پروانه ابریشم باف ناجور، Lymantriadispar L. شب‌ پره‌ای از خانواده Lymantriidae بوده و یکی از آفات مهم برگ‌خوار درختان و درختچه‌های جنگلی در منطقه ارسباران محسوب می‌شود که به صورت دور‌ه‌ای خسارت قابل توجهی به گونه‌های میزبان به ویژه درختان بلوط وارد می‌نماید. در این بررسی تاثیر دو فرآورده Bacillus thuringiensis شامل Btk (فرآورده تجاری Dipel) و BtH (تولید شده در ایران) روی لاروهای ابریشم باف ناجور مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصله مشخص گردید که بین تیمارهای دو فرآورده Dipel و BtH اختلاف معنی‌دار وجود دارد به طوری که تیمارهای 2/1 گرم در لیتر دایپل و 6 گرم در لیتر BtH به ترتیب با میانگین‌ تلفات 23/29 و 05/23 درصد بیشترین و دز 2/1 گرم در لیتر BtH با میانگین تلفات 61/13 درصد کمترین تلفات را در لاروها ایجاد نمودند. مقایسه میانگین درصد مرگ و میر لاروها در زمان‌های 1، 3، 7 و 14 روز بعد از پاشش در هر دو نوع فرآورده نشان داد که بین روز اول و روز سوم تفاوتی وجود نداشته اما اختلاف بین آن دو روز با روزهای 7 و 14 معنی‌دار است. به طوری که با گذشت زمان تاثیر تیمارها افزایش یافت. بر اساس مقایسه میانگین زنبورهای پارازیتویید و نماتد انگل خارج شده از لاروهای زنده مانده تحت تیمار، تاثیر تیمارهای Bt در جلوگیری از خروج دشمنان طبیعی کاملا مشهود بود. به طوری که دشمنان طبیعی خارج شده از تیمارهای 2/1، 3 و 6 گرم در لیتر BtH و دایپل به ترتیب 3/12، 7/34، 8/59 و 6/81 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. به عبارت دیگر با افزایش تاثیر Bt در تیمارها امکان خروج دشمنان طبیعی از لاروهای زنده مانده تحت تیمار کاهش یافت. در این رابطه غلظت بالای BtH و Dipel بیشترین تاثیر را در کاهش دشمنان طبیعی داشتند. بررسی میزان تغذیه لاروهای مورد آزمایش در برگ‌های تحت تیمار نشان داد که به علت تاثیر سریع Bt بر روی لاروهای سن دوم امکان تغذیه بیشتر آن‌ها وجود نداشت، اما در لاروهای سن چهارم تاثیر آن تدریجی بوده و تغذیه لارو‌ها از برگ‌ها در برخی از تیمارها تا 100 درصد هم ادامه یافت. بنابر این کاربرد فرآورده Dipel و غلظت بالای BtH علیه لاروهای سن دوم آفت در ارسباران نسبت به سایر تیمارها تاثیر بیشتری خواهد داشت. پرونده مقاله

نهالستان قوریگل واقع در استان آذربایجان شرقی از مراکز مهم تولید نهال صنوبر گونه‌هایPopulus alba L.، P. nigra L.و دورگ P. x. euramericana می‌باشد. شته مارپیچی دمبرگ صنوبر Passerini Pemphigus spirothecae، پسیل Camarotoscena sp. و شته برگ صنوبرL.Chaitophorus populi از آفات مهم درختان صنوبر در این نهالستان می باشند که به طور مستقیم یا غیر مستقیم به میزبان‌های خود خسارت وارد می‌نمایند. این پ‍‍ژوهش بر اساس اندازه گیری تراکم جمعیت آفات مذکور روی 15 کلن مختلف از گونه‌هایP. alba، P. nigra و دورگ P. x. euramericana در شرایط طبیعی در سال 1385 انجام ‌گردید. علاوه بر این، مقاومت آنتی زنوز به شتهC. populiدر سال1386 روی همان کلن ها و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی نشان داد تنها چهار کلن‌ به شته spirothecae P. آلوده شدند که P. nigra miandoab حساس ترین کلن در بین آن ها بود و اکثر کلن‌های فاقد آلودگی و مقاوم متعلق به گونه P. alba بودند. در مورد شته C. populi چهار کلن‌P. alba bostanabad،P. alba marand،P. alba mianeh و P. alba miandoab به ترتیب حساس ترین کلن ها و هشت کلن متعلق به گونه های P. x. euramericanaو P. nigra، به این شته کاملا مقاوم تشخیص داده شدند. در بررسی مقاومت آنتی زنوز در شرایط آزمایشگاه، شته C. populi بیشترین تراکم را به ترتیب در کلن‌های P. nigra miandoab، P. alba miandoab،P. nigra marageh ، P. alba marand و P. alba mianeh داشت. بر این اساس نتایج آزمایشگاهی در مورد این آفت تا حدودی مشابه نتایج صحرایی آن بود. در بررسی مقاومت و حساسیت کلن ها به Camarotoscena sp.، تمام کلن های صنوبر P. nigra به استثنای کلن های با منشا ترکیه حساس به آفت شناخته شدند در حالی که کلن های دو گونه P. x. euramericana و P. alba به طور کامل به آن مقاوم بودند. پرونده مقاله

زنبورهای جنس Bruchophagus Ashmead, 1888 (Hymenoptera: Eurytomidae)، دارای پراکنش جهانی هستند. این زنبورها جثه کوچکی داشته، بذر خوار گیاهان مختلف بوده و به عنوان یکی از آفات مهم گیاهان علوفه ای و مرتعی تلقی می شوند. این تحقیق به منظور شناسایی فون زنبورهای این جنس در نواحی مختلف استان آذربایجان شرقی انجام گرفت. همه نمونه های مورد مطالعه از روی گیاهان مرتعی جمع آوری شده از نقاط مختلف استان، پرورش داده شده اند. در مجموع 13 گونه به شرح زیر شناسایی شد: B. astragali Fedoseeva, 1954; B. bajariae (Erdös, 1957); B. colutea (Bouček, 1954); B. evolans Szelényi, 1961; B. gibbus (Boheman, 1836); B. kononovae Zerova, 1994; B. turkestanicus Zerova, 1994; B. macronycis Fedoseeva, 1956; B. mutabilis Nikolskaja, 1952; B. nikolskayae (Zerova, 1968); B. parvulus Zerova, 1994; B. ponticus Zerova, 1994 and B. trigonellae Zerova, 1970. از این میان، چهار گونه B. coluteae، B. macronycis، B. parvulus و B. ponticus برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. دامنه میزبانی هر کدام از گونه ها در استان آذربایجان شرقی مشخص گردید. نهایتا لیستی از گونه های شناخته شده Bruchophagus در ایران ارایه شده است. پرونده مقاله