علوم و تکنولوژی محیط زیست
,
شماره1,سال
25
,
بهار
1402
زمینه و هدف: اردک سرحنائی ( Aythya ferina) یکی از گونه های فراوان و با پراکندگی بالا در جهان، بین مرغابی سانان است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ساختار و تنوع ژنتیکی این گونه در ایران با استفاده از ژن سیتوکروم ب( Cytochrome b) بوده است.
روش بررسی: در این پژوهش نمونه ب چکیده کامل
زمینه و هدف: اردک سرحنائی ( Aythya ferina) یکی از گونه های فراوان و با پراکندگی بالا در جهان، بین مرغابی سانان است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ساختار و تنوع ژنتیکی این گونه در ایران با استفاده از ژن سیتوکروم ب( Cytochrome b) بوده است.
روش بررسی: در این پژوهش نمونه برداری از 10 قطعه اردک سرحنائی که از مناطق شمال و جنوب کشور در سالهای 1399- 1400 برداشت شده بودند، انجام شد. پس از استخراج و تکثیر قطعات DNA تجزیه تحلیل های هاپلوتایپی و نوکلئوتیدی صورت گرفت.
یافته ها: به طور کلی، با بررسی 8 قطعه 929 جفت بازی ژن سیتوکروم b اردک سرحنائی، 7 هاپلوتایپ مختلف شناسائی شد. تنوع هاپلو تایپی 818/0، تنوع نوکلئوتیدی 00149/0 محاسبه شد. مقدار Nm یا میزان جریان ژنی بین منطق نمونه برداری برابر 383/1 بود که نشان از جریان ژنی بالا و به بیان دیگر فاصله ژنی بسیار کم بین جمعیت های این گونه و جمعیت های اروپایی و آسیایی آن است. شاخص راجرز- هارپندینگ، شاخص تاجیما و Fu Fs به ترتیب 112/0، 028/0- و 288/1- محاسبه شد، همچنین نمودار توزیع عدم تطابق به صورت تک نمائی رسم شده، که همه آنها نشان دهنده تاریخچه جمعیتی نامعین و شبیه به مدل گسترش ناگهانی بوده است.
بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از شبکه هاپلوتایپی و درخت تبار شناختی و همین طور تفاوت اندک ژنتیکی بین جمعیتهای بررسی شده، احتمال مهاجرت این پرنده از هر دو منطقه اروپا و شرق آسیا به ایران وجود دارد. با در نظر گرفتن نتایج پژوهش حاضر، باید تالاب های زیستگاهی این گونه در ایران به عنوان مناطق مهم و کلیدی شناخته شده و اقدامات مدیریتی و حفاظتی لازم در این مناطق صورت گیرد.
پرونده مقاله
زمینه و هدف: ماهی کوپر(Argyrops spinifer) از خانواده شانک ماهیان(Sparidae) بوده که از نظر تجاری و اکولوژیکی در آب های جنوب ایران بسیار حائز اهمیت است. گونه های این شاخه از نظر ریخت شناختی بسیار به هم نزدیک می باشند و گاهی نام گذاری آن ها دچار خطا می شود. بنابراین، شناسا چکیده کامل
زمینه و هدف: ماهی کوپر(Argyrops spinifer) از خانواده شانک ماهیان(Sparidae) بوده که از نظر تجاری و اکولوژیکی در آب های جنوب ایران بسیار حائز اهمیت است. گونه های این شاخه از نظر ریخت شناختی بسیار به هم نزدیک می باشند و گاهی نام گذاری آن ها دچار خطا می شود. بنابراین، شناسایی مولکولی آن ها بسیار مهم می باشد.
روش کار: در این مطالعه بررسی رابطه فیلوژنی ماهی کوپر بر اساس ناحیه میتوکندریایی(CO1) و با استفاده از روش توالی یابی DNA انجام گرفت. به منظور این بررسی از بافت نرم باله دمی۹۰ نمونه با استفاده از روش استات آمونیوم، DNA استخراج و کمیت و کیفیت آن به روش های اسپکتروفتومتری و الکتروفورز انجام شد. نمونه هایDNA مطلوب برای واکنش زنجیرهای پلیمراز(PCR) و توالی یابی(Sequencing) مورد بررسی قرار گرفت. پس از تکثیر قطعه ژن و توالی یابی ، برای ترسیم درخت های تبارشناسی از نرم افزارهایBio Edite version 7.0.1 ، BLAST، MEGA 7.0.2 و DnaSP 5.10.01 استفاده گردید.
یافته ها: بر اساس درخت فیلوژنی به دست آمده از توالی ها، ماهی شانک(کوپر) در مناطق بندر عباس، بوشهر و بندر چابهار، به دو شاخه اصلی تقسیم شد. تمامی نمونه های شاخه اول با شاخه دوم رابطه خواهری نشان دادند و تمام نمونه های شاخه یک و دو با نمونههای KJ012292 وKJ012291 از بانک ژن در منطقه ایتالیا با دقت 82، 67 و 86 درصد رابطه خواهری نشان دادند.
نتیجه گیری: نتایج حاصل می تواند اطلاعات سودمندی در برنامه های حفاظتی و مدیریتی جهت حفظ و احیای جمعیت و ذخایراین گونه با ارزش فراهم سازد.
پرونده مقاله
آنالیز ژنتیکی جمعیتهای مختلف ماهیان جهت حفظ تنوع زیستی و افزایش اطلاعات در مورد بقای گونه ها و یافتن عوامل تهدید کننده و یا کمک کننده در حفظ جمعیتها مهم و ضروری می باشد. لذا هدف از این مطالعه تعیین روابط فیلوژنتیکی و خویشاوندی گونه گیش دم زرد (Atule mate) (Cuvier, 183 چکیده کامل
آنالیز ژنتیکی جمعیتهای مختلف ماهیان جهت حفظ تنوع زیستی و افزایش اطلاعات در مورد بقای گونه ها و یافتن عوامل تهدید کننده و یا کمک کننده در حفظ جمعیتها مهم و ضروری می باشد. لذا هدف از این مطالعه تعیین روابط فیلوژنتیکی و خویشاوندی گونه گیش دم زرد (Atule mate) (Cuvier, 1833) در مناطق شمالی خلیج فارس و دریای عمان به وسیله توالی یابی ژن سیتوکروم اکسیداز I (COI) میتوکندریایی می باشد. 90 قطعه ماهی گیش دم زرد، از مناطق صیادی بندر بوشهر، بندر عباس و بندر چابهار، جمع آوری گردید و جهت انجام مطالعات مولکولی،DNA ژنومی به روش استات آمونیم استخراج شده و کمیت و کیفیتDNA بوسیله روش اسپکتروفوتومتری و الکتروفورز ژل اگارز 1 درصد تعیین شد. واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) با استفاده از یک جفت پرایمر ژن سیتوکروم اکسیداز I انجام گردید. پس از الکتروفورز محصول PCR روی ژل آگارز 5/1درصد، قطعه bp650 ناحیه کنترل میتوکندریایی تعیین توالی شد. جهت بررسی روابط فیلوژنی با استفاده از نرم افزار CLUSTAL W، توالیهای ژن COI میتوکندریایی هم ردیف و پس از مقایسه آنها با توالیهای منتخب بانک ژن، ترسیم درخت فیلوژنی با روشهای متفاوت (Maximum Likelihood، Maximum Parsimony و (Bayesian در مقابل برون گونه (Esox Lucius) انجام شد. نتایج نشان داد که تمامی نمونه های بندر عباس و بندر بوشهر و 3 نمونه از بندر چابهار همگی در یک شاخه قرار گرفته و مابقی نمونه های بندر چابهار با دارا بودن فاصله ژنتیکی قدری بیشتر، بر روی شاخه مجزایی قرار داشته و با بوت استراپ بالا رابطه خواهری با هم نشان دادند و این دو شاخه با فاصله تکاملی زیاد از برون گونه قرار گرفتند. می توان نتیجه گرفت که توالی یابی ژن سیتوکروم اکسیدازI روشی مناسب و قابل اعتماد در بررسی روابط فیلوژنتیکی گونه گیش دم زرد بوده و اطلاعات مفیدی جهت مدیریت و حفاظت این گونه با ارزش فراهم می نماید.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد