مقدمه: یکی از شاخص های تعیین سلامت جامعه کمیت و کیفیت غذای مصرفی آن جامعه است که در قالب سبد غذایی مطلوب آن جامعه تعریف می شود. برای بررسی سیستم غذایی یک منطقه، تولید آن منطقه باید با سبد غذایی مطلوب مقایسه شود. برای این بررسی به واحدی نیاز است که بتواند هم در اندازه گیری نیاز غذایی و هم تولید غذا به کار رود که بدین منظور سبد غذایی (مصرف) به معادل گیاهی اش تبدیل می شود.مواد و روش ها: سبد غذایی که در این پژوهش معادل سازی می شود، سبد غذایی مصوب وزارت بهداشت است. هر کدام از اجزای سبد غذایی با استفاده از محاسبات ریاضی به معادل گیاهی آن تبدیل می شود.یافته ها: این سبد که در چهار گروه تأمین کننده های انرژی، طیور، دام و میوه ها، سبزیجات و حبوبات دسته بندی شده است معادل سازی شده و درنتیجه معادل گیاهی سبد غذایی مطلوب برای جامعه ایرانی به صورت زیر ارائه می شود: ۳۷۰ گرم سبزی و صیفی، ۲۸۰ گرم میوه، ۲۶ گرم حبوبات، ۱۳۵ گرم شلتوک، ۵۸ گرم دانه کلزا، ۶۰ گرم دانه سویا، ۵ گرم دانه آفتابگردان، ۳۰ گرم کنجاله کلزا، ۸۱۵ گرم دانه گندم، ۹۴ گرم کاه گندم، ۷۷ گرم سبوس گندم، ۱۴۷ گرم دانه جو، ۶۲ گرم کاه جو، ۱۴۷ گرم ریشه چغندرقند، ۲۳۳ گرم ساقه نیشکر، ۳۰ گرم تفاله چغندرقند، ۴.۳ گرم ملاس چغندرقند، ۲۴۳ گرم ذرت علوفه ای، ۸۰۶ گرم یونجه و سایر نباتات علوفه ای، ۲۵۸ گرم دانه ذرت، ۵۱ گرم کنجاله سویا، ۳۷ گرم کنسانتره آماده و ۳۶ گرم سایر مواد.نتیجه گیری: سبد غذایی مطلوب برای نخستین بار در ایران در این پژوهش معادل سازی شده است. نتایج حاصل از معادل سازی، در سیاست گذاری های کلان غذا و تغذیه (تولید، صادرات، واردات، یارانه ها و قیمت گذاری)، برنامه ریزی های تغذیه ای و اجرای مداخلات و حمایت های لازم برای دستیابی به مواد غذایی مغذی، سالم و مطابق با عادات و ترجیحات جامعه می تواند به کار گرفته شود. پرونده مقاله

زمینه و هدف: توسعه روستایی با تقویت معیارهای پایداری اجتماعی، بستری را برای توسعه کلان در سطح ملی فراهم می کند. عدم درک معیارهای پایداری اجتماعی، فرآیند برنامه ریزی و اجرای پروژه های توسعه روستایی را دشوارتر می کند. همین امر ضرورت مطالعه شاخص¬های پایداری اجتماعی را در فرایند توسعه روستایی حائز اهمیت می¬سازد. طرح آبرسانی شبکه آبیاری سد گاوشان نمونه¬ای از پروژه¬های توسعه روستایی است که بدلیل عدم شناخت معیارهای پایداری اجتماعی مشکلات بسیاری را در روستاهای بالادست و پایین دست سد ایجاد کرده است. جهت رفع این شکاف، این پژوهش به بررسی شاخص¬های پایداری اجتماعی و مقایسه آن در روستاهای دو دشت بیله¬وار و میان¬دربند پرداخته است. روش بررسی: پژوهش حاضر 155 کشاورز را از روستاهای تحت پوشش شبکه آبیاری سد گاوشان که مساحت زمین زراعی¬شان بیشتر از نیم هکتار بود را بطور انتساب متناسب مورد پیمایش قرار داد. جهت تحلیل آماری و استنباطی در این پژوهش از ابزار پرسشنامه استفاده شد. آزمون¬¬های آماری t تک نمونه¬ای و آزمون t گروه¬های مستقل برای مقایسه شاخص¬های پایداری اجتماعی بین روستاهای دشت بیله¬وار و میان¬دربند صورت گرفت. یافته¬ها: نتایج نشان داد شاخص مسئولیت¬پذیری اجتماعی با بالاترین میانگین (۶۹/۳) در دشت بیله¬وار و شاخص امنیت اجتماعی با کمترین میانگین (۶۵/۲) در دشت میان¬دربند از جمله شاخص‌های تأثیرگذار در پایداری اجتماعی هستند. همچنین نتایج تحلیل واریانس نشان داد، شاخص¬های امنیت اجتماعی، کیفیت زندگی، مسئولیت¬پذیری اجتماعی و اعتماد اجتماعی با اختلاف معنی دار در سطح 95 درصد، میزان پایدار اجتماعی را تحت تاثیر قرار می¬دهند. بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج، روستاهای دشت بیله¬وار در سطح مطلوبی از پایداری اجتماعی قرار دارند. در حالیکه، میانگین شاخص¬های پایداری اجتماعی در روستاهای دشت میان¬دربند در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. در واقع، توسعه نامتوازن در روستاهای ذکر شده ناشی از عدم دسترسی عادلانه به منابع آب است. لذا به برنامه¬ریزان و سیاست¬گذاران توصیه می¬شود جهت نیل به توسعه روستایی به تقویت کمی و کیفی شاخص¬های پایداری اجتماعی در روستاها توجه نمایند. پرونده مقاله

مزارع خانوادگی با حفاظت از غنای گونه‌ای، محلی مناسب برای حفاظت از تنوع زیستی کشاورزی در جهت استفاده‌ی پایدار از منابع طبیعی به جهت حفظ محیط زیست هستند. مطالعه‌ی تنوع زیستی گونه‌های مزارع خانوادگی با این هدف ‌که تا چه حد تحت تاثیر عوامل فردی، اجتماعی- اقتصادی کشاورزان و نیز خانواده‌هایشان قرار می گیرند، انجام شد. در این مطالعه از 84 مزرعه خانوادگی در 10 روستا، اطلاعات مربوط به مزارع در قالب پرسشنامه، به صورت مصاحبه و مشاهده‌ی مستقیم مزارع، جمع‌آوری شد. بر اساس نتایج، عوامل اجتماعی- اقتصادی و خصوصیات مزرعه، می توانند به عنوان عوامل تاثیرگذار بر شاخص های تنوع زیستی مزارع، عمل کنند. عوامل سن، تجربه بیشتر مزرعه داری، مشارکت زنان، تعداد اعضاء خانوار، میزان ساعات کار در مزرعه، آگاهی از اهداف کشت گونه‌ها و مساحت خانه و مزرعه، دارای تاثیرات مستقیم و مثبت و عواملی مانند سواد سرپرست خانوار و فاصله‌ی زیاد با مرکز فروش، دارای تاثیرات منفی و معکوس بر تنوع زیستی بوده است. تشویق کشاورزان برای کاشت گونه‌های بیشتر در مزارع، بهره‌برداری مناسب از گونه‌های موجود در طبیعت جهت جلوگیری ازآسیب به محیط‌زیست، آموزش به کشاورزان جهت انجام تناوب زراعی و کشت مخلوط برای کنترل آفات و بهبود باروری خاک در جهت حفظ و گسترش تنوع‌‌زیستی، توصیه می شود. پرونده مقاله