طوقه برها عواملی مخرب برای گیاهچه‌های چغندرقند محسوب می‌شوند. با توجه به کندی استقرار گیاهچه های چغندرقند در ابتدای رشد، فعالیت تغذیه ای این حشرات می تواند سریع اتفاق افتاده و از تعداد بوته ها به شدت بکاهد. در ایران، گونه غالب Agrotis segetum است که 95% درصد جمعیت را تشکیل می دهد. لاروها از برگ، طوقه و ساقه گیاه میزبان تغذیه می کنند. لارو تازه تفریخ شده، ابتدا تغذیه کمی داشته و پس از پوست اندازی به خاک می افتد و پای بوته از طوقه تغذیه می کند که طوقه قطع و بوته خشک می شود. در ابتدای رشد، خسارت بسیار مشخص تر و مهم تر است. این آفت باعث کاهش تراکم بوته در مزرعه می شود. این کاهش تراکم در ابتدای فصل و قبل از شش برگی اتفاق می افتد. در این تحقیق تاثیر کاربرد ترکیبات مختلف به منظور کنترل آفت، بر عملکرد چغندر قند در استان های آذربایجان غربی و لرستان مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدای فصل رشد تیمارهای: دورسبان EC) 8/40% به میزان 2 لیتر در هکتار)، طعمه Bt با ترکیب 5 لیتر Bt تجاری (بایلوپ)، 50 لیتر آب و 100 کیلوگرم سبوس در هکتار)، محلول پاشی Bt تجاری (بایلوپ) به میزان سه در هزار، طعمه Bt تهیه شده به روش Semisolid به میزان 100 کیلوگرم در هکتار و شاهد، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار، در دو مرحله، هفت روز پس از ظهور گیاهچه و سپس 10 روز بعد در مزرعه اجرا گردید. در استان آذربایجان غربی، نتایج آنالیز واریانس داده نشان داد که از نظر میزان عملکرد محصول چغندر قند، بین تیمارها تفاوت معنی داری در سطح احتمال 1% وجود داشته و مقایسه میانگین تیمارها به روش دانکن نشانگر بیشترین عملکرد محصول چغندر قند در تیمار طعمهBt Semisolid بود. نتایج آنالیز واریانس داده های در استان لرستان نشان داد که از نظر میزان عملکرد محصول چغندر قند، بین تیمارها تفاوت معنی داری در سطح احتمال 5% وجود داشته و مقایسه میانگین تیمارها به روش دانکن نشانگر آن بود که تیمارهای Bt Semisolid ، محلول پاشی Bt، دورسبان و طعمه پاشی Bt از نظر میزان عملکرد، در یک گروه آماری قرار گرفتند. پرونده مقاله

یونجه Medicago sativa L. یکی از گیاهان علوفه ای است که مصرف بسیار گسترده ای دارد. در دهه اخیر، در برخی از مناطق ایران به خصوص شمال استان لرستان، شته های یونجه به آفات با اهمیت اقتصادی تبدیل شده اند. در این تحقیق مناسب ترین واحد نمونه از جمعیت شته های مزارع یونجه، در مزارع بروجرد واقع در شمال استان لرستان در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه شش واحد نمونه 1، 2، 3، 4، 5 و 6 ساقه یونجه نشان داد که بین مقادیر RV و RNP جمعیت های شته اختلاف معنی دار بود. نتایج نشان داد که مناسب ترین واحد نمونه برداری برای دو گونه Acyrthosiphon pisum و Acyrthosiphon kondoi واحد 4 ساقه و برای گونه Therioaphis maculate واحد 3 ساقه می باشد. بر اساس یافته های این تحقیق واحد نمونه چهار ساقه به منظور نمونه برداری از جمعیت شته های یونجه در مزارع یونجه توصیه می گردد. پرونده مقاله

این تحقیق به منظور بررسی جنبه‌های مختلف استفاده از کادر یک مترمربع در تخمین جمعیت سن مادر Eurygaster integriceps Put. (Hem., Scutelleridae) در مزارع گندم دیم شهرستان بروجرد واقع در شمال استان لرستان طی سال‌های 1382 تا 1383 اجرا گردید. بر اساس نتایج این تحقیق، مدل رگرسیونی آیواو با ضریب تبیین بالاتر (93/0=r2) در مقایسه با مدل رگرسیونی تایلور (86/0=r2) برازش بهتری با داده‌ها نشان داد. شیب خط مدل رگرسیونی آیواو (β=1.07±0.05) با عدد یک اختلاف معنی‌دار نداشت. از این رو پراکنش فضایی جمعیت سن مادر در مزارع گندم دیم با استفاده از کادر یک مترمربع به صورت تصادفی تشخیص داده شد. بنابراین مدل نمونه‌ برداری دنباله‌ای با دقت ثابت با استفاده از روش کنو بر اساس پارامترهای مدل آیواو برای سن مادر طراحی گردید. به علاوه اعتبار سنجی مدل کنو با استفاده از تعداد نه مجموعه از داده‌های مستقل به کمک نرم افزار نمونه‌گیری مجدد مورد ارزیابی قرار گرفت. منحنی‌های اندازه نمونه حاصل از مدل‌ کنو نشان می‌دهند که وقتی میانگین تراکم جمعیت آفت در مزرعه بیش از دو سن مادر در هر کادر (مترمربع) باشد، تخمین تراکم جمعیت سن مادر با تعداد بسیار کمی نمونه امکان پذیر است. برای مثال چنان چه میانگین تراکم جمعیت سن مادر سه عدد در واحد نمونه باشد، جهت رسیدن به متوسط سطح خطای 25/0، فقط شش نمونه مورد نیاز می‌باشد. اما درصورت کاهش جمعیت سن مادر به کمتر از حدود 3/0 عدد در هر کادر، تعداد نمونه مورد نیاز به شدت افزایش یافته و استفاده از این مدل را عملا غیرممکن می‌سازد. بر اساس این نتایج، کادر یک مترمربع جهت تخمین جمعیت سن مادر در مزارع گندم دیم توصیه نمی‌گردد. پرونده مقاله

شته سبز نخود فرنگی Acyrthosiphon pisum، شته آبی یونجه Acyrthosiphon kondoi و شته خالدار یونجه Therioaphis maculate از شته های مهم مزارع یونجه به حساب می آیند که اخیرا کشاورزان با توجه به خسارت آن ها مجبور به استفاده از سموم شیمیایی در بعضی نقاط استان شده اند. تعیین توزیع فضایی این حشره عامل مهمی در طراحی یک برنامه مناسب نمونه برداری و برنامه مدیریت جامع آفت است. به همین منظور الگوی توزیع فضایی این حشره در شهرستان بروجرد در سال زراعی 94- 95 با استفاده از شاخص های پراکنش مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل نتایج از روش رگرسیونی (آیوائو و تیلور) استفاده شد. نتایج حاصله نشان داد پراکنش شته ها از نوع تصادفی است. براساس مقادیر R2 مدل آیوائو مناسب تر از تیلور برای نشان دادن رابطه بین واریانس و میانگین بود. اطلاعات این تحقیق می تواند در طراحی برنامه های مناسب نمونه برداری برای تخمین جمعیت شته ها و نیز برآورد پارامترهای جمعیت ها مفید باشد. پرونده مقاله

دم‌فنری ‌ها یکی از بیشترین جانوران خاک ‌زی در اکثر اکوسیستم ‌های زمینی می ‌باشند. آن ها نقش اکولوژیکی در تشکیل، دینامیک و تکامل خاک بازی می ‌کنند. آن ها همچنین با تجزیه و تنفس خاک، نقش مهمی در زنجیره غذایی دارند. در سال های اخیر، پادمان به عنوان نمونه ‌ای از بند‌پایان، در تحقیقات پایه‌ای در اکولوژی خاک، مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان موجودات آزمایشی برای سم ‌شناسی محیطی خاک، استفاده شده ‌اند. نتایج به دست آمده از فون پادمان در مناطق غربی ایران بسیار ضعیف است. این مطالعه در طول سال ‌های 2017-2016 در محدوده جغرافیایی استان لرستان انجام شد. 13 زیستگاه مختلف و 37 منطقه نمونه برداری از استان لرستان (غرب ایران) برای مطالعه فون پادمان، انتخاب شد. در هر زیستگاه، یک تا پنج نمونه از بستر برگ یا خاک، با بیل جمع‌ آوری شد. نمونه ‌ها به مدت 4 تا 5 روز توسط قیف برلیز، استخراج شده و در اتانول 75 درصد نگهداری و سپس در محلول نسبیت شفاف‌ سازی شدند. در نهایت، نمونه های پادمان در هویر قرار داده ‌شدند. از کلید های معتبری برای توصیف گونه ‌ها از جمله Fjellberg (2007)، Potapov (2002)، Thibaud و همکاران (2004) و Arbea و Kahrarian (2015) استفاده شد. در مجموع 24 گونه از پادمان از 18 جنس و 8 خانواده در این تحقیق ثبت شد. گونه های Ceratophysella cf. borealis, Desoria neglecta, و Dicyrtoma grinbergs برای فون ایران رکورد جدیدی می باشند. همچنین سه جنس Pseudachorutes, Xenylla و Anurophorus با گونه هایAnurophorus coiffaiti, Ceratophysella gibosa, Sphaeridia pumilis و Dicyrtoma ghilarovi برای غرب ایران رکورد جدید می باشند. پرونده مقاله

علی‌رغم تلاش‌های گسترده‌ای که در سراسر دنیا برای کنترل شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.) صورت می‌گیرد، این آفت هنوز یکی از مهمترین آفات گیاهان خانواده Brassicaceae می‌باشد. این تحقیق طی سال‌های 1381-1382 به منظور بررسی وجود مقاومت در 48 ژنوتیپ کلزا به شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. در سال اول تعداد هشت ژنوتیپ نسبت به شته مومی مقاومت نسبی نشان دادند که در سال دوم این ژنوتیپ ها همراه با ژنوتیپ حساس VDH8003/98 در شرایط زراعی و آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفتند. در شرایط مزرعه‌ای دو آزمایش مشابه و جداگانه (سمپاشی‌شده و سمپاشی‌نشده) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیش‌ترین و کمترین شاخص آلودگی و نرخ ذاتی رشد جمعیت (rm) به ترتیب مربوط به دو ژنوتیپ VDH8003/98 و PF7045/91 بود. بر اساس مطالعات آزمایشگاهی و مزرعه‌ای، از میان 48 ژنوتیپ مورد آزمایش، VDH8003/98 حساس‌ترین و PF7045/91 مقاومترین ژنوتیپ‌ها نسبت به شته مومی کلم بوده و بقیه ژنوتیپ‌ها در بین این دو گروه قرار می‌گیرند. پرونده مقاله

کنه تارتن دولکه‌ای (Acari: Tetranychidae) Tetranychus urticae Koch مهم‌ترین آفت مزارع لوبیا در اغلب نواحی کاشت لوبیا در ایران از جمله استان لرستان است. در سال 1388، مشخصات زمین آماری این آفت در مزارع لوبیای شهرستان بروجرد مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور، دو مزرعه لوبیای قرمز رقم گلی هر یک به مساحت حدود چهار هکتار انتخاب گردید. در هر مزرعه، تعداد حدود 300 نقطه (ایستگاه) مشخص و علامت گذاری و از هر ایستگاه تعداد سه برگ از سه ارتفاع بوته انتخاب و در آزمایشگاه بررسی و جمعیت کنه به تفکیک مراحل نشو و نمایی شمارش و یادداشت گردید. نتایج نشان داد که بر اساس مقدار ضریب تبیین، از تعداد 24 داده به دست آمده در اوایل حمله آفت در اواخر تیر و اوایل مرداد، تعداد 20 داده با منحنی نیم تغییرنمای مدل کروی برازش داشتند. در این زمان، نسبت اثر قطعه ای (nugget) به آستانه (sill) بسیار پایین بود و با گذشت زمان این نسبت افزایش یافت که نتیجه آن کاهش وابستگی مکانی (فضایی) بین نقاط (ایستگاه ها) بود. بنابراین، بیشتر منحنی‌های نیم تغییرنما مربوط به داده های شهریور با مدل اثر خالص قطعه‌ای برازش یافته و نقاط مختلف مزرعه هیچ گونه وابستگی مکانی نشان ندادند. دامنه موثر این آفت در اوایل ظهور نسبتا بالا و برای ماده بالغ، پوره و تخم به ترتیب 641-357، 710-510 و711-610 متر بود، که این فاصله ها با گذشت زمان و با نزدیک شدن به آخر فصل کاهش یافتند. بر اساس نتایج این تحقیق، استفاده از زمین آمار جهت ردیابی و پیش آگاهی جمعیت کنه تارتن دولکه‌ای در اوایل حمله این آفت به مزارع لوبیا توصیه می‌گردد. پرونده مقاله