زمینه و هدف: پیامدهای اقتصادی و زیست محیطی آزاد سازی تجاری و موافقت‌نامه‌های آزاد تجاری همواره مورد بحث بوده است. در همین راستا، در این پژوهش آثار اقتصادی و زیست محیطی کاهش تعرفه‌های وارداتی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در یک افق زمانی بلند مدتِ 25 ساله تحلیل شده است.روش بررسی: در این پژوهش، تحلیل تجربی و کمی‌سازی نتایج بر اساس الگوی پروژه تحلیل تجارت جهانی انرژی محورِ پویا (GDyn-E) انجام شده است، الگوی‌ ذکر شده، از نوع الگوی‌های تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE)، جهانی و چند منطقه‌ای است. با توجه به ماهیت بین‌المللی بودن تجزیه و تحلیل این پژوهش، یک الگو و پایگاه داده جهانی به منظور تحقق اهداف این پژوهش مورد نیاز بود، بنابراین، الگویGDyn-E و نسخه‌ی 10 پایگاه داده آن (منتشر شده در سال 2020) برای تجزیه و تحلیل انتخاب شد، این پایگاه داده کل جهان را پوشش می‌دهد. در این پژوهش، آثار اقتصادی و زیست محیطی موافقت‌نامه‌های آزاد تجاری ایران و اوراسیا طی دو سناریو (کاهش 50 درصدی و کاهش 100 درصدی نرخ تعرفه‌ها) با نرم افزار RunDynam تحلیل شده است.یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که با کاهش تعرفه‌ی دوجانبه، کل انتشار گاز CO2 در ایران روند افزایشی دارد و با افزایش درجه آزاد سازی تجاری، حجم انتشار گاز CO2 بیشتر می‌شود و نیز کل انتشار گاز CO2 در اوراسیا روند کاهشی دارد و با افزایش درجه آزاد سازی تجاری، حجم انتشار گاز CO2 کمتر می‌شود. نتایج این پژوهش در ارتباط با رفاه اقتصادی و تولید نشان می‌دهد که با کاهش تعرفه تجاری، رفاه و تولید در ایران روند افزایشی دارد و نیز رفاه و تولید در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ترتیب روند افزایشی و کاهشی را نشان می‌دهد. روند اثر تکنیک (فناوری) در ایران نزولی و در اتحادیه اقتصادی اوراسیا صعودی است، اثر تکنیک بیانگر تغییر در فناوری تولید، به خصوص تغییر به سمت فناوری پاک است. با آزاد سازی تجاری، اثر فناوری در ایران به افزایش تخریب محیط زیست منجر شده است و در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به کاهش تخریب محیط زیست منجر می‌شود و نشان می‌دهد که اتحادیه اقتصادی اوراسیا به سمت فناوری پاک سوق داده می‌شود و در ایران از فناوری‌های پاک استفاده نشده است و یکی از دلایل آن می‌تواند ناشی از عدم قوانین سختگیرانه زیست محیطی در ایران باشد.بحث و نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود همگام با کاهش تعرفه تجاری و اعمال سایر مقررات مربوط به موافقت‌نامه، استفاده از قوانین زیست محیطی سختگرانه‌تر و نیز استفاده از فناوری‌های پاک و انتقال این نوع فناوری به کشور در دستور کار قرار گیرد. پرونده مقاله