-
مقاله
1 - بررسی و تحلیل فضای مجازی بر فضای جغرافیایی و شناسایی رابطه بین احساس امنیت و اعتماد درکاربران نسبت به فضای مجازی با توجه به میزان استفاده از اینترنتجغرافیایی سرزمین , شماره 1 , سال 14 , بهار 1396هدف این مقاله بررسی فضای مجازی بر فضای جغرافیایی و شناسایی رابطه بین دو مخاطرهی عدم احساس امنیت و بیاعتمادی با توجه به میزان استفاده از اینترنت در میان جمعیت نمونه 300 نفری گروه سنی 15 تا 25 سال است. برای دستیابی به این اهداف ابتدا تأثیر فضای مجازی بر فضای جغرافیایی ب چکیده کاملهدف این مقاله بررسی فضای مجازی بر فضای جغرافیایی و شناسایی رابطه بین دو مخاطرهی عدم احساس امنیت و بیاعتمادی با توجه به میزان استفاده از اینترنت در میان جمعیت نمونه 300 نفری گروه سنی 15 تا 25 سال است. برای دستیابی به این اهداف ابتدا تأثیر فضای مجازی بر فضای جغرافیایی به روش کتابخانهای مشخص شد و سپس جهت شناسایی وجود یا عدم وجود ارتباط بین میزان استفاده از اینترنت و احساس عدم امنیت و بیاعتمادی در بین کاربران، پرسشنامهای محقق ساخته مورداستفاده قرار گرفت. پس از جمعآوری دادهها با استفاده از نرمافزار spss و آزمون کای اسکوئرپیرسون و آزمون همبستگی پیرسون تلاش شده است تا رابطه بین میزان استفاده از اینترنت با احساس امنیت و بیاعتمادی ارزیابی شود. یافتههای پژوهش بیانگر آن است که امروزه فضای مجازی فضایی تأثیرگذار بر رفتار و روابط انسانی است و در رابطه بااحساس عدم امنیت و بیاعتمادی مشخص شد که درمجموع هرچه میزان استفاده از اینترنت در بین کاربران بالاتر باشد، احساس عدم امنیت و میزان بیاعتمادی نسبت به این فضا و نسبت به سایر کاربران با نسبت بیشتری افزایش می یابد. پرونده مقاله -
مقاله
2 - راهبردهای منطقهگرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه بر اساس تئوری بازیهاجغرافیایی سرزمین , شماره 4 , سال 17 , پاییز 1399تغییرات ژئوپلیتیکی عمیق در قفقاز جنوبی تأثیر قابلتوجهی بر روابط ایران و سه جمهوری ارمنستان، آذربایجان و گرجستان داشته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی این منطقه را به یکی از مهمترین مناطق در جهان تبدیل کرده است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل روابط تاریخی و پیوندهای چکیده کاملتغییرات ژئوپلیتیکی عمیق در قفقاز جنوبی تأثیر قابلتوجهی بر روابط ایران و سه جمهوری ارمنستان، آذربایجان و گرجستان داشته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی این منطقه را به یکی از مهمترین مناطق در جهان تبدیل کرده است. جمهوری اسلامی ایران به دلیل روابط تاریخی و پیوندهای اجتماعی - فرهنگی با مردم منطقه، همکاریهای سیاسی - اقتصادی را با آنها گسترش داده است. حضور فعال بازیگران منطقهای و فرا منطقهای بر این رابطه تأثیر مستقیم گذاشته است. این پژوهش به دنبال گزینش راهبرد مؤثر نیل به منطقهگرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه و طرح راهبرد های عملیاتی به روش تئوری بازیها است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و اکتشافی است که در آن برای جمعآوری دادههای تحقیق بهصورت توأمان از روش کتابخانهای و میدانی شامل مصاحبه با نخبگان استفادهشده. جامعهی آماری، شامل مجموعهای متشکل از متخصصان جغرافیای سیاسی، مسئولین سازمانهای مرتبط و نهادهای ذیربط بودهاند که علاوه بر بخش گردآوری اطلاعات، در دیگر بخشها مانند (مصاحبه و پرسشنامه) یاری رساندهاند. در این پژوهش سعی شده راهبرد مؤثر نیل به منطقهگرایی ایران در قفقاز در برابر روسیه در این منطقه پرداخته شود. سپس نتایج حاصل تحلیل آماری در قالب تئوری بازیها به اجرا گذاشتهشده است پرونده مقاله -
مقاله
3 - تاثیر مولفه های ژئواکونومیکی بر قدرت ملی ایران با تاکید بر (انرژی،جمعیت،ایدئولوژی فرهنگی)نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 61 , سال 16 , زمستان 1402ژئوپلیتیک به طور ذاتی در دو عنصر از سه عنصر تشکیل دهنده خود یعنی جغرافیا و قدرت با اقتصاد پیو ند خورده و به آن توجه می نماید. بنابراین چنانچه اقتصاد با قدرت و سیاست پیوند بخورد و با جغرافیا نیزعجین شود، در حوزه ژئوپلیتیک قرار می گیرد که در اینصورت ژئواکو نومی به عنوا چکیده کامل
ژئوپلیتیک به طور ذاتی در دو عنصر از سه عنصر تشکیل دهنده خود یعنی جغرافیا و قدرت با اقتصاد پیو ند خورده و به آن توجه می نماید. بنابراین چنانچه اقتصاد با قدرت و سیاست پیوند بخورد و با جغرافیا نیزعجین شود، در حوزه ژئوپلیتیک قرار می گیرد که در اینصورت ژئواکو نومی به عنوان بُعد اقتصادی ژئوپلیتیک شکل می گیرد که در زیر مجموعه جغرافیای سیاسی قرار دارد. به طور کلی میتوان گفت؛ کارکرد ژئواکونومی با استفاده از فضا و مکانهای جغرافیایی تولید قدرت اقتصادی است تا موجب ارتقای وزن ژئوپلیتیکی یک کشور گردد. هدف از انجام پژوهش حاضر سنجش تاثیرمولفههای ژئواکونومیکی بر قدرت ملی ایران با تأکید بر انرژی، جمعیت و ایدئولوژی فرهنگی میباشد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی با رویکرد پیمایشی میباشد. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد علوم تحقیقات تهران در سال 1399 تشکیل میدهند. روش نمونهگیری از نوع نمونهگیری هدفمند میباشد، حجم نمونه به صورت تمام شماری از کل جامعه آماری(30 نفر) تعیین گردیده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها و نشان دادن رابطه معناداری و میزان اثرگذاری هریک ازمولفهها از آزمون t تک نمونهای، آزمون خی دو و همچنین ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بین متغیر وابسته یعنی قدرت ملی؛ ومتغیر مستقل یعنی ژئواکونومی رابطه معنیداری وجود دارد. بنابراین در بین مولفههای ژئواکونومیکی به ترتیب؛ مولفهی ایدئولوژی فرهنگی با میانگین(20/3)، جمعیت با میانگین(18/3) و انرژی با میانگین(15/3) بیشترین تاثیرگذاری را در قدرت ملی داشتهاند.
پرونده مقاله -
مقاله
4 - ژئوپلیتیک شیعه با تأکید بر نقش زائران حرم رضوی(مشهد)نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 5 , تابستان 1392چکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و چکیده کاملچکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و علاقه آنها به شهرهای مقدس از جمله مشهد، پتانسیل خیلی خوبی را برای ایران و علایق ژئوپلیتیکی آن فراهم نموده است. در این مقاله با روش تحقیقی توصیفی- تحلیلی سعی شده است تا به اهمیت ایدئولوژی تشیع، به عنوان یک عنصر موثر بر ژئوپوپلیتیک شیعه، با تأکیدبر زائران حضرت امام رضا(ع) پرداخته شود؛ امری که مبنای خودآگاهی و بیداری در انقلاب ایران و سایر جنبشهای اسلامیمنطقه میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
5 - بحران مناطق شرق و تحلیل ژئوپلیتیکی برای مدیریت برون رفت از آننگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 6 , بهار 1393چکیده به جرأت میتوان قرن بیست و یک را قرن تحولات غیر قا بل پیش بینی نامید، تحولاتی که باعث بحرانهای زیادی در جهان شده است. در این بین، قرار گرفتن ایران در مرکزیت و محوریت حوزه های ژئوپولیتیک خلیج فارس و دریای عمان، اقیانوس هند، آسیای مرکزی، قفقاز و تسلط بر کانون های چکیده کاملچکیده به جرأت میتوان قرن بیست و یک را قرن تحولات غیر قا بل پیش بینی نامید، تحولاتی که باعث بحرانهای زیادی در جهان شده است. در این بین، قرار گرفتن ایران در مرکزیت و محوریت حوزه های ژئوپولیتیک خلیج فارس و دریای عمان، اقیانوس هند، آسیای مرکزی، قفقاز و تسلط بر کانون های استراتژیک انرژی خاورمیانه، نقش بنیادی و اساسی دراستراتژی های ژئوپولیتیکی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ایفا می کند. فضاهای ژئوپولیتیک شمال، جنوب و شرق همچنین غرب کشور و اهمیت آن در برقراری و حفظ امنیت جمهوری اسلامی ایران بر همگان آشکار است. ضرورت شناخت این نواحی و کارکردهای آن می تواند نقش مهمی در ایجاد امنیت ملی و بین المللی داشته باشد. در این مقاله سعی شده است با بهره گیری از روش کتابخانه ای، با اشاره به نقاط ژئوپولیتیک جمهوری اسلامی ایران و کارکردها و اهمیت ملی و بین المللی آن، ضرورت شناخت صحیح و دقیق یکی از این نواحی بحران زا (نواحی شرقی ایران) را یادآورشده، و به راهکارهایی در خصوص مدیریت این بحرانها پرداخته شده است. پرونده مقاله -
مقاله
6 - تحلیل الگوی فضایی شاخصهای کیفیت زندگی در اجتماعات شهری (نمونه موردی: اسلامشهر)نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1398چکیده توسعه جوامع شهر نشین بعد از تحولات صنعتی شدن، منجر به بروز تحولاتی در جوامع شهری شده است که یکی از جلوههای آن بروز ناهنجاریها در جوامع شهری است که اغلب با کاهش مولفهها و شاخصهای کیفیت زندگی همراه بوده است. در این بین کاهش این مولفهها در ابعاد مختلف اجتماعی و چکیده کاملچکیده توسعه جوامع شهر نشین بعد از تحولات صنعتی شدن، منجر به بروز تحولاتی در جوامع شهری شده است که یکی از جلوههای آن بروز ناهنجاریها در جوامع شهری است که اغلب با کاهش مولفهها و شاخصهای کیفیت زندگی همراه بوده است. در این بین کاهش این مولفهها در ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی اثرات بسیاری بر تحولات جوامع شهری داشته است. این پژوهش که از نوع هدف کاربردی است و ماهیت توصیفی و تحلیلی دارد، مبتنی بر روش کتابخانهای و میدانی تنظیم گردیده است. جامعه اماری384نفر از ساکنان اسلامشهر بوده و نتایج حاصل از پرسشنامه در نرم افزار spss با استفاده از آزمونهای کای اسکوییر برای تعیین سطح معناداری پاسخها، t استیودنت به منظور مقایسه میانگینها مورد تجزیه و تحلیل گرفته است. پس از بیان نظریات و نقد آنها، نسبت به بررسی وضعیت مولفههای کیفیت زندگی در جوامع شهری پرداخته و در نهایت این نتیجه حاصل شده است که شهر اسلامشهر در مجموع در شاخصهای اجتماعی، اقتصادی، کالیدی، زیستی دارای کیفیت زندگی مطلوبی نبوده است. همچنین در پایان الگوی فضایی رضایت مندی اجتماعی و اقتصادی در شهر اسلامشهر نیز در قالب نقشه ترسیم شده است پرونده مقاله -
مقاله
7 - اثر تغییر اقلیم و نوسانات الگوی گردشهای جوی بر روی رودخانه مرزی ارسنگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 4 , پاییز 1391چکیده در این پژوهش به بررسی اثر تغییر اقلیم و نوسانات الگوی گردشهای جوی بر روی رودخانه مرزی ارس پرداخته شده است. پژوهشها نشان میدهد که دلیل اصلی پدیده تغییر اقلیم، انتشار بیش از حد گازهای گلخانهای در جو میباشد. علت افزایش گازهای گلخانهای خصوصا دی اکسیدکربن (به ع چکیده کاملچکیده در این پژوهش به بررسی اثر تغییر اقلیم و نوسانات الگوی گردشهای جوی بر روی رودخانه مرزی ارس پرداخته شده است. پژوهشها نشان میدهد که دلیل اصلی پدیده تغییر اقلیم، انتشار بیش از حد گازهای گلخانهای در جو میباشد. علت افزایش گازهای گلخانهای خصوصا دی اکسیدکربن (به عنوان موثرترین گاز گلخانهای موجد تغییر اقلیم) در سالهای اخیر عمدتا افزایش سوختهای فسیلی، احتراق و جنگلزدایی است. بنابراین افزایشهای اخیر به طور عموم نتیجه فعالیتهای بشری بوده است. حوضه رودخانه ارس هم از اثرات زیانبار تغییر اقلیم و به تبع آن تغییر در الگوی گردشهای جوی در امان نبوده است، به طوری که نوسانات ایجاد شده سبب شده تا الگوهای بارشی حوضه رودخانه ارس تغییر مکان داده و عمدتا به سمت عرضهای جغرافیایی بالا متمایل شدهاند. همین امر موجب شده تا بارش در حوضه رودخانه ارس نه تنها کاهش یابد بلکه نوع بارشها هم تغییر پیدا کند. همچنین حساس بودن جریان پایه این رودخانه نسبت به آب سرشاخههای ورودی از کشورهای ایران، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان، هر گونه احداث سد یا بند بر روی این سرشاخهها که موجب کاهش آب ورودی به رودخانه ارس شود، احتمال وقوع تنشهای مرزی و خدشهدار شدن روابط سیاسی به ویژه در ارتباط با مسائل انرژی از جمله آب را افزایش میدهد پرونده مقاله -
مقاله
8 - تحلیل آسیبپذیری شهرهای کشور از شاخصهای حدی بارشی در دوره (2010-1981)نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 9 , زمستان 1395چکیده: شهرها به دلیل تغییر گسترده در شرایط هیدرولوژیکی حوزه هایی که در آن واقع شده اند و وجود زیرساخت های حیاتی وسیع، به طور فزاینده ای نسبت به تغییر در الگوهای رویدادهای بارش ناشی از تغییرات اقلیمی و سیلاب های منتج از آن آسیب پذیر هستند. در این مقاله نیز با استفاده از چکیده کاملچکیده: شهرها به دلیل تغییر گسترده در شرایط هیدرولوژیکی حوزه هایی که در آن واقع شده اند و وجود زیرساخت های حیاتی وسیع، به طور فزاینده ای نسبت به تغییر در الگوهای رویدادهای بارش ناشی از تغییرات اقلیمی و سیلاب های منتج از آن آسیب پذیر هستند. در این مقاله نیز با استفاده از شاخص های بارشی پیشنهادی کمیسیون اقلیم شناسی هواشناسی جهانی(CCL) به استخراج داده ها و محاسبه شاخص ها در محیط RCLIMEX و پهنه بندی و وزن دهی سلسله مراتبی(AHP) در سیستم اطلاعات جغرافیایی(Arc GIS) پرداخته و درنهایت مناطق آسیب پذیر ایران از بارش های حدی در 5 طبقه پهنه بندی شد .نتایج نشان داد که فراوانی شاخص های بارش کاهش و روند شدت رخداد آنها در مناطق سواحل خزر، شمالغرب و غرب ایران در دوره مورد مطالعه افزایش داشته است پرونده مقاله -
مقاله
9 - آمایش مناطق مرزی، با تأکید بر ایراننگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 5 , زمستان 1391چکیده آمایش مناطق مرزی در ایران، به دلیل وجود مرزهای طولانی و قرارگیری بیش از نیمی از استانهای کشور در مرزهای بین المللی با کشورهای همجوار، از جایگاه ویژه ای در نظام برنامه ریزی کشور برخوردار است. بنابراین، هدف این مقاله، ضمن تبیین جایگاه آمایش مناطق مرزی در نظام برن چکیده کاملچکیده آمایش مناطق مرزی در ایران، به دلیل وجود مرزهای طولانی و قرارگیری بیش از نیمی از استانهای کشور در مرزهای بین المللی با کشورهای همجوار، از جایگاه ویژه ای در نظام برنامه ریزی کشور برخوردار است. بنابراین، هدف این مقاله، ضمن تبیین جایگاه آمایش مناطق مرزی در نظام برنامه ریزی کشور؛ شناخت عناصر و مؤلفه آن، چگونگی ارتباط این عناصر با دیگر عناصر نظام برنامهریزی کشور و شناخت اهمیت و ضرورت پرداختن به آمایش مناطق مرزی است. نتیجه گیری مطالعات این مقاله نشان می دهد که توسعه و امنیت در مناطق مرزی، لازم و ملزوم یکدیگر است. همچنین، شدت عدم تعادل منطقه ای میان مناطق مرزی و مناطق داخلی در ایران بر توسعه ملی تاثیرگذار است. به عبارت دیگر، اگر چه توسعه نیافتگی در مناطق مرزی که منجر به ناامنی می شود، اثرات خود را بر توسعه نیافتگی و ناامنی در کل کشور می گذارد. اما موانع ذهنی و عینی زیادی تاکنون باعث شده است این گونه تاثیرات منفی ادامه داشته باشد. آمایش مناطق مرزی سعی دارد این موانع را بردارد و با ارایه یک نوع برنامه ریزی فضایی- راهبردی، توسعه یکپارچه و پایداری ملی را تحقق بخشد. پرونده مقاله -
مقاله
10 - مدیریت و برنامهریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلانشهرهای ایراننگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 11 , تابستان 1398چکیده مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار شهری در دنیای امروزین ضرورتی غیر قابل انکار و غیر قابل جایگزین یافته است. در این چارچوب با توجه به این گردشگری پدیده ای است که میان بخشی و به نوعی مخرج مشترک کل سیستم اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی یک کشور است در نتیجه تلاش چکیده کاملچکیده مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار شهری در دنیای امروزین ضرورتی غیر قابل انکار و غیر قابل جایگزین یافته است. در این چارچوب با توجه به این گردشگری پدیده ای است که میان بخشی و به نوعی مخرج مشترک کل سیستم اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی یک کشور است در نتیجه تلاش برای شکوفایی آن نیز نیازمند مدیریت و برنامه ریزی سیستمی است. هدف این مقاله بررسی ضرورت مدیریت و برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلان شهرهای ایران است. سؤال اصلی مقاله این است که مدیریت و برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلان شهرهای ایران بایستی داری چه مدل و مشخصاتی باشد؟ فرضیه ای را که در این مقاله برای پاسخگویی به سؤال اصلی در صدد تجزیه و تحلیل آن هستیم این است که برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلانشهرهای ایران بایستی همه نهادهای حاکمیتی کشور به ویژه نهادهای حوزه امنیت را در چرخه ای کارآمد و پویا با خود همراه سازد. روش انجام این مقاله ترکیبی است از روش توصیفی- تحلی و نیز روش سوات که عمدتا از این روش اخر برای تحلیل نتیجه گیری و دستاوردهای علمی پژوهشی مقاله استفاده می شود. نتایج مقاله نشان می دهد که مدیریت و برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلان شهرهای ایران پدیده ای پیچیده و پرچالش است که نیازمند مدیریت و برنامه ریزی دولت در سطوح قانون گذاری و دستگاه های اجرایی و نظارتی است. پرونده مقاله -
مقاله
11 - ژئوپلیتیک شیعه با تأکید بر نقش زائران حرم رضوی(مشهد)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 5 , تابستان 1392چکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و چکیده کاملچکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و علاقه آنها به شهرهای مقدس از جمله مشهد، پتانسیل خیلی خوبی را برای ایران و علایق ژئوپلیتیکی آن فراهم نموده است. در این مقاله با روش تحقیقی توصیفی- تحلیلی سعی شده است تا به اهمیت ایدئولوژی تشیع، به عنوان یک عنصر موثر بر ژئوپوپلیتیک شیعه، با تأکیدبر زائران حضرت امام رضا(ع) پرداخته شود؛ امری که مبنای خودآگاهی و بیداری در انقلاب ایران و سایر جنبشهای اسلامیمنطقه میباشد. پرونده مقاله -
مقاله
12 - بحران مناطق شرق و تحلیل ژئوپلیتیکی برای مدیریت برون رفت از آنفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 1 , سال 6 , بهار 1393چکیده به جرأت میتوان قرن بیست و یک را قرن تحولات غیر قا بل پیش بینی نامید، تحولاتی که باعث بحرانهای زیادی در جهان شده است. در این بین، قرار گرفتن ایران در مرکزیت و محوریت حوزه های ژئوپولیتیک خلیج فارس و دریای عمان، اقیانوس هند، آسیای مرکزی، قفقاز و تسلط بر کانون های چکیده کاملچکیده به جرأت میتوان قرن بیست و یک را قرن تحولات غیر قا بل پیش بینی نامید، تحولاتی که باعث بحرانهای زیادی در جهان شده است. در این بین، قرار گرفتن ایران در مرکزیت و محوریت حوزه های ژئوپولیتیک خلیج فارس و دریای عمان، اقیانوس هند، آسیای مرکزی، قفقاز و تسلط بر کانون های استراتژیک انرژی خاورمیانه، نقش بنیادی و اساسی دراستراتژی های ژئوپولیتیکی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ایفا می کند. فضاهای ژئوپولیتیک شمال، جنوب و شرق همچنین غرب کشور و اهمیت آن در برقراری و حفظ امنیت جمهوری اسلامی ایران بر همگان آشکار است. ضرورت شناخت این نواحی و کارکردهای آن می تواند نقش مهمی در ایجاد امنیت ملی و بین المللی داشته باشد. در این مقاله سعی شده است با بهره گیری از روش کتابخانه ای، با اشاره به نقاط ژئوپولیتیک جمهوری اسلامی ایران و کارکردها و اهمیت ملی و بین المللی آن، ضرورت شناخت صحیح و دقیق یکی از این نواحی بحران زا (نواحی شرقی ایران) را یادآورشده، و به راهکارهایی در خصوص مدیریت این بحرانها پرداخته شده است. پرونده مقاله -
مقاله
13 - تحلیل الگوی فضایی شاخصهای کیفیت زندگی در اجتماعات شهری (نمونه موردی: اسلامشهر)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 12 , زمستان 1398چکیده توسعه جوامع شهر نشین بعد از تحولات صنعتی شدن، منجر به بروز تحولاتی در جوامع شهری شده است که یکی از جلوههای آن بروز ناهنجاریها در جوامع شهری است که اغلب با کاهش مولفهها و شاخصهای کیفیت زندگی همراه بوده است. در این بین کاهش این مولفهها در ابعاد مختلف اجتماعی و چکیده کاملچکیده توسعه جوامع شهر نشین بعد از تحولات صنعتی شدن، منجر به بروز تحولاتی در جوامع شهری شده است که یکی از جلوههای آن بروز ناهنجاریها در جوامع شهری است که اغلب با کاهش مولفهها و شاخصهای کیفیت زندگی همراه بوده است. در این بین کاهش این مولفهها در ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی اثرات بسیاری بر تحولات جوامع شهری داشته است. این پژوهش که از نوع هدف کاربردی است و ماهیت توصیفی و تحلیلی دارد، مبتنی بر روش کتابخانهای و میدانی تنظیم گردیده است. جامعه اماری384نفر از ساکنان اسلامشهر بوده و نتایج حاصل از پرسشنامه در نرم افزار spss با استفاده از آزمونهای کای اسکوییر برای تعیین سطح معناداری پاسخها، t استیودنت به منظور مقایسه میانگینها مورد تجزیه و تحلیل گرفته است. پس از بیان نظریات و نقد آنها، نسبت به بررسی وضعیت مولفههای کیفیت زندگی در جوامع شهری پرداخته و در نهایت این نتیجه حاصل شده است که شهر اسلامشهر در مجموع در شاخصهای اجتماعی، اقتصادی، کالیدی، زیستی دارای کیفیت زندگی مطلوبی نبوده است. همچنین در پایان الگوی فضایی رضایت مندی اجتماعی و اقتصادی در شهر اسلامشهر نیز در قالب نقشه ترسیم شده است پرونده مقاله -
مقاله
14 - اثر تغییر اقلیم و نوسانات الگوی گردشهای جوی بر روی رودخانه مرزی ارسفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 4 , پاییز 1391چکیده در این پژوهش به بررسی اثر تغییر اقلیم و نوسانات الگوی گردشهای جوی بر روی رودخانه مرزی ارس پرداخته شده است. پژوهشها نشان میدهد که دلیل اصلی پدیده تغییر اقلیم، انتشار بیش از حد گازهای گلخانهای در جو میباشد. علت افزایش گازهای گلخانهای خصوصا دی اکسیدکربن (به ع چکیده کاملچکیده در این پژوهش به بررسی اثر تغییر اقلیم و نوسانات الگوی گردشهای جوی بر روی رودخانه مرزی ارس پرداخته شده است. پژوهشها نشان میدهد که دلیل اصلی پدیده تغییر اقلیم، انتشار بیش از حد گازهای گلخانهای در جو میباشد. علت افزایش گازهای گلخانهای خصوصا دی اکسیدکربن (به عنوان موثرترین گاز گلخانهای موجد تغییر اقلیم) در سالهای اخیر عمدتا افزایش سوختهای فسیلی، احتراق و جنگلزدایی است. بنابراین افزایشهای اخیر به طور عموم نتیجه فعالیتهای بشری بوده است. حوضه رودخانه ارس هم از اثرات زیانبار تغییر اقلیم و به تبع آن تغییر در الگوی گردشهای جوی در امان نبوده است، به طوری که نوسانات ایجاد شده سبب شده تا الگوهای بارشی حوضه رودخانه ارس تغییر مکان داده و عمدتا به سمت عرضهای جغرافیایی بالا متمایل شدهاند. همین امر موجب شده تا بارش در حوضه رودخانه ارس نه تنها کاهش یابد بلکه نوع بارشها هم تغییر پیدا کند. همچنین حساس بودن جریان پایه این رودخانه نسبت به آب سرشاخههای ورودی از کشورهای ایران، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان، هر گونه احداث سد یا بند بر روی این سرشاخهها که موجب کاهش آب ورودی به رودخانه ارس شود، احتمال وقوع تنشهای مرزی و خدشهدار شدن روابط سیاسی به ویژه در ارتباط با مسائل انرژی از جمله آب را افزایش میدهد پرونده مقاله -
مقاله
15 - تحلیل آسیبپذیری شهرهای کشور از شاخصهای حدی بارشی در دوره (2010-1981)فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 9 , زمستان 1395چکیده: شهرها به دلیل تغییر گسترده در شرایط هیدرولوژیکی حوزه هایی که در آن واقع شده اند و وجود زیرساخت های حیاتی وسیع، به طور فزاینده ای نسبت به تغییر در الگوهای رویدادهای بارش ناشی از تغییرات اقلیمی و سیلاب های منتج از آن آسیب پذیر هستند. در این مقاله نیز با استفاده از چکیده کاملچکیده: شهرها به دلیل تغییر گسترده در شرایط هیدرولوژیکی حوزه هایی که در آن واقع شده اند و وجود زیرساخت های حیاتی وسیع، به طور فزاینده ای نسبت به تغییر در الگوهای رویدادهای بارش ناشی از تغییرات اقلیمی و سیلاب های منتج از آن آسیب پذیر هستند. در این مقاله نیز با استفاده از شاخص های بارشی پیشنهادی کمیسیون اقلیم شناسی هواشناسی جهانی(CCL) به استخراج داده ها و محاسبه شاخص ها در محیط RCLIMEX و پهنه بندی و وزن دهی سلسله مراتبی(AHP) در سیستم اطلاعات جغرافیایی(Arc GIS) پرداخته و درنهایت مناطق آسیب پذیر ایران از بارش های حدی در 5 طبقه پهنه بندی شد .نتایج نشان داد که فراوانی شاخص های بارش کاهش و روند شدت رخداد آنها در مناطق سواحل خزر، شمالغرب و غرب ایران در دوره مورد مطالعه افزایش داشته است پرونده مقاله -
مقاله
16 - آمایش مناطق مرزی، با تأکید بر ایرانفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 5 , سال 5 , زمستان 1391چکیده آمایش مناطق مرزی در ایران، به دلیل وجود مرزهای طولانی و قرارگیری بیش از نیمی از استانهای کشور در مرزهای بین المللی با کشورهای همجوار، از جایگاه ویژه ای در نظام برنامه ریزی کشور برخوردار است. بنابراین، هدف این مقاله، ضمن تبیین جایگاه آمایش مناطق مرزی در نظام برن چکیده کاملچکیده آمایش مناطق مرزی در ایران، به دلیل وجود مرزهای طولانی و قرارگیری بیش از نیمی از استانهای کشور در مرزهای بین المللی با کشورهای همجوار، از جایگاه ویژه ای در نظام برنامه ریزی کشور برخوردار است. بنابراین، هدف این مقاله، ضمن تبیین جایگاه آمایش مناطق مرزی در نظام برنامه ریزی کشور؛ شناخت عناصر و مؤلفه آن، چگونگی ارتباط این عناصر با دیگر عناصر نظام برنامهریزی کشور و شناخت اهمیت و ضرورت پرداختن به آمایش مناطق مرزی است. نتیجه گیری مطالعات این مقاله نشان می دهد که توسعه و امنیت در مناطق مرزی، لازم و ملزوم یکدیگر است. همچنین، شدت عدم تعادل منطقه ای میان مناطق مرزی و مناطق داخلی در ایران بر توسعه ملی تاثیرگذار است. به عبارت دیگر، اگر چه توسعه نیافتگی در مناطق مرزی که منجر به ناامنی می شود، اثرات خود را بر توسعه نیافتگی و ناامنی در کل کشور می گذارد. اما موانع ذهنی و عینی زیادی تاکنون باعث شده است این گونه تاثیرات منفی ادامه داشته باشد. آمایش مناطق مرزی سعی دارد این موانع را بردارد و با ارایه یک نوع برنامه ریزی فضایی- راهبردی، توسعه یکپارچه و پایداری ملی را تحقق بخشد. پرونده مقاله -
مقاله
17 - مدیریت و برنامهریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلانشهرهای ایرانفصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 2 , سال 11 , تابستان 1398چکیده مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار شهری در دنیای امروزین ضرورتی غیر قابل انکار و غیر قابل جایگزین یافته است. در این چارچوب با توجه به این گردشگری پدیده ای است که میان بخشی و به نوعی مخرج مشترک کل سیستم اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی یک کشور است در نتیجه تلاش چکیده کاملچکیده مدیریت و برنامه ریزی گردشگری پایدار شهری در دنیای امروزین ضرورتی غیر قابل انکار و غیر قابل جایگزین یافته است. در این چارچوب با توجه به این گردشگری پدیده ای است که میان بخشی و به نوعی مخرج مشترک کل سیستم اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و فرهنگی یک کشور است در نتیجه تلاش برای شکوفایی آن نیز نیازمند مدیریت و برنامه ریزی سیستمی است. هدف این مقاله بررسی ضرورت مدیریت و برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلان شهرهای ایران است. سؤال اصلی مقاله این است که مدیریت و برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلان شهرهای ایران بایستی داری چه مدل و مشخصاتی باشد؟ فرضیه ای را که در این مقاله برای پاسخگویی به سؤال اصلی در صدد تجزیه و تحلیل آن هستیم این است که برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلانشهرهای ایران بایستی همه نهادهای حاکمیتی کشور به ویژه نهادهای حوزه امنیت را در چرخه ای کارآمد و پویا با خود همراه سازد. روش انجام این مقاله ترکیبی است از روش توصیفی- تحلی و نیز روش سوات که عمدتا از این روش اخر برای تحلیل نتیجه گیری و دستاوردهای علمی پژوهشی مقاله استفاده می شود. نتایج مقاله نشان می دهد که مدیریت و برنامه ریزی سیستمی گردشگری پایدار در کلان شهرهای ایران پدیده ای پیچیده و پرچالش است که نیازمند مدیریت و برنامه ریزی دولت در سطوح قانون گذاری و دستگاه های اجرایی و نظارتی است. پرونده مقاله