فهرست مقالات محمدعلی خبری


  • مقاله

    1 - بازشناسی و تحلیل فرهنگی نقوش سنگ‌قبرهای استان گلستان از منظر انسان‌شناسی هنر (نمونه موردی: قبرستان امامزاده حبیب الله شهرستان بندرگز)
    بنیان های حکمی-فلسفی هنر ایرانی , شماره 7 , سال 3 , بهار 1403
    یکی از قابل لمس‌ترین بخش‌های هنر آیینی، سنگ‌قبرهاست که نقوش حک‌شده بر آن‌ها نحوۀ تفکر، فرهنگ و جهان‌بینی مردم منطقه را بازتاب می‌دهد و زمینة مناسبی را برای نمایاندن افکار و نقوش نمادین فراهم می‌نماید. هدف این مقاله، تحلیل نقوش سنگ‌قبرهای قبرستان امامزاده حبیب الله شهرست چکیده کامل
    یکی از قابل لمس‌ترین بخش‌های هنر آیینی، سنگ‌قبرهاست که نقوش حک‌شده بر آن‌ها نحوۀ تفکر، فرهنگ و جهان‌بینی مردم منطقه را بازتاب می‌دهد و زمینة مناسبی را برای نمایاندن افکار و نقوش نمادین فراهم می‌نماید. هدف این مقاله، تحلیل نقوش سنگ‌قبرهای قبرستان امامزاده حبیب الله شهرستان بندرگز، واقع در استان گلستان، از دیدگاه فرهنگ جامعة آفرینندة آن است؛ با توجه به هدف، از بین 10 قبرستان استان گلستان که مورد مطالعه قرارگرفت، قبرستان امامزاده حبیب الله بندرگز، به‌دلیل تعداد سنگ‌قبرها و تنوع در نقوش، به‌عنوان نمونه موردی انتخاب شده‌است. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه می‌توان بر اساس یافته‌های مبتنی بر فرهنگ مردم منطقه به ویژگی‌های معناشناختی، زیبایی‌شناختی و کارکردشناختی نقوش سنگ‌قبرها از منظر انسان‌شناسی هنر، پی برد. با ‌وجه‌به این رویکرد، در این مقاله، روش تحقیق به‌صورت توصیفی-تحلیلی بوده و مشاهده‌های میدانی و مطالعات کتابخانه‌ای به عنوان روش گردآوری مطالب می‌باشد؛ از نتایج حاصل می‌توان به تفسیر سه بُعد مهم معناشناختی، زیبایی‌شناختی و کارکردشناختی این نقوش اشاره نمود که در قالب شاخصه‌هایی، همچون بازنمایی و شکل و کارکرد، معنا پیدا می‌کند. این نقوش بر اساس مطالعة فرهنگی، بازنمود آداب و رسوم، اعتقادات و باورها و به‌طورکلی بازنمود سطوح مختلفی از فرهنگ جامعه هستند پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - تحلیل بینامتنی نقاشی‌ دفاع مقدس (با تکیه بر نظریه بینامتنیت ژرارژنت)
    مطالعات میان فرهنگی , شماره 2 , سال 15 , تابستان 1399
    برای خوانش یک متن نیاز به متون پیشین و هم عصر آن است پس هیچ متنی از آثار قبل از خود مستقل نیست .نقاشی از آن رو که اثر هنری است متنی قابل بررسی خواهد بود. به دلیل مناسب بودن نظریه‌ی بینامتنیت ژرار ژنت با موضوع به عنوان چارچوب نظری استفاده شده است. نقاشی دفاع مقدس نظام مع چکیده کامل
    برای خوانش یک متن نیاز به متون پیشین و هم عصر آن است پس هیچ متنی از آثار قبل از خود مستقل نیست .نقاشی از آن رو که اثر هنری است متنی قابل بررسی خواهد بود. به دلیل مناسب بودن نظریه‌ی بینامتنیت ژرار ژنت با موضوع به عنوان چارچوب نظری استفاده شده است. نقاشی دفاع مقدس نظام معنایی و زیبایی‌شناسی خاص خود را دارد که با یکدیگر متفاوت است سلیقه‌ها چه در تولید و چه در پذیرش آثار هنری بسته به دگرگونی اجتماعی تغییر می‌کند که از نظر ماهیت ساختاری اثر مورد مطالعه اقدام به خوانش متن شده است. این مقاله قصد دارد پاسخ به این پرسش‌ها را بدهد که نقاشی دفاع مقدس چگونه توانسته از طریق متن و تصویر این موضوع را بازنمایی کند و به مخاطب منتقل کند و آن را چگونه در قالب زیبایی‌شناسی توصیف کند. روش از نظر هدف از نوع بنیادی و از نظر ماهیت بر اساس روش تاریخی و توصیفی و تحلیلی است. با توجه به بررسی نقاشی‌های دفاع مقدس و معناکاوی و بازتولید مفهوم مقدس جنگ توسط نقاشی‌ها (متن‌ها) و چگونگی بازتولید مفهوم مقدس بودن جنگ توسط تصاویر و نقش آن‌ها در بازتولید و پلیدی زدایی از جنگ به عنوان نتیجه نهایی مطرح می‌شود پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - تحلیل گفتمان نقاشی دفاع مقدس
    مطالعات میان فرهنگی , شماره 2 , سال 14 , تابستان 1398
    نقاشی جنگ که تأثیر بسزایی در روند شکل‌گیری جریان‌های پس از خود دارد، در یک متن گفتمانی خاصّی پدید آمده است. در این مقاله به‌صورت توامان متن و بافت مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. به جهت مناسب بودن موضوع و قابلیّت فوق‌العاده نظریه گفتمان لاکلاوموف در تبیین تمامی امور و پدیده چکیده کامل
    نقاشی جنگ که تأثیر بسزایی در روند شکل‌گیری جریان‌های پس از خود دارد، در یک متن گفتمانی خاصّی پدید آمده است. در این مقاله به‌صورت توامان متن و بافت مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. به جهت مناسب بودن موضوع و قابلیّت فوق‌العاده نظریه گفتمان لاکلاوموف در تبیین تمامی امور و پدیده‌های سیاسی ـ اجتماعی این نظریه به عنوان چارچوب نظری در نظر گرفته شده و نقاشی‌های دفاع مقدس و بازنمایی جنگ در آنها و تولید گفتمان جدید پرداخته شده است. از آنجا که نقاشی‌ها به عنوان منبع مهمی برای بازنمایی وضعیت دورۀ جنگ هستند، تعدادی از آثار هنرمندان در طول دوران دفاع مقدس و پس از آن تحلیل گفتمان شده و با انتخاب نمونه‌هایی مشخّص از نقاشی‌های دوره جنگ و پساجنگ اقدام به خوانش بافت و متن شده است.داده های این پژوهش نقاشی های دوران جنگ و پساجنگ هستند که از بین آن ها چند نمونه انتخاب شده است. برای انتخاب نمونه ها از گردآوری اطلاعات مبتنی بر اسناد تحلیل گفتمان و تحلیل متن و در انتخاب جمعیّت نمونه از شیوه نمونه‌گیری هدفمند استفاده شد. این پژوهش نشان می دهد که مفاهیم ولایت، شهادت، شهید، دفاع، مقاومت، جهاد و.... در فرهنگ ایرانی که آمیخته با فرهنگ اسلامی است به شکل مقدس در جنگ مورد توجّه قرار گرفته و توسط گفتمان بار تولید شده است. همچنین با اشاره به این مفاهیم و المان‌ها نشانه‌های اسطوره‌ای موجود در تصاویر، چگونگی بازتولید مفهوم مقدس و تحلیل دال‌های مرکزی آثار برخی هنرمندان کلیدی در این دو دوره در روند این پژوهش آشکار شد.گفتمان نقاشی انقلاب در طی گذار به گفتمان جنگ تحت تأثیر عوامل سیاسی ـ اجتماعی و جابجایی روابط قدرت با تحولات بنیادینی در شیوه بازنمایاندن جنگ و پیرامون آن مواجه است. پرونده مقاله