مثنوی مولانا جلا ‌الدینمحمدبلخی، عارف و شاعر داستان‌سرایقرنهفتمهجری،حاوی سرگذشت گروه‌های بشری با هر طیف اعتقادی و رفتاری می باشد و ویژگی‌های روانی ـ رفتاری نوع بشر در آن موشکافانه منعکس شده است و پژوهش گر می تواند با تحلیلمحتوایداستان ها، شخصیت‌های انسان‌هاراروان‌کاوی کند.پژوهش حاضر، جنبة کودک در شخصیت‌های داستانی مثنوی را تحلیل، و سرنخ‌های رفتاری و گفتاری این جنبه را برجسته کرده است. مطابق این بررسی، اغلب سرنخ‌های جنبة کودک که در روان‌شناسی تحلیل رفتار متقابل مهم اند، مانند: خودشیفتگی، توهم، گریه،لجاجت،خشم،تظاهر،حسد،لذت‌جویی،ترسو...درشخصیت‌هایداستانی مثنوی وجود دارد. پرونده مقاله

هدف این مقاله تحلیل "سام نامه" براساس نظریه فردیت یابی یونگ است. سام به عنوان قهرمان جستجو گر، با دیدن تصویر پری دخت (آنیما) بیدار شده و به سطوح تازه ای از آگاهی دست می یابد و برای تکامل و دست یابی به کهن الگوی "خویشتن" سفر خود را آغاز می کند. او با گذر از کهن الگوی نقاب به یاری پیر دانا موفق به حذف سایه و ازدواج و یکی شدن با آنیما (پری دخت) می شود و فرایند فردیّت یابی خود را به سرانجام می رساند و به کهن الگوی "خویشتن" دست می یابد. ضمن اینکه او کهن الگوی مرگ و تولّد دوباره که معنای آن استعلای حیات و تحوّل درونی است، با وارد شدن در غار و چشمه– که بیانگر بازگشت به مرحلۀ جنینی (مرگ آیینی) است- و بیرون آمدن از آن مکان ها – که رمز تولّد مجدد است – تجربه می کند. پرونده مقاله

نقد کهن الگویی یکی از رویکردهای اصلی در نقد ادبی معاصر است که به کشف ماهیت کهن الگوها و اسطوره ها و نقش آن‌ها در ادبیات می پردازد. کمپبل در کتاب قهرمان هزارچهره خود، اسطوره سفر قهرمان را با توجه به شباهت های ساختاری اسطوره ها و قصه های کهن، مطرح کرد که شامل: عزیمت، تشرف و بازگشت است و در آن قهرمان در سیر رشد روانی خود، فضیلتی معنوی و مادی برای خود و دیگران به ارمغان می آورد. در این مقاله تحلیل کهن‌الگویی داستان گرشاسب براساس نظریه قهرمان جوزف کمپبل صورت گرفته است. حوادث سفرهای مختلف، در کنار هم الگوی سفر یگانه زندگی گرشاسب را شکل می دهند و از بین این سفرها، سفر به روم به لحاظ پرداخت به لایه‌های عمیق اندیشه و روان انسان و با بهره‌گیری از نمادها، نمونه ای از مراحل مختلف سفر قهرمان را به تصویر می کشد. گرشاسب در سیر و سلوک درونی و اجتماعی خود، با پشت سر گذاشتن موانع و آزمون های مختلف، با عشق همراه می شود و به شناختی تازه از جهان دست می یابد. پرونده مقاله