ایجاد محیط‌های تربیتی شبانه‌روزی قدمتی طولانی دارد و این مدارس امروزه در کشور ما با هدف ارتقای سطح کیفی آموزش و پرورش، پیشگیری از تبعات ناشی از مهاجرت دانش‌آموزان روستایی به شهرها، گسترش شعایر اسلامی و تقویت سازگاری اجتماعی ایجاد شدند. این پژوهش درصدد مقایسۀ پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دوره‌های راهنمایی و متوسطۀ مدارس شبانه‌روزی و عادی استان بوده است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و جامعۀ آماری آن همۀ دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزی و عادی استان (54961 نفر) در سال تحصیلی 88 ـ1387بوده است که به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای، کارنامۀ تحصیلی 13800 نفر از دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزی و مدارس عادی همجوار آنها، به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده‌های پژوهش، اسناد و مدارک، فرم‌ها و کارنامۀ تحصیلی مربوط به دانش‌آموزان، نمرات امتحانات دروس هماهنگ استانی و کشوری بوده است. روایی و پایایی این ابزار به دلیل پرسش‌های یکسان و اجرای هماهنگ آزمون‌ها در سطح استان، از حد مطلوبی برخوردار بوده است. براساس یافته‌های پژوهش و آزمون t، دانش‌آموزان دورۀ راهنمایی مدارس عادی پیشرفت تحصیلی بیشتری داشته‌اند. در دورۀ متوسطه پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پسر مدارس شبانه‌روزی بیشتر از مدارس عادی بوده است، اما بین پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر تفاوت معناداری وجود نداشته است (05/0P≤). پرونده مقاله