فهرست مقالات محمد گلجان


  • مقاله

    1 - تکوین سازمان‌های زنان ایران در عصر پهلوی دوم
    پژوهش نامه تاریخ , شماره 4 , سال 16 , پاییز 1400
    حضور زنان در جنبش مذهبی- ملی تنباکو و نهضت مشروطه، سر‌آغاز فعالیت زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است. هرچند این حضور در ابتدای سلطنت رضاشاه به لحاظ تسلط نیروهای مذهبی و سنت‌گرا بسیار اندک تلقی می‌شد؛ ولی با اجرای سیاست‌های جدید از سوی رضاشاه و محمد‌رضا پ چکیده کامل
    حضور زنان در جنبش مذهبی- ملی تنباکو و نهضت مشروطه، سر‌آغاز فعالیت زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است. هرچند این حضور در ابتدای سلطنت رضاشاه به لحاظ تسلط نیروهای مذهبی و سنت‌گرا بسیار اندک تلقی می‌شد؛ ولی با اجرای سیاست‌های جدید از سوی رضاشاه و محمد‌رضا پهلوی فعالیت این قشر در قالب نهادها و سازمان‌های زنان انسجام بیشتری یافت و ابعاد وسیع‌تری را در برگرفت. چگونگی شکل‌گیری و نحوۀ فعالیت نهادها و سازمان‌های زنان در عصر پهلوی دوم و ارتباط آنها با حکومت مسئله‌ای است که در این پژوهش بدان پرداخته شده‌است. این مقاله که در چارچوب مطالعۀ تاریخی و به روش توصیفی- تحلیلی است، با بررسی منابعی چون روزنامه‌ها و کتب صورت گرفته‌است و مشخص می‌کند که اعضای نهادها و سازمان‌های زنان، اغلب متشکل از زنان تحصیل کرده‌ای بودند که بیشترین تلاش آنها در ابتدا بهبود وضعیت زندگی، آموزشی و بهداشتی بانوان و سپس رفع نابرابری حقوقی و کسب حق رأی برای زنان بوده‌است. برخی از این تشکل‌ها در جهت تأمین منافع دولت و برخی نیز در راستای برآورده‌ساختن نیازهای حزب و یا جمعیتی خاص گام برداشته‌اند و بر حوادث آن دوره تأثیر گذارده‌اند. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - سیاست دولت فاطمیان در حاکمیت بر جزیره‌ سیسیل (297- 362 ه. ق)
    تاریخ , شماره 70 , سال 18 , پاییز 1402
    در این مقاله علل و پیامدهای سیاسی حاکمیت فاطمیان بر جزیره سیسیل ،بررسی شده است.باپیروزی فاطمیان در شمال آفریقا ، درسال 297هجری دولت اغلبیان نماینده خلافت عباسی در مغرب منقرض شدند ،جزیره سیسیل به دست فاطمیان افتاد. فاطمیان درافریقیه به مرکزیت قیروان اعلام خلافت کردندوبعد چکیده کامل
    در این مقاله علل و پیامدهای سیاسی حاکمیت فاطمیان بر جزیره سیسیل ،بررسی شده است.باپیروزی فاطمیان در شمال آفریقا ، درسال 297هجری دولت اغلبیان نماینده خلافت عباسی در مغرب منقرض شدند ،جزیره سیسیل به دست فاطمیان افتاد. فاطمیان درافریقیه به مرکزیت قیروان اعلام خلافت کردندوبعد از حدود شصت سال دعوت و تبلیغ با انتقال به مصر دولتی قدرتمند را بنا نهادند که رقیب مهم و جدی خلافت عباسی به شمار می آمد. از جمله فصل‌های مهم در تاریخ خلافت فاطمیان، غلبه‌ی آنان بر جزیره‌ ی سیسیل،دستیابی به منابع اقتصادی –نظامی جزیره و در اختیار گرفتن کنترل دریای مدیترانه می باشد.دولت فاطمیان طی دو مرحله حاکمیت بر سیسیل خط مشی سیاسی ثابت و معینی دراداره سیسیل نداشتند.اعمال سیاست متفاوت،معلول شرایط و مقتضیات سیاسی و اجتماعی این دوره بود.درمرحله اول؛خط مشی سیاسی، مبتنی برسیاست قاطعیت و اعمال محدودیت بر بومیان در راستای حفظ سلطه و استقرارفاطمیان بود؛اما در مرحله دوم؛ سیاست تسامح و مدارادر جهت استمرار و تداوم حاکمیت فاطمیان بود. پرونده مقاله