‌جستار حاضرکه پژوهشی بینا‌رشته‌ای را وجهۀ همت خود قرار داده‌،بر آن است تا با کاربست روان‌کاوی انسان‌گرای اریک فروم و به‌طور مشخص نظریّۀ شخصیّت او و بر اساس همانندی‌هایی که میان ساختارهای روایی و ساختارهای اجتماعی؛ میان متن و جامعه؛ و میان داستان و روان می‌توان سراغ گرفت راهی به شناخت ارتباط شبکه‌های دلالتی متون روایی با فرهنگ و اجتماع؛ میان انسان و جهان بگشاید.به‌منظور ارائۀ الگویی عملی با تکیه بر رمان سترگ کلیدر که نمود روشن و واقع‌گرایانه‌ای از ساختار‌های اجتماعی و فرهنگی عصر حاضر است،به بررسی روند شکل‌گیری شخصیّت‌های اجتماعی این اثر پرداخته، چگونگی تأثیرپذیری آن‌ها از ساختار اجتماعی و نفوذ ساختارها و نیروهای فرهنگی جامعه را نشان داده،دلالت‌های این تأثیرپذیری را به روش توصیفی- تحلیلی، به شیوه‌ای استقرایی و براساس مکتب امریکایی ادبیّات تطبیقی در قالب شخصیّت‌های بی‌ثمر و ثمربخش فروم واکاوی می‌کند.برآیندی که از این بررسی به عمل آمده،نشان می‌دهد شخصیّت‌های داستان به‌شدّت تحت تأثیر وقایع اجتماعی بوده،روند شکل‌گیری شخصیّت‌ها رابطۀ مستقیمی با تحوّلات اجتماعی جامعه دارند.از این‌رو علاوه بر این‌که‌قابلیّت نظریّۀ فروم در تحلیل آثار رئالیستی و به‌طور مشخص رابطۀ شخصیّت با جامعه و رابطۀ ساختار روایی با ساختارهای جهان واقعی و بیرونی اثبات می‌شود رابطۀ ادبیّات با سایر شاخه‌های علوم انسانی از جمله روان‌شناسی و جامعه‌شناسی برجسته‌ترگشته،بستر مناسبی برای مطالعات بینارشته‌ای پیش روی پژوهشگران ادبیّات تطبیقی قرار می‌دهد. پرونده مقاله

فصاحت و بلاغت از مؤلفه‌های اصلی آثار ادبی است و کلام فصیح و بلیغ آن است که افزون بر شیوایی و رسایی، بر اساس اقتضای سخن از تصاویر خیالی بهره‌مند باشد؛ آن‌گونه که تأثیرپذیری عاطفی و روانی مخاطبان خود را به همراه داشته باشد. این جستار از میان صور خیال به بررسی کنایه در بوستان پرداخته‌است تا چندوچون به کارگیری آن با توجه به تعلیمی بودن کتاب بوستان مشخص شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین نوع متن و تمهیدات بلاغی به کار رفته در متن، ارتباطی نزدیک وجود دارد. تعلیمی بودن کتاب بوستان و اهمیت انتقال مفاهیم اخلاقی به مخاطب باعث شده است که سعدی در کاربرد این آرایه به زبان تخاطب عصر خویش و فرهنگ غنی عامه توجه داشته باشد؛ برای همین رویکرد سعدی به کنایه در بوستان چنان است که بیش از نود درصد از کنایه‌ی قریب -که در آن انتقال معنی از لازم به ملزوم زودیاب است- استفاده‌کرده است و از لحاظ وضوح و خفای معنای کنایی از ایما بیش از دیگر انواع استفاده کرده‌است؛ زیرا آسان‌یاب‌ترین نوع کنایه است که در زبان گفتار نیز به فراوانی به کار می‌رود؛ هم‌چنین از لحاظ مکنی‌عنه کنایه از نسبت بیشترین حد فراوانی را نسبت به کنایه از صفت و کنایه از موصوف دارد؛ زیرا در زبان گفتار این نوع کنایه بیشتر از دونوع دیگر کاربرد دارد. اساسا در بوستان کنایه به منظور تعظیم، تشویق، تحقیر، تحذیر و انذار به کار رفته‌است. پرونده مقاله