخته شد. روش کار: سلول های اسپرماتوگونی و سرتولی از بیضه موش های نر نابالغ جداسازی شد. فعالیت آلکالین فسفاتازی SSCها بررسی شد. SSCها در معرض میدان الکترومغناطیس 50 هرتز و شدت 5/2 میلی تسلا به مدت یک ساعت، پنج روز قرار گرفتند و توسط غلظت بهینه ویتامین C و غلظت های مختلف اگزوزوم تیمار شدند. سپس زیستایی، توانایی کلونی زایی و آپوپتوز این سلول ها بررسی گردید. یافته ها:EMF باعث کاهش زیستایی، کلونی زایی و تغییرات هسته SSCها شد. هم چنین نتایج به دست آمده با افزایش بیان ژن کاسپاز 9 و کاهش ژن SOD تأیید گردید. افزودن ویتامین C و اگزوزوم ها باعث بهبود تغییرات القائ شده توسط EMF در SSCها شد، با این وجود اگزوزوم ها دارای اثرات بهبود بخش بیشتری نسبت به ویتامین C بود نتیجه گیری: یافته ها اثربخشی اگزوزوم ها را به عنوان یک عامل درمانی جدید نشان داد که می تواند آسیب های ریز محیط SSCها را پس از قرار گرفتن در معرض EMF بازیابی کند. پرونده مقاله