زمینه و هدف: کشاورزی به عنوان یکی از مهم ترین بخش های اقتصادی کشور، نقش مهمی در رسیدن به توسعه پایدار را ایفا می کندکه مستلزم استفاده از اصول و روش های علمی و شناخت قابلیت های محیطی می باشد. در این خصوص، میان توسعۀ کشاورزی و منابع محیطی نیز ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. حوضه آبخیز اُنارچای یکی از حوضه‌های واقع در مرکز استان اردبیل به شمار می‌رود که نقش مهمی در امرار معاش مردم بومی منطقه دارد. هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی توان اکولوژیک و تعیین تناسب اراضی برای فعالیت‌های کشاورزی و مرتع‌داری در حوضه آبخیز اُنارچای اردبیل در سال 1395 می‌باشد. روش بررسی: در مرحله اول با بررسی منابع و کسب استانداردها، 13 معیار ارزیابی توان کشاورزی، مرتع داری مشخص گردید. در مرحله‌ی بعد، کلیه لایه ها با فرمت مشابه به سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) وارد و با روش فازی استانداردسازی شدند. در ادامه، از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و ماتریس مقایسات دوتایی برای وزن دهی به معیارها و زیرمعیارها استفاده شد و درنهایت، کلیه ‌لایه‌ها با استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار (WLC) تلفیق شدند. یافته ها: نتایج حاصل از ارزیابی نشان داد که در مجموع، 19/84% از منطقه (11659 هکتار) دارای توان بسیار خوب تا ضعیف برای فعالیت کشاورزی و 81/15% ( 2189 هکتار) نیز برای مرتعداری دارای توان خوب، متوسط و ضعیف است. بحث و نتیجه گیری: نتایج کلی این تحقیق بیان گر این است که تناسب متعادلی بین پتانسیل سرزمین و کاربری فعلی برقرار نیست. پرونده مقاله

زمینه و هدف: مطالعه میزان تغییرات و تخریب منابع در سال های گذشته می تواند در برنامه ریزی و استفادة بهینه از منابع و کنترل و مهار تغییرات غیر اصولی در آینده گام مهمی باشد و از آنجا که این تغییرات در سطوح وسیع و گسترده اتفاق می افتد، تکنولوژی سنجش از دور می تواند ابزاری ضروری و ارزش مند جهت پایش تغییرات باشد. هدف از تحقیق حاضر، پایش تغییرات پوشش اراضی در حوضه آبخیز خوجین خلخال در جنوب استان اردبیل با تکنیک سنجش از دور می باشد. روش بررسی: ابتدا تصاویر ماهواره لندست مربوط به تیر ماه سال های 1365، 1380 و 1395 تهیه و پس از تصحیح هندسی و ارتفاعی، طبقه بندی تصاویر به روش نظارت شده یا خوارزمیک حداکثر احتمال انجام پذیرفت. به منظور افزایش دقت طبقه بندی تصاویر نیز از شاخص NDVI، لایه مدل رقومی ارتفاعی و لایه شیب استفاده شد و دقت طبقه بندی نیز با شاخص کاپا و صحت کلی بررسی گردید. یافته ها: بر اساس نتایج در دوره اول (1380-1365) 36/22 درصد، در دوره دوم (1395-1380) 73/20 و در دوره آخر یعنی (1395-1365) 08/28 درصد از منطقه دچار تغییر کاربری شده است که در هر سه دوره، تبدیل کاربری مرتع به زراعت دیم بیش ترین تغییرات را دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان دهنده این امر است که علی رغم بالا بودن قدرت تصاویر لندست در تهیه نقشه کاربری اراضی، می توان با استفاده از شاخص ها و لایه های جانبی نظیر NDVI، ارتفاع و درصد شیب، قدرت تفکیک کاربری ها از یکدیگر را بهبود بخشید. پرونده مقاله

زمینه و هدف: امروزه بسیاری از شهرهای کشور ما با توجه به گسترش نامحدود و بدون برنامه خود سبب دست اندازی به محیط های طبیعی و از بین بردن آن ها شده اند. در این زمینه، ارزیابی توان اکولوژیک می تواند گامی موثر در جهت برنامه ریزی استفاده درست از سرزمین باشد. در این پژوهش شهرستان مشکین شهر استان اردبیل به دلیل این که در معرض مخاطرات محیط زیستی قرار گرفته، جهت ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری انتخاب شد. روش بررسی: برای این کار با در نظر گرفتن معیارهای اصلی شیب، ارتفاع، جهت شیب، فاصله از راه ارتباطی، فاصله از گسل های فعال، فاصله از رودخانه،کاربری اراضی، اقلیم و فاصله از سکونت گاه های شهری، وزن دهی به معیارها با روش تحلیل سلسله مراتبی و استانداردسازی با روش فازی انجام و در ادامه در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی لایه ها با فرایند ترکیب خطی وزنی رویهم گذاری شده و نقشه تناسب توسعه شهری تهیه شد. یافته ها: بر اساس نتایج بدست آمده، درصد شیب و دسترسی به راه ارتباطی از تأثیر بیش تری در ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری در شهرستان برخوردار است. همچنین نتایج نشان داد که 99/584 کیلومتر مربع (62/15%) از سطح منطقه فاقد تناسب، 24/946 کیلومتر مربع (26/25%) دارای تناسب متوسط، 86/1809 کیلومتر مربع (33/48%) دارای تناسب زیاد و 6/403 کیلومتر مربع (77/10%) دارای تناسب خیلی زیاد برای توسعه شهری است. بحث ونتیجه گیری: بر اساس نتایج قسمت های مرکزی شهرستان مشکین شهر از بیش ترین پتانسیل برای توسعه شهری برخوردار است و سایر قسمت های شهرستان با اجرای فرآیند آمایش سرزمین بهتر است به کاربری دیگری تعلق گیرد. پرونده مقاله

زمینه و هدف: امروزه با وجود بحران‌های زیست‌محیطی، داشتن آگاهی و نگرش زیست محیطی برای دانشجویان، با توجه به نقش اثرگذار آ‌ن‌ها در جامعه؛ امری ضروری محسوب می‌شود. آگاهی زیست‌محیطی باعث افزایش حساسیت به مسائل زیست‌محیطی می‌شود و نگرش محیط‌زیست‌‌گرایانه نیز چون ارزش‌ها و نگرانی‌ها نسبت به محیط زیست را مستحکم می‌کند، منجر به مشارکت فعال در حفاظت از محیط‌زیست می‌شود. بر این اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی سطح آگاهی و نگرش زیست‌محیطی دانشجویان دانشگاه پیام نور است.روش بررسی: جامعه‌ی آماری شامل کلیه دانشجویان در حال تحصیل (سال تحصیلی 98-97) در سه واحد دانشگاهی لواسان، تهران جنوب و شهر ری دانشگاه پیام نوراستان تهران بود (12306 نفر) که بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 385 نفر گزینش شدند. داده‌های تحقیق با استفاده از پرسشنامه‌ی استاندارد‌شده سه بخشی (جمعیت‌شناختی، آگاهی، نگرش) انجام شد که در مطالعات مشابه استفاده شده و روایی صوری آن توسط متخصصان حوزه‌ی تحقیق مورد تایید قرار گرفته است و ضریب الفای کرونباخ برای سنجش پایایی برای گویه‌های آگاهی 70/0 و گویه‌های نگرش 81/0 بوده‌است.یافته‌ها: نتابج نشان داد که آگاهی زیست‌محیطی دانشجویان در سطح بالا و نگرش زیست‌محیطی آن‌ها در حد مطلوب است. متغیرهای سن و وضعیت تاهل با سطح آگاهی و نگرش زیست‌محیطی دانشجویان، همبستگی معنی‌داری دارند، درحالی‌که بین متغیرهای جنس، رشته‌ی تحصیلی و واحد دانشگاهی با سطح آگاهی و نگرش زیست‌محیطی؛ همبستگی معنی‌دار وجود ندارد. همچنین نتایح تحقیق حاکی از وجود همبستگی مثبت معنی‌دار بین آگاهی و نگرش زیست‌محیطی دانشجویان است.بحث و نتیجه‌گیری: سطح بالای آگاهی و نگرش مساعد دانشجویان مورد مطالعه می‌تواند تأثیر معنی‌داری در رفتار محیط‌زیست‌‌گرایانه‌ی آن‌ها بگذارد و زمینه‌ساز رفتار مسوولانه‌ی زیست‌محیطی می‌شود. پرونده مقاله