گیاه سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی علفی، یک ساله با خواص دارویی و اقتصادی ارزشمند متعلق به تیره آلاله می‌باشد. با توجه به اهمیت اقتصادی و دارویی این گیاه و جدی بودن معضلات شوری و خشکی در ایران، در این پژوهش مطالعه تاثیر تنش‌های شوری و خشکی بر درصد جوانه‌زنی و تغییرات روزنه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه در سطوح مختلف تنش خشکی (آبیاری دو روز و سه روز درمیان) و شوری (تیمار با محلول30 و 60 میلی‌مولار NaCl) انجام شد. آزمایش با طرح بلوک های کاملا تصادفی اجراشد. صفات روزنه‌ای برگ، دوماه پس از اعمال تیمار با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد افزایش تنش خشکی و شوری موجب کاهش درصد جوانه‌زنی شد. همچنین تنش خشکی تاثیر بیشتری بر کاهش ابعاد روزنه داشت. به طوریکه قطر دستگاه روزنه‌ای و طول منفذ کاهش معنی‌داری نشان دادند و روزنه‌ها به صورت دراز و کشیده شدند که نشان از تاثیر تنش خشکی بر بسته شدن بیشتر روزنه‌ها در طی خشکی سه روزه بوده است. همجنین تنش شوری شدید (60 میلی مولار NaCl) موجب افزایش معنی دار عرض منفذ گردید و بر سایر خصوصیات روزنه‌ای تاثیر معنی‌داری نداشت. تنش‌های خشکی و شوری اعمال شده افزایش معنی‌داری در تعداد روزنه‌ها نشان ندادند و واکنش روزنه‌ای گیاه سیاه دانه نسبت به شرایط تنش خشکی بیشتر از تنش شوری بود پرونده مقاله