باکتری Wolbachia به عنوان یک همزیست درون سلولی (انگل تولید مثلی) و تغییردهنده نسبت جنسی در گونه های مختلف Trichogramma شناخته شده است. با توجه به اهمیت این همزیست در برنامه های کنترل بیولوژیک، مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان کارایی ژن wsp در شناخت این همزیست و نیز شناخت میزان شیوع آن در برخی جمعیت های بومی زنبور Trichogramma انجام گرفت. در این بررسی که طی سال های 1388 و 1389 انجام شد، از بین نوزده جمعیت تریکوگراما، هفت جمعیت، آلودگی به این باکتری همزیست را نشان دادند. تعداد هشت سویه از باکتری شناسایی شد که از این بین، شش سویه به بالا گروه A و زیرگروه Kue تعلق داشتند. دو سویه باقی مانده مربوط به بالاگروه B و زیرگروه Sib بودند. آلودگی دوگانه و چندگانه نیز در جمعیت های Trichogramma مشاهده شد. در بین سه گونه T. embryophagum، T. evanescnes و T. brassicae، بیشترین فراوانی Wolbachia در جمعیت های T. brassicae مشاهده شد. سوش های جمع آوری شده از استان مازندران بیشترین میزان آلودگی به Wolbachia را نشان دادند. با وجود تفکیک سویه های مختلفWolbachia براساس ژن wsp، وجود نوترکیبی نشان داد که نتایج گروه بندی این همزیست با استناد به این ژن مورد تردید است. آنالیز نوترکیبی وجود برخی تبادلات ژنتیکی بین سویه های مختلف این باکتری در ژن wsp را به وضوح نشان داد. رویکرد جدید با موضوع کاربرد چند ژن (سیستم MLST) می تواند در مطالعه دقیق تر این روابط راهکاری موثر باشد. پرونده مقاله