در دهه‌های اخیر، توانمندسازی به‌مثابه سازوکاری برای دستیابی به توسعه کشاورزی و در پی آن توسعه سکونتگاه‌های روستایی مطرح شد. زیرا، بی‌توجهی به مقوله توانمندسازی ساکنان روستایی و عدم شکل‌پذیری زیرساخت‌های سیاسی و اجتماعی مناسب در مناطق روستایی از موانع اصلی تحقق مشارکت در توسعه سکونتگاه‌های روستایی محسوب می‌شود. داده های موردنیاز تحقیق از طریق پرسشنامه و از میان کشاورزان شهرستان سمیرم گردآوری شدند که 262 نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب گردیدند. فرآیند توانمندسازی بهره‌برداران کشاورزی به‌وسیله 67 گویه در قالب شاخص‌هایی همچون آموزش و اطلاع‌رسانی، دانش و آگاهی، فن‌آوری اطلاعات، منابع مالی و اعتباری، اعتمادسازی، همکاری و تشریک‌مساعی، تصمیم‌گیری در امور اجتماعی و اقتصادی، سنجیده شده است. شاخص توسعه نیز از طریق 49 گویه در ابعاد نظام محیطی، نظام اجتماعی ـ اقتصادی و کالبدی توسعه سکونتگاه‌ها سنجیده شده است. نتایج تحقیق نشان داد توانمندسازی کشاورزان روستایی در افزایش تولید محصولات کشاورزی، افزایش درآمد ساکنان روستایی و پایداری و توسعه اجتماعی ـ اقتصادی سکونتگاه های روستایی مؤثر است. البته، توجه به بهبود وضعیت درآمد کشاورزان، حمایت و هدایت آن‌ها برای افزایش میزان پس‌انداز و مشارکت در سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های مرتبط با بخش کشاورزی، پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله