کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامهریزی
,
شماره5,سال
13
,
زمستان
1401
ارزیابی کیفیت اطلاعات ثبت شده مربوط به بارش و آبدهی ایستگاهها نقش مهمی در بهبود کارایی و اصلاح نواقص آنها دارد. به همین علت جهت ایجاد و توسعه شبکههایی مناسب و بهینه، شبکهها باید مرتبا و در بازههای زمانی منظم براساس نیا-زهای پیشرو مورد ارزیابی و پایش قرار گیرند. در چکیده کامل
ارزیابی کیفیت اطلاعات ثبت شده مربوط به بارش و آبدهی ایستگاهها نقش مهمی در بهبود کارایی و اصلاح نواقص آنها دارد. به همین علت جهت ایجاد و توسعه شبکههایی مناسب و بهینه، شبکهها باید مرتبا و در بازههای زمانی منظم براساس نیا-زهای پیشرو مورد ارزیابی و پایش قرار گیرند. در پژوهش حاضر با استفاده از تئوری آنتروپی، ارزش منطقه ای ایستگاه های باران سنجی و آب سنجی حوزه آبخیز جراحی- زهره مورد بررسی قرار گرفته است. با در نظر گرفتن گروهی از شاخص های آنتروپی، به تعیین ایستگاه های شاخص و مناطق ضعیف از نظر تبادل اطلاعات در شبکه پایش حوزه آبخیز پرداخته شده است و در نهایت پهنهبندی انجام گرفته است. براساس نتایج بدست آمده، 39/7 درصد از مساحت حوزه فاقد ایستگاه باران سنجی می‎باشد، در حالیکه نزدیک به 53 درصد مساحت حوزه در کلاس کمبود، کمبود شدید و فاقد تبادل اطلاعات بوده و 40 درصد از مساحت حوزه را کلاس متوسط، بالای متوسط و مازاد تشکیل داده است. بنابراین تراکم 42 ایستگاه منتخب شبکه باران سنجی حوزه جراحی- زهره قابل قبول نمی باشد و ضروری است نسبت به پراکنش و چیدمان ایستگاه های باران سنجی حوزه تجدیدنظر جدی صورت گیرد. همچنین 16/21 درصد از مساحت حوزه فاقد ایستگاه آب سنجی می‎باشد. در حالیکه بالغ بر 7/5 درصد مساحت حوزه در کلاس کمبود، کمبود شدید و فاقد تبادل اطلاعات و بیش از 73 درصد از مساحت حوزه را کلاس متوسط، بالای متوسط و مازاد تشکیل داده است. بنابراین تراکم 16 ایستگاه منتخب شبکه آب سنجی حوزه جراحی- زهره بهینه می باشد.
پرونده مقاله
جغرافیا و مطالعات محیطی
,
شماره4,سال
12
,
پاییز
1402
شناخت مناطق سیل خیز با هدف کنترل خسارات ناشی از آن، ذخیره رواناب و افزایش ذخایر آب زیرزمینی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا میتوان با استفاده از روشهای پیشرفته مکانی، مناطق سیلخیز را شناسایی و نتایج آن را در برنامهریزیهای مدیریت شهری بکار برد. هدف از مطا چکیده کامل
شناخت مناطق سیل خیز با هدف کنترل خسارات ناشی از آن، ذخیره رواناب و افزایش ذخایر آب زیرزمینی از اهمیت بالایی برخوردار است. در این راستا میتوان با استفاده از روشهای پیشرفته مکانی، مناطق سیلخیز را شناسایی و نتایج آن را در برنامهریزیهای مدیریت شهری بکار برد. هدف از مطالعه حاضر شناسایی مناطق مستعد سیلاب و پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی شهرستان دیر در استان بوشهر با استفاده از تحلیل سلسلهمراتبی در محیط GISاست. بدین منظور براساس مهمترین عوامل موثر در ایجاد سیلاب از قبیل ارتفاع، شیب، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، زمینشناسی، کاربری اراضی، جهت شیب، رواناب و بارندگی و وزندهی آنها، از روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) استفاده گردید. پس از تهیه نقشههای وزندهی شده و تحلیل معیارها، با همپوشانی لایههایی که به عنوان عوامل موثر در سیلاب ذکر گردید، نقشه پهنهبندی سیل در شهرستان دیر تهیه و ارایه گردید. براساس نتایج حاصله، امتداد ارتفاعات شمالی، شمال شرقی تا شرق شهرستان دیر و ارتفاعات میانی شهرستان و مرکز آن، پتانسیل سیلخیزی بالایی دارد. نتایج نشان داد از 2306 کیلومتر مربع کل مساحت منطقه مورد مطالعه، 204 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری بسیار کم (8/8 درصد)، 563 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری کم (24 درصد)، 694 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری متوسط (5/30 درصد)، 583 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری زیاد (2/25 درصد) و 262 کیلومتر مربع در طبقه آسیبپذیری بسیار زیاد (5/11 درصد) قرار دارد. با توجه به اینکه بیش از 50 درصد مساحت منطقه دارای خطر پتانسیل سیلخیزی متوسط تا زیاد است و نواحی با خطر بسیار زیاد هم مساحت قابل توجهی از منطقه را تشکیل داده است، لذا ضروری است مناطق مستعد سیل، کانون توجه برنامهریزیهای کلان مدیریت شهری قرار گیرد.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد