پژوهش حاضر به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی در 26 ژنوتیپ برنج (مجموعه متحمل به گرمای lRRl) در سال 1395 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان به صورت آزمایش فاکتوریل در پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار شامل 24 لاین و 2 هیبرید به عنوان فاکتور اول و تنش خشکی با پلی اتیلن گلایکول 6000 در 5 سطح صفر (شاهد)، 3/0-، 8/1-، 3/3- و 8/4- بار به عنوان فاکتور دوم اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح خشکی، ژنوتیپ ها و برهمکنش آن ها در تمام صفات در سطح احتمال یک درصد اختلاف معنی داری وجود داشت. کمترین شاخص های جوانه زنی و رشد گیاه چه در سطح 8/4- بار مشاهده گردید. بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار (**90٪r=) بین طول ساقه چه و طول گیاه چه به دست آمد. در تجزیه به مؤلفه های اصلی 4 مؤلفه اول 85 درصد از کل تنوع را توجیه نمودند. تجزیه کلاستر به روش وارد ژنوتیپ ها را در سه کلاستر قرار داد. در کلاستر اول لاین های 48، 15، 35، 44، 42، 20، 19، 5، 28، 10، 16،4، 2، 55، 53، 31، 34، 36 و هیبرید HB2، در کلاستر دوم لاین های 25، 23 و هیبریدHB1 و در کلاستر سوم لاین های 40، 13، 41، 21 قرار گرفتند. با توجه به نتایج مقایسه میانگین، بای پلات و تجزیه کلاستر ژنوتیپ های کلاستر دوم از نظر سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه، طول گیاه چه، وزن تر گیاه چه، وزن خشک گیاه چه، نسبت وزن خشک پرونده مقاله